آیین‌نامه اجرایی مشاوره نوهمسران در پنج سال اول زندگی مشترک

مصوب 1402/09/15 هیات وزیران
هیات وزیران در جلسه 1402/09/15 به پیشنهاد معاونت رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در اجرای بند (ج) ماده (102) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1395 و ماده (3) آیین‌نامه تشکیل ستاد ملی زن و خانواده موضوع مصوبه شماره 90/7056/د ش مورخ 1390/06/21 شورای عالی انقلاب فرهنگی، آیین‌نامه اجرایی مشاوره نوهمسران در پنج سال اول زندگی مشترک را به شرح زیر تصویب کرد:

در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
1- نوهمسران: زوجینی که از تاریخ ثبت ازدواج دائم آنها کمتر از پنج سال گذشته باشد.
2- زیرسامانه: زیرسامانه برخط مشاوره نوهمسران که ذیل پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان ایجاد می‌شود.

با هدف تحکیم بنیان خانواده و ارتقای مهارت‌های زندگی مطابق با الگوی ایرانی - اسلامی، نوهمسران از خدمات مشاوره خانواده مطابق این آیین‌نامه برخوردار می‌شوند.

تبصره - سازمان امور اجتماعی کشور مکلف است با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت ورزش و جوانان، سازمان بهزیستی کشور، سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه و سایر دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط، احکام این آیین‌نامه را در سال اول در استان‌های قم و سمنان و از سال دوم به بعد در دیگر استان‌های کشور از محل اعتبارات مصوب مربوط، اجرا نماید.

سازمان امور اجتماعی کشور مکلف است با بهره‌گیری از خدمات بخش غیردولتی و در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط، نسبت به راه‌اندازی زیرسامانه اقدام و به نحوی برنامه‌ریزی نماید که تمامی مراحل فرآیند مشاوره از قبیل ثبت و تبادل اطلاعات، اختصاص مشاور، آموزش زوجین، ارائه مشاوره، نظرسنجی از مراجعان، پایش و رصد عملکرد مشاوران و نظارت کلی بر اجرای فرآیند یادشده از طریق زیرسامانه انجام گردد.

تبصره - در مواردی که به تشخیص مشاور، انجام مشاوره به صورت حضوری ضرورت داشته باشد، مشاوره در مراکز مشاوره مورد تایید و ثبت‌شده در زیرسامانه (به انتخاب زوجین) توسط مشاوران ذی‌صلاح انجام می‌گردد و مشاور مکلف به ثبت سوابق و نتایج مشاوره در زیرسامانه خواهد بود.

سازمان امور اجتماعی کشور مکلف است در چهارچوب تفاهم‌نامه همکاری، از همکاری دستگاه‌ها و نهادهای دارای ظرفیت مشاوره برای اجرای این آیین‌نامه استفاده نماید.
مشاوران و مراکز مشاوره متقاضی مشارکت در اجرای این آیین‌نامه، در صورت داشتن پروانه فعالیت معتبر از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران، تقاضای خود را از طریق زیرسامانه ثبت می‌نمایند. سازمان امور اجتماعی کشور پس از تایید صلاحیت عمومی و تخصصی متقاضیان، برای هریک از واجدان صلاحیت، دسترسی لازم به زیرسامانه را ایجاد می‌نماید.
سازمان امور اجتماعی کشور مکلف است با رعایت ضوابط تشخیص صلاحیت عمومی و تخصصی مشاوران همکار (موضوع شیوه‌نامه اجرایی موضوع ماده (13) این آیین‌نامه)، تمهیدات لازم جهت بهره‌مندی از خدمات گروه‌های تبلیغی و جهادی، نیروهای داوطلب مردمی، سازمان‌های مردم‌نهاد، سازمان تبلیغات اسلامی و مساجد برای ارائه خدمات موضوع این آیین‌نامه را اتخاذ نماید.
سازمان ثبت احوال کشور مکلف است ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، اطلاعات مربوط به زوجینی که کمتر از پنج سال از ثبت ازدواج آنان گذشته است (تا زمان ابلاغ آیین‌نامه) را در اختیار سازمان امور اجتماعی کشور قرار دهد.
سازمان امور اجتماعی کشور مکلف است علاوه بر ارائه خدمات مشاوره اختصاصی به زوجین، دوره‌های آموزشی در زمینه بهبود روابط زوجین را با استفاده از ظرفیت مشاوران همکار در بستر زیرسامانه برگزار نماید.
دوره‌های به‌روز‌رسانی دانش و مهارت و بازآموزی مشاوران همکار با استفاده از ظرفیت اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و اساتید حوزه علمیه، توسط سازمان امور اجتماعی کشور در بستر زیرسامانه برگزار می‌گردد.
نظارت بر نحوه تدوین محتواهای آموزشی، تدوین دستورالعمل‌های راهنمایی و مشاوره و ارزیابی زوجین، نظارت بر نحوه ارائه خدمات توسط مشاوران همکار، نحوه بازآموزی مشاوران و نیز ارزیابی اثربخشی احکام این آیین‌نامه، بر عهده شورای اجتماعی کشور است که از طریق کارگروه تخصصی مربوط انجام می‌پذیرد.
منابع مالی لازم برای اجرای این آیین‌نامه در سال 1402، از محل اعتبارات موضوع بندهای (ه-) و (ح) تبصره (9) و بند (ن) تبصره (19) ماده واحده قانون بودجه سال 1402 کل کشور و سایر اعتبارات مصوب مربوط، تامین و در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط، تخصیص می‌یابد. سازمان برنامه و بودجه کشور مکلف است اعتبارات لازم جهت اجرای این آیین‌نامه را همه ساله در لوایح بودجه سنواتی پیش‌بینی نماید.

هزینه خدمات مشاوره ارائه شده در سال اول ازدواج، از محل اعتبارات تخصیص داده‌شده تامین می‌گردد و هیچ‌گونه وجهی از مراجعین دریافت نمی‌گردد و در سال‌های دوم تا پنجم ازدواج، برای نوهمسران دهک‌های (1) تا (7) رایگان می‌باشد.

تبصره - سازمان امور اجتماعی کشور می‌تواند جهت تامین منابع مالی لازم برای اجرای طرح، در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط از کمک‌های غیردولتی نظیر اعتبارات شهرداری‌ها نیز استفاده نماید.

شیوه‌نامه اجرایی این آیین‌نامه شامل ضوابط تشخیص صلاحیت عمومی و تخصصی مشاوران همکار و نحوه اولویت‌بندی زوجین براساس ویژگی‌ها و درخواست‌ها و ترتیبات ارائه مشاوره در بستر زیرسامانه ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه در چهارچوب قوانین توسط سازمان امور اجتماعی کشور تهیه می‌شود و به تصویب شورای اجتماعی کشور می‌رسد.
مسئولیت نظارت بر حسن اجرای این آیین‌نامه بر عهده معاونت رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده است.
معاون اول رئیس جمهور - محمد مخبر
منبع