صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1391/05/04
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر تنکابن
موضوع
توقیف مبلغ دین در قرارداد موجر ومستاجر
پرسش
چنان‌چه مستأجری مبلغی به عنوان ودیعه نزد موجر داشته باشد و به لحاظ صدور چک بلامحل، قرار تأمین خواسته علیه او صادر شود:
الف - آیا مبلغ ودیعه قابل توقیف است؟
ب - در صورت توقیف، آیا قابل وصول می‌باشد؟ به عبارت دیگر آیا آن مبلغ جزو مستثنیات دین محسوب می‌شود
نظر هیئت عالی
از آنجایی که پس از انقضای مدت اجاره، موجر می‌تواند تقاضای صدور حکم تخلیه مورد اجاره را به علت انقضای مدت یا صدور دستور تخلیه را حسب مورد بنماید، در این صورت پس از ایداع مبلغ ودیعه به نفع مستأجر این مبلغ قابل توقیف تأمینی و اجرایی خواهد بود و در عداد مستثنیات دین نیست. بنابراین، آن قسمت از نظر اکثریت که با نظر فوق انطباق دارد تأیید می‌شود.
نظر اکثریت
مبلغ ودیعه اجاره جزو مستثنیات دین نیست زیرا موارد آن مشخص بوده و شامل این مورد نمی‌شود و از طرفی مستثنیات دین خود امری استثنایی است که نمی‌توان دامنه آن را به موردی که صریحاً اشاره نشده گسترش داد.
نظر اقلیت
مبلغ ودیعه اجاره نیز جزو مستثنیات دین است. یک باب منزل مسکونی اعم از این است که مدیون مالک آن باشد و یا این‌که آن را با دادن مبلغی به عنوان ودیعه اجاره کرده باشد و همان هدف قانونگذار در استثنا کردن منزل مسکونی از دین در مبلغ ودیعه اجاره نیز وجود دارد. بدیهی است مبلغ مذکور باید متناسب با شئون مدیون باشد.
نظر ابرازی:
نظر اول - ماهیت این مبلغ در واقع قرض است که به تملیک موجر درمی‌آید و او هرگونه تصرفی را می‌تواند در آن انجام دهد و چون تأمین خواسته نسبت به اموال خوانده صادر می‌شود لذا مبلغ ودیعه قابل توقیف نیست.
نظر دوم - پولی که مستأجر به موجر می‌دهد بنا بر ماده 10 قانون روابط موجر و مستأجر ممکن است تحت عنوان ودیعه، قرض و یا رهن باشد. بنابراین، باید ببینیم که این مبلغ را به چه عنوانی مستأجر به موجر داده است.
نظر سوم - با توجه به ماده 87 قانون اجرای احکام مدنی، این مبلغ حتی اگر قرض هم باشد، قابل توقیف است، لکن می‌باید مدت اجاره منقضی شده باشد و پیش از آن نمی‌توان توقیف کرد.