صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1397/05/18
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر لاهیجان
موضوع
ابقاء قرار تأمین منتهی به بازداشت متهم با نقص تحقیقات
پرسش
متهم به علت عجز از تودیع وثیقه یا معرفی کفیل در بازداشت بسر می برد و پرونده نیز به دادگاه ارسال و دادگاه نیز با نقص تحقیقات پرونده را به دادسرا اعاده می کند، در مورد ابقاء قرار تامین منتهی به بازداشت با فرض گذشت مهلت قانونی، کدام یک از مراجع (دادسرا یا دادگاه) در این فرض باید اظهار نظر کند؟
نظر هیئت عالی
در خصوص موضوع سوال قسمت اول نظریه اداره حقوقی به شماره 1214/97/7 مورخ 1397/5/1 بشرح ذیل عیناً مورد تأیید اعضای هیأت عالی نشست های قضایی قرار گرفت:
« در خصوص تکلیف مقرر در قسمت نخست ماده 242 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 مقررات مذکور (فک، تخفیف یا ابقای قرار تأمین) صرفاً ناظر به مرحله قبل از صدور کیفرخواست در دادسرا است و لذا در مواردی که پرونده امرمتعاقب صدور کیفرخواست به دادگاه ارسال گردیده است، ولو اینکه به لحاظ نقص تحقیقاتی، پرونده مجدداً از سوی دادگاه به دادسرا اعاده گردد، تکلیفی از این حیث متوجه مقام قضایی دادسرا نیست.
نظر اکثریت
در صورتی که مدت قانونی (یک یا دو ماه) در حین رسیدگی و وجود پرونده در دادگاه منقضی شده باشد این تکلیف دادگاه است که نسبت به قرار تأمین اظهار نظر نماید در غیر این صورت با وجود پرونده در دادسرا جهت تکمیل تحقیقات، دادسرا باید اظهار نظر نماید. تعیین تکلیف در خصوص قرار تأمین پس از انقضاء مهلت قانونی، حسب قسمت اخیر ماده 242 لزوماً می بایست انجام شود، حتی اگر دادگاه به این تکلیف عمل نکند، دادسرا نمی تواند از انجام آن استنکاف نماید، چرا که جزء حقوق اساسی متهم و قواعد عام رسیدگی کیفری است. کسب تکلیف یا تقاضای ارشاد از دادگاه در این فرض نیز منعی ندارد.
نظر اقلیت
بازپرس صرفا درمحدوده اقداماتی که دادگاه از وی درخواست نموده است و اعلام نقض کرده است حق اقدام دارد، تمدید یا ابقاء قرار جزء موارد نقص نبوده و هر گونه اقدامی خارج از دستورات دادگاه تخلف محسوب می‌شود.