تاریخ نظریه: 1397/03/20
شماره نظریه: 7/97/460
شماره پرونده: 97-3/1-460
استعلام:
در پرونده اجرای مدنی، محکومُ‌علیه جهت تأدیه محکومٌ‌به، مال معرفی نموده و پس از توقیف وکارشناسی و دونوبت مزایده، خریداری نداشته و مال به محکومٌ‌علیه مسترد گردیده است؛ با فرض مذکور:
اولاً: آیا امکان جلب محکومٌ‌علیه وفق ماده 3 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی مصوب 1394 وجود دارد یا خیر؟
ثانیاً: در صورت درخواست محکومٌ‌له مبنی بر توقیف مجدد همان مال، آیا توقیف مجدد و مزایده امکان‌پذیر می‌باشد یا خیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1و2- با وجود مالی که متعلق به محکومٌ‌علیه بوده و جهت استیفای محکومٌ‌به معرفی شده و با دو بار مزایده مشتری پیدا نشده است و محکوم‌له نیز آن را قبول ننموده است. بازداشت محکومٌ‌علیه در اجرای مقررات مادّه 3 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی 1394، مجوز قانونی ندارد؛ بنابراین، پس از رفع توقیف مال بعد از مزایده دوم، توقیف مجدد آن بدون تغییر شرایط، وجهی ندارد؛ زیرا عملاً باعث انجام بیش از دوبار مزایده می‌شود که مغایر با نظر مقنّن است. امّا هرگاه در اثر گذشت زمان قابل توجه یا هر علت دیگر، شرایط موثر فروش ملک مزبور تغییر یافته باشد، با احراز و تشخیص دادگاه ذی‌ربط با توجه به اینکه لزوم اجرای حکم کماکان برقرار می‌باشد، به نظر می‌رسد با منعی مواجه نیست. پذیرش تقاضای محکوم‌علیه مبنی بر توقیف مجدد همان مالی که با دو بار مزایده به فروش نرفته و محکوم‌له نیز آن را قبول نکرده است، ممکن نمی‌باشد. زیرا اصولاً توقیف مال با درخواست محکوم‌له امکان پذیر است. ضمناً با توجه به ماده 140 قانون اجرای احکام مدنی در صورتی که مال مشاع باشد، فروش سهم محکوم‌علیه از مال مشاع مانعی ندارد ولی به هر حال توقیف ومزایده مجدد قسمتی از همان مال که با دو بار مزایده به فروش نرفته است به درخواست محکوم‌له مشمول مراتب فوق‌الذکر می‌باشد.