رای شماره 115 و 116 مورخ 1400/03/03 هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری

بسم الله الرحمن الرحیم

هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی

شماره پرونده: ه- ع/9901784 و 9901783

شماره دادنامه:116- 140009970906010115

تاریخ: 1400/03/03

شاکی: خانم مریم مهریزی و آقای حسام صفدری

طرف شکایت: سازمان سنجش و آموزش کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بندهای ب و ح مورد 2 مصوبه جلسه 22 مورخ 30/9/98 شورای سنجش و پذیرش دانشجو

شاکی دادخواستی به طرفیت سازمان سنجش و آموزش کشور به خواسته ابطال بندهای ب و ح مورد 2 مصوبه جلسه 22 مورخ 30/9/98 شورای سنجش و پذیرش دانشجو به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:

ب- پذیرش 4 رشته پرمتقاضی پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی و دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی از آزمون سراسری سال 99 به بعد به صورت متمرکز و همزمان با پذیرش دوره های روزانه، پردیس خودگردان و ظرفیت مازاد دانشگاه های دولتی با انتخاب رشته متمرکز توسط سازمان سنجش آموزش کشور انجام شود.

ج- دانشگاه آزاد اسلامی مطابق برنامه زمانی اعلام شده توسط سازمان سنجش موظف است رشته محل های پذیرش 4 رشته فوق را به همراه ظرفیت پیشنهادی به سازمان سنجش اعلام نماید.

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:

1- اینجانب در آزمون سراسری سال 99 شرکت نموده و در کارنامه اولیه رتبه 704 در بین سهمیه فرزندان و ایثارگران 25 درصد و بالاتر بوده که متاسفانه سازمان سنجش و آموزش کشور پیروی مصوبه مورد اعتراض اقدام به ادغام پذیرش 4 رشته پر متقاضی پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی با دانشگاه سراسری نموده که بر خلاف مواد 3، 4 و 7 قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور می‌باشد.

به موجب بند پ ماده 3 قانون فوق الذکر، اتخاذ تصمیم و مقررات روش پذیرش دانشجو به معنای تقلیل یا تخصیص سهمیه بالاخص سهمیه دانشگاه آزاد اسلامی و ادغام آن با دانشگاه آزاد اسلامی نیست خصوصاً که فقط در 4 رشته پر متقاضی صورت گرفته که جای تامل است.

3- در بند پ روش پذیرش دانشجو از وظایف شورای سنجش قرار داده شده و این امر با حقی که به موجب قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران ایجاد میگردد، تعارض دارد و موجب تضییع حقوق ایثارگران و فرزندان شهدا و جانبازان می‌باشد و متاسفانه امکان تحصیل و استفاده از سهمیه دانشگاه آزاد اسلامی با هزینه شخصی خودشان برایشان فراهم نیست و این امر جزء اختیارات و صلاحیت شورای سنجش و پذیرش نمی‌باشد. ادغام پذیرش دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی و سراسری به طریق اولی به منزله تقلیل و متعاقب آن عدم استفاده ایثارگران و فرزندان شهدا می‌باشد. شورای سنجش و پذیرش دانشجو، مکلف به رعایت قوانین بالادستی از جمله قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران است و در ماده 7 قانون موصوف به صراحت تصریح شده است که سهمیه های مصوب مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص پذیرش دانشجویان کماکان باقی است.

خلاصه دفاعیات طرف شکایت:

دفاع شکلی: طبق قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور مصوب مجلس شورای اسلامی، جهت برنامه ریزی و ایجاد هماهنگی در امر سنجش و پذیرش دانشجو در مقاطع کاردانی، کارشناسی و.... شورای سنجش و پذیرش دانشجو تشکیل می‌گردد و طبق ماده 2 قانون فوق الذکر، رییس شورا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رییس سازمان سنجش دبیر شورا می‌باشند. شورای سنجش و پذیرش دانشجو دارای شخصیت مستقل از سازمان سنجش آموزش کشور است و موضوع خواسته شاکی و شکایت شاکی به کرات در هیات عمومی دیوان مطرح و رد شده است لذا موضوع اعتبار امر مختومه دارد.

دفاع ماهوی: طبق تبصره 2 ماده 10 آیین‌نامه اجرایی قانون تسهیلات برای ورود رزمندگان و جهادگران داوطلب بسیجی به دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، «پذیرفته شدگان هر یک از مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد، پیوسته دکتری و دکتری حرفه ای در صورت انصراف و یا عدم ثبت نام در رشته محل قبولی حق استفاده مجدد از امتیازات داده شده را ندارند.» به عبارت دیگر چنانچه ایثارگران با استفاده از سهمیه در دوره روزانه دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی پذیرفته شوند. دیگر حق استفاده از سهمیه را نخواهند داشت. درخواست ابطال این تبصره در سال های گذشته در هیات عمومی دیوان مطرح ولیکن با حکم رد مواجه شده است. شورای سنجش و پذیرش دانشجو که رییس دانشگاه آزاد اسلامی نیز احدی از اعضای آن محسوب می‌شود در جلسه مورد نظر مصوبه را تایید نموده و مورد حمایت اعضای شورا از جمله دانشگاه آزاد و داوطلبان قرار گرفته است. دومین خواسته شاکی ابطال بند ج ماده 2 مصوبه شورا در جلسه 22 می‌باشد. مصوبه مورد نظر در جهت رعایت عدالت آموزشی و با موافقت دانشگاه آزاد اسلامی انجام شده است و ابطال این بند تالی فاسد خواهد داشت و قبولی هزاران داوطلب را با مشکل مواجه می کند.

پرونده شماره ه- ع / 9901783 و 9901784 مبنی بر درخواست ابطال قسمت «ب» و «ج» بند (2) مصوبه بیست و دومین جلسه شورای سنجش و پذیرش دانشجو مورخ 30/09/1398، در جلسه مورخ 27/02/1400 هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی مورد رسیدگی قرار گرفت و اعضا به اتفاق آرا به شرح ذیل مبادرت به صدور رای نمودند:

رای هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی

نظر به اینکه اولاً: مطابق ماده (1) قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال 1383، اعتلای موقعیت آموزشی، علمی و فنی و ارتقای سطح علمی کشور از اهداف این وزارتخانه است. ثانیاً: به استناد ماده (2) قانون یاد شده، پیشنهاد ضوابط و معیارهای کلی پذیرش دانشجو به مراجع ذیصلاح، تعیین ضوابط، معیارها و استانداردهای علمی موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی، رشته‌ها و مقاطع تحصیلی...، از ماموریت‌های اصلی و اختیارات این وزارت است. ثالثاً: به موجب ماده (2) قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور مصوب سال 1392، شورای سنجش و پذیرش دانشجو به منظور برنامه‌ریزی، تصویب مقررات، هماهنگی و نظارت بر نحوه سنجش علمی و پذیرش دانشجو برای کلیه دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد پیوسته، دکتری حرفه‌ای و دکتری پیوسته با ترکیب مندرج در ماده مذکور تشکیل شده است. فلذا نظارت بر امر پذیرش دانشجو یکی از وظایف این شورا می‌باشد. رابعاً: وفق بند «الف» ماده (3) قانون اخیرالذکر، برنامه‌ریزی و ایجاد هماهنگی در امر سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها از جمله وظایف شورای سنجش و پذیرش دانشجو است. خامساً: مصوبه معترض عنه در خصوص سهمیه‌های قابل اعمال در آزمون سراسری از جمله سهمیه ایثارگران فاقد هرگونه حکمی بوده و منصرف از آن است و صرفاً نحوه پذیرش در چهار رشته پرطرفدار (پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی و دامپزشکی) در دانشگاه آزاد اسلامی را بیان می‌کند که این امر هم خارج از اختیارات و حدود صلاحیت شورای مزبور نسیت؛ چرا که عطف به مباحث موصوف، اساساً هدف از تشکیل این شورا برنامه‌ریزی و ایجاد هماهنگی در شیوه سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه آزاد اسلامی می‌باشد.

بنا به مراتب فوق مصوبه مورد شکایت مغایرتی با قوانین و مقررات مذکور نداشته و خارج از حدود اختیارات مرجع مصوِّب نبوده و قابل ابطال نمی‌باشد. این رای به استناد بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا 10 نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.

غلامرضا مولابیگیرئیس هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری

منبع