صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/09/26
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر رودبار
موضوع
تفاوت بین نحله و اجرت‌المثل ایام زناشویی
پرسش
نحله و اجرت‌المثل در چه مواردی پرداخت می‌شود؟
نظر هیئت عالی
مطابق بند الف ذیل تبصره 6 ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب 1370/12/21 که طبق ماده 58 قانون حمایت خانواده همچنان به قوت خود باقی است؛ اجرت‌المثل کارهای انجام گرفته زوجه در زمان زندگی مشترک با زوج که شرعاً به عهده وی نبوده و به دستور زوج یا با عدم قصد تبرع انجام شده، در زمان طلاق به درخواست زوج که ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نباشد، از سوی زوجه قابل مطالبه است و نحله به استناد بند ب تبصره 6 ماده واحده مذکور مربوط به موارد غیر بند الف است که با توجه به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهای زوجه در خانه شوهر و با لحاظ شرایط و وسع مالی زوج، دادگاه مبلغی به عنوان بخشش برای زوجه تعیین می‌نماید و هردو در زمان درخواست طلاق از سوی زوج قابلیت مطالبه دارد؛ لیکن مانعه‌الجمع می‌باشند؛ زیرا مطالبه یا تعیین نحله در صورتی است که شرایط تعلق اجرت‌المثل ایام زوجیت فراهم نباشد.
نظر اتفاقی
با عنایت به ماده 336 قانون مدنی و تبصره الحاقی به ذیل آن و با توجه به بند (ب) تبصره 6 ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب 28 آبان 1371 مجمع تشخیص مصلحت نظام که با رعایت ماده 58 قانون حمایت خانواده همچنان به قوت خود باقی است، اجرت‌المثل ایام زوجیت شامل کارهایی که شرعاً به عهده زوجه نبوده می‌شود که زوجه در ایام زندگی مشترک به دستور زوج و بدون قصد تبرع انجام داده است. در این صورت با مطالبه حق‌الزحمه کارهای مذکور، بر فرض اثبات برای دادگاه با حصول شرایط، اجرت‌المثل کارهای انجام گرفته با ارجاع امر به کارشناسی محاسبه و زوج محکوم به پرداخت آن می‌شود ولی «در غیر مورد بند الف» که در بند (ب) تبصره 6 ماده پیش گفته بدان اشاره شده «نحله» به‌عنوان بخشش تبیین گردیده است و اگر زوجه درخواست اجرت‌المثل نماید و شرایط آن که در سطور مرقوم ذکر شد فراهم نباشد لکن شرایط تحقق نحله با توجه به مستندات محقق باشد، دادگاه می‌تواند جهت تعیین نحله برای زوجه اقدام نماید حتی اگر زوجه فقط درخواست اجرت‌المثل کرده باشد. نظریه شماره 624/93/7مورخ 93/03/20اداره حقوقی قوه قضائیه نیز موید این نظر است.