صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1401/04/09
برگزار شده توسط: استان خراسان رضوی/ شهر سبزوار
موضوع
اختلاف در خصوص صلح وسایل منزل
پرسش
زوجین با یکدیگر در خصوص وسایل منزل اختلاف داشته‌اند. زوج یک برگ سفید امضا به زوجه می‌دهد در ذیل برگه با دست خط خودش می‌نویسد هرچه دوست داری داخل این برگه بنویس. زوجه هم وسایل و اقلام اساس منزل را می‌نویسد که شوهرش به وی صلح کرده حال دادخواست تنفیذ صلح نامه و استرداد مورد صلح را تقدیم نموده است آیا این قرارداد ارکان صحت معامله را دارد؟
نظر هیات عالی
در فرض سوال، صلح‌نامه عادی معتبر است و زوجه وکالت در تنظیم صلح‌نامه و درج اقلام موضوع صلح را داشته است و دعوی تنفیذ صلح‌نامه از سوی زوجه، قابلیت استماع و رسیدگی دارد.
نظر اکثریت
با توجه به احراز امضا زوج ذیل این سند عادی، دادگاه به تقاضای طرفین یا بدواً با استناد به ماده 199 قانون آیین‌دادرسی‌مدنی می‌تواند جهت کشف اینکه چه اقلام یا کالاهایی موضوع این معامله بوده جلسه رسیدگی تشکیل دهد و به دلایلی از جمله شهادت شهود رسیدگی نماید. چنانچه با هر دلیل معتبری اقلام مورد توافق معین گردید بر همین مبنا حکم مقتضی صادر نماید و اگر با وجود رسیدگی به دلایل، دادگاه به اینکه چه اموال یا اقلامی موضوع صلح بوده علم پیدا نکند، نمی‌توان حکم به اثبات چنین معامله‌ای داد؛ چرا که مطابق بند 3 ماده 190 قانون مدنی و مواد 216 و 762 همین قانون، اگر موضوع معامله که باید معین باشد معلوم و معین نگردد، چنین معامله‌ای باطل است؛ زیرا ارکان صحت معامله را ندارد. اگر نسبت به مورد سوال اعتقاد بر این باشد که زوجه وکالت در تعیین مصادیق اموال و کالاها را داشته باز هم باید گفت موضوع وکالت هم طبق همان ماده 190 قانون مدنی (که جز قواعد عمومی قراردادهاست) باید معین باشد و چنانچه وکالت مطلق باشد مطابق ماده 661 قانون مدنی مجوز نقل و انتقال اموال موکل نبوده و فقط ناظر به اداره اموال موکل می‌باشد و برابر ماده 663 قانون مدنی اصولاً وکیل نمی‌تواند عملی را که از حدود وکالت او خارج است انجام دهد.
نظر اقلیت
صلح نامه عادی که زوجه ارائه داده‌اند معتبر است و نیازی به معرفی شاهد یا ارائه دلیل دیگری نیست؛ چرا که زوجه وکالت داشته تا از سوی زوج اقلام و کالاهای موضوع دعوی را تعیین نماید و در صلح نامه قید کند، بنابراین این سند عادی به تنهایی ارکان صحت معامله را دارد.