صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1380/12/08
برگزار شده توسط: استان قم/ شهر قم
موضوع
نحوه مطالبه خسارت ناشی از تأخیر در انجام تعهد
پرسش
مواد 226 و 230 قانون مدنی، شرایط مطالبه خسارت حاصله از عدم انجام تعهد را بیان داشته است، هرگاه در ضمن معامله شرط شده است که متعهد در صورت تأخیر در انجام تعهد، روزانه مبلغی را به عنوان خسارت بپردازد، اگر در اثنای کار به واسطه علتی که مربوط به شخص اوست از قبیل: ناتوانی مالی از انجام تعهد استنکاف کند، متعهدٌله تا چه زمانی می‌تواند خسارت مذکور رامطالبه کند؟
نظر هیئت عالی
نشستقضایی(5): متعهدٌله تا زمانی‌که متعهد به تعهد عمل نکرده است در صورتی می‌تواند از متعهد، خسارت حاصله از عدم انجام تعهد را مطالبه کند که تعهد ضمن‌عقد لازم شرط شده باشد و علت عدم انجام تعهد در رأس موعد یا از تاریخ مطالبه‌ی انجام تعهد، مربوط به شخص متعهد باشد، نه علت خارجی که از حیطه اقتدار او خارج بوده است.
نظر اکثریت
تا زمانی که متعهد به تعهد عمل نکرده است، متعهدٌله می‌تواند خسارت بگیرد زیرا قاعده «المومنون عند شروطهم» و ماده 10 قانون مدنی در موضوع حاکمیت دارد.
نظر اقلیت
گروه اول: چنین شرطی غرری و باطل است چون عدم آن معلوم نیست و مورد از موارد ماده 10 قانون مدنی نمی‌باشد؛ چون شرط، ابتدایی نیست.
گروه دوم: متعهدٌله تا زمانی که متعهد به تعهدش عمل نکرده است می‌تواند خسارت بگیرد، اما مشروط بر این‌که مدت مذکور بر اساس عرف لحاظ شود به عنوان مثال چنان‌چه متعهدٌله بتواند نسبت به اتمام مورد تعهد اقدام کند می‌تواند خسارت خود را از متعهد درخواست می‌‌کند.