هیات تخصصی شوراهای اسلامی
شماره پرونده: ه- ع/9800277 شماره دادنامه: 9909970906010035 تاریخ: 22/2/99
شاکی: آقای اسداله اسلامیان فخر فرزند محمد
طرف شکایت: شورای اسلامی شهر همدان
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 42 تعرفه عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری املاک و اراضی با کد شماره 603010
شاکی دادخواستی به طرفیت شورای اسلامی شهر همدان به خواسته ابطال ماده 42 تعرفه عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری املاک و اراضی با کد شماره 603010 به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر میباشد:
تعرفه عوارض سال 1398 شهرداری همدان
عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری املاک و اراضی
کد:0603010
ماده 42
در صورتی که مالک یا مالیکن تقاضای کاربری مغایر با کاربری مصوب طرح تفصیلی را داشته باشد و این امر باعث ایجاد ارزش افزوده املاک و اراضی فوق گردد شهرداری پس از اخذ تضمین معتبر اقدامات لازم را در جهت ارسال پرونده به کمیسیون ماده 5 به عمل آورده و پس از تاییدیه کمیسسیون بر اساس فرمول ذیل نسبت به محاسبه عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری اقدام می‌نماید.
الف) عوارض ارزش افزوده ناشی از املاک و اراضی به شرح فرمول ذیل محاسبه می‌گردد. R=2KPLS
L = ضریب محله بر اساس جدول مربوطه
K =ضریب تغییرکاربری بر اساس جدول مربوطه
P =ارزش محاسباتی
S= مساحت عرصه
ب) مالکینی که هم زمان تقاضای تغییر کاربری و تفکیک را در یک پلاک دارند عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری املاک و اراضی آن با اعمال ضریب 50 % فرمول فوق محاسبه و وصول گردد.
تبصره 1: در خصوص املاکی که در سنوات قبل در زمان نقل و انتقال پاسخ استعلامی برابر کاربری طرح تفصیلی دریافت نموده‌اند عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری املاک واراضی مشمول نمی گردد.
تبصره2: هر گونه ابقاء کاربری به کاربری اولیه که بعضاً از کمیسیون ماده پینج مصوبه ابقاء یا تغییر کاربری صادر می‌گردد در صورتی که مالکیت ملک براساس آخرین پروانه ساختمانی یا سند ثبتی تغییر نکرده باشد، مشمول پرداخت عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری املاک و اراضی نمی گردد.
مالکینی که در سنوات قبل و برابر تعرفه همان سالها با شهرداری دارای توافق نامه می‌باشند همانند محاسبات سال مورد توافق در نظر گرفته می‌شوند.
تغییر عملکرد اعیانی در کاربری مجاز
املاکی که در شهرداری دارای سابقه می‌باشند و قصد تغییر عملکرد بنای خود را دارند برای یکبار تازمان اخذ پروانه ساختمانی مجدد علاوه بر سایر عوارض متعلقه در طبقه زیر زمین و اول معادل KPS 6/0 همکف معادل KPS 2 و طبقه دوم به بالا معادل KPS 5/0 محاسبه و اخذ گردد.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
شورای اسلامی شهر همدان شاکی به موجب مصوبه مورد شکایت اقدام به وضع عوارض تغییر کاربری نموده در حالی که هیات عمومی دیوان عدالت ادارای به موجب رای به شماره 1121 مورخ 13/10/94 در موارد مشابه حکم به ابطال مصوبات شوراهای اسلامی مبنی بر اخذ عوارض بابت تغییر کاربری صادر نموده است. هم چنین مصوبه مورد شکایت مغایر با ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده و ماده 5 قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی و اجتماعی مصوب 1381 میباشد. لذا رد شکایت مورد استدعاست.
خلاصه مدافعات طرف شکایت:
1- وصول عوارض مصوبه مورد شکایت با عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری املاک و اراضی منوط به تایید موضو ع در کمیسیون ماده 5 قانون شورای عالی شهرسازی و معماری میباشد
2- شورای اسلامی در راستای بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی و انتخاب شهرداران مصوب 1375 و هم چنین به موجب تبصره 1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده اقدام به وضع عوارض نموده است.
3- هیات عمومی دیوان عدالت اداری در موارد مشابه به موجب رای شماره 1847 مورخ 20/9/97 و 2155 مورخ 21/12/97 وضع عوارض ناشی از ارزش افزوده تغییرکاربری املاک بعد از تصمیم کمیسیون ماده 5 قانون شورای عالی شهر سازی و معماری را قابل ابطال تشخیص نداده است. لذا با عنایت به مراتب مذکور رد شکایت مورد استدعاست.
هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری با حضور اعضاء تشکیل، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرائت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره به اتفاق آراء اعضای حاضر به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات تخصصی شوراهای اسلامی
طبق بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 با اصلاحات بعدی تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می‌شود از جمله وظایف و مسئولیت های شورای اسلامی شهر محسوب شده و در تبصره یک ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 وضع عوارض محلی جدید که تکلیف آنها در این قانون مشخص نشده باشد، با رعایت مقررات مربوطه تجویز شده است، در بند 4 ماده 22 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب شمال 1380 با اصلاحات و الحاقات بعدی مقرر گردیده است: «عوارض ناشی از تغییر کاربری و فروش تراکم به اقساط پنج تا ده ساله از شروع بهره برداری توسط سرمایه گذاران به شهرداری مربوطه پرداخت خواهد شد.» همچنین در بند (الف) ماده 174 قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران وضع عوارض بر ارزش افزوده اراضی و املاک، ناشی از اجرای طرحهای توسعه شهری مجاز شمرده شده است و در آراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای شماره 1308 مورخ 9/5/1397 مصوبات شوراهای اسلامی در وضع عوارض برای ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص داده نشده است. بنابراین ماده 42 تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری املاک و اراضی مصوب شورای اسلامی شهر همدان از تعرفه عوارض سال 1398 شهرداری همدان مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی نبوده و به استناد مواد 12 و84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رییس محترم دیوان عدالت اداری و یا 10 نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
جواد جباری - رئیس هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری