تاریخ نظریه: 1393/05/18
شماره نظریه: 7/93/1140
شماره پرونده: 93-9/16-728
استعلام:
با عنایت به ماده 29 قانون حمایت خانواده مصوب 1/12/91 اعلام فرمایید
1- آیا شرط ضمنالعقد تنصیف دارایی زوج با اجرت المثل ایام زندگی مشترک زوجه قابل جمع است؟
2- آیا مبنای شرعی وقانونی هر یک از شرط ضمنالعقد تنصیف و اجرتالمثل ایام زندگی مشترک یکی است یا هر یک از آن دو دارای مبنای شرعی وقانونی متفاوتیاند؟
3- عقد نکاحی که در زمان حاکمیت ماده واحده اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب مجمع واقع شده است که قابل جمع نبوده آیا مقررات قانون اخیرالتصویب حمایت خانواده91 موثر در آن میباشد یا خیر؟ به عبارت دیگر آیا می توان به استناد قانون اخیر که ناسخ ماده واحده مقررات مربوط به طلاق میباشد زوج مکلف به پرداخت تا نصف اموال موضوع شرط ضمنالعقد وهمچنین اجرتالمثل در صورت مطالبه زوجه نمود یا خیر؟
4- آیا سوء معاشرت زوجه، درخواست طلاق توسط زوجه، سالم یا معیوب بودن زوجه، عدم ذکر شرط تنصیف دارایی زوج، تاثیری در موضوع دارد یاخیر؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1و2- اعمال شرط ضمن العقد مشعر بر تنصیف دارایی زوج با تعیین اجرتالمثل ایام زندگی مشترک زوجه قابل جمع است وهریک دارای منبأ ومنشاء علیحده میباشد. تنصیف دارایی، شرطی است که به عنوان بند «الف» درعقد نامههای چاپی جمهوری اسلامی ایران آمده ودر صورت امضای آن توسط زوجین، هماهنگونه که اشاره شد، به عنوان شرط ضمن عقد محسوب می‌گردد، در حالیکه اجرتالمثل، زوجه براساس تبصره الحاقی مصوب 85 به ماده 336 قانون مدنی وبا تحقق شرایط مندرج در آن تعیین می‌گردد وارتباطی به نحوه رفتار زوجه هم ندارد.
3- از نظر قابلیت جمع تنصیف دارایی با اجرتالمثل، بین ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق وقانون حمایت خانواده 91 مغایرتی وجود ندارد.
4- شرط اعمال تنصیف دارایی زوج با توجه به بند «الف» مندرج در متن چاپی عقدنامه ها، این است که طلاق به درخواست زوجه نبوده وناشی از تخلف مشارٌالیها از وظایف زناشویی نباشد. بدیهی است عیوب جسمانی زوجه که می‌تواند ناشی از بیماری یا یک عارضه طبیعی و غیرارادی میباشد، مانع اعمال شرط مزبور نیست./ن