صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1390/02/25
برگزار شده توسط: استان گیلان/ شهر رشت
موضوع
تأثیر مدت عقد منقطع بر مَهر معلوم در هنگام عقد
پرسش
آیا در عقد منقطع مدتی که زوجین زندگی کرده‌اند تأثیری بر مَهر معینه هنگام عقد دارد؟
نظر هیئت عالی
نظر به این‌که در نکاح موقت، تعیین مَهر معین برای مدت معین در فرض تمکین زوجه از زوج است؛ لذا اگر زوجه از ابتدای مدت معینه حاضر به تمکین نشده و یا در بخشی از مدت مزبور تمکین کرده و در مدت باقیمانده ناشزه شود، به نظر می‌رسد که فقط استحقاق مَهر را در حد مدتی دارد که تمکین کرده است؛ مگر این‌که با بذل مدت از سوی زوج، علقه زوجیت به پایان رسیده باشد که در این‌صورت استحقاق تمامی مَهر برای زوجه ثابت است.
نظر اکثریت
نظر به این‌که در موارد سکوت یا اجمال قانون باید به متون و منابع فقهی مراجعه کرد و مورد سوال به صراحت در قانون مدنی مطرح نشده است، با توجه به نظر حضرت امام (ره) و برخی علمای عظام باید موضوع ایام تمکین را مدنظر داشت و اصولاً قیاس مقررات عقد دائم به عقد موقت صحیح نبوده؛ چون از نظر فلسفه تأسیسی و دوام متفاوت و استقرار مَهر در عقد موقت وابسته به نزدیکی و تمکین مستمر است.
نظر اقلیت
نظر به این‌که قانونگذار کلمات عقد و مَهر را در ماده 1082 قانون مدنی به طور مطلق بیان کرده است؛ لذا مشمول عقد موقت نیز شده و به مجرد وقوع عقد، زن مالک مَهر می‌شود و فقط در شرایط مواد 1092 و 1097 مَهر زن تقلیل می‌یابد و حتی به صراحت مواد 1096 و 1097، نشوز وی موجب سقوط مَهر نمی‌شود و حسب ماده 3 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی و اصل 167 قانون اساسی، حکم قضایا را بدواً باید از قانون استخراج کرد.