هیات تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری
شماره پرونده:ه- ع؍9800978 شماره دادنامه: 9909970906010078 تاریخ: 31/2/99
شاکی:خانم ندا فروهی
طرف شکایت:1- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور؛ 2- دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی جندی شاپور اهواز
موضوع شکایت و خواسته:ابطالماده (11) دستورالعمل اجرایی برگزاری آزمون استخدامی کارکنان غیر هیات علمی مورخ 1؍9؍1391 و ابطال بند (10-5) بخش تذکرات آگهی استخدام دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور
شاکی دادخواستی به طرفیت 1- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور؛ 2- دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی جندی شاپور اهواز به خواسته ابطال ماده (11) دستورالعمل اجرایی برگزاری آزمون استخدامی کارکنان غیر هیات علمی مورخ 1؍9؍1391 و ابطال بند (10-5) بخش تذکرات آگهی استخدام دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است.
متن مقرره های مورد شکایت:
«ماده 11- شرکت داوطلبان دارای مدرک تحصیلی مرتبط بالاتر از مدرک تحصیلی مورد نیاز رشته شغلی مندرج در آگهی استخدام، ممنوع می‌باشد.
بند (10-5) - شرکت داوطلبان دارای مدرک تحصیلی مرتبط بالاتر از مدرک تحصیلی شرایط احراز مورد نیاز مندرج در آگهی استخدام، ممنوع می‌باشد.»
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:شاکی که دارای مدرک کارشناسی علوم تغذیه از دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بوده و مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه تهران اخذ نموده است، چنین اعلام داشته که پیرو آگهی استخدام توسط دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور، وی صرفاً با ارائه‌یمدرک کارشناسی، در مصاحبه‌ی استخدامی جهت جذب در سمتکارشناس تغذیهشرکت نموده و حائز بالاترین امتیاز شده است، ولی دانشگاه مذکور به استناد بند (10-5) بخش تذکرات آگهی استخدام که در راستای ماده (11) دستورالعمل اجرایی برگزاری آزمون استخدامی کارکنان غیر هیات علمی مقرر گردیده بود، قبولی وی را لغو نمود. لذا بند و ماده‌ی مورد شکایت، خلاف بند (9) اصل سوم قانون اساسی، ماده (41)، بند (و) ماده (42) و ماده (62) قانون خدمات کشوری و همچنین خلاف بندهای (2، 4، 5 و 7) سیاست‌های کلی نظام اداری ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری است.
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست مدیریت امور حقوقی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، به‌طور خلاصه موارد زیر را اعلام داشته است:1- به استناد ماده (1) قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور، دانشگاهها و مراکز و موسسات آموزش عالی، بدون رعایت قوانین و مقررات، ازجمله قانون مدیریت خدمات کشوری، فقط در چارچوب مصوبات و آیین‌نامه‌های مالی، معاملاتی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی هیات امنا عمل می‌کنند.2- به موجب ماده (33) «آیین‌نامه اداری استخدامی کارکنان غیر هیات علمی دانشگاهها و دانشکده‌های علوم پزشکی و خدمات درمانی سراسر کشور»، هرگونه استخدام یا تبدیل وضعیت نیرو از قراردادی به پیمانی، با رعایت سهمیه‌های قانونی (ایثارگران و معلولین) در یک فضای رقابتی با رعایت عدالت استخدامی و شایسته‌گزینی و دارا بودن شرایط لازم مندرج در فراخوان‌ها و آگهی‌های استخدامی صورت می‌گیرد.3- آگهی جذب دانشگاه به موجب مفاد دستورالعمل استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی مصوب هیات امنا و مجوز جذب شماره 904؍209؍د مورخ 18؍2؍1397 معاون توسعه‌ی مدیریت و منابع وزارت متبوع و شماره 1279168 مورخ 26؍4؍1396 سازمان اداری و استخدامی کشور با تایید کمیته‌ی آزمون دانشگاه، تنظیم و فراخوان عمومی شده است.4- شاکی با علم و مطالعه‌ی مفاد آگهی استخدام دانشگاه در فراخوان شرکت کرده و به دلیل رعایت عدالت استخدامی، نامبرده از ادامه‌ی مراحل استخدامی منع گردید.5- دادنامه‌ی شماره106-105مورخ 28؍3؍1398 و دادنامه‌ی شماره342مورخ 30؍11؍1396 هیات تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری مبنی بر اینکه «در آگهی استخدام، مدرک تحصیلی معینی برای ثبت نام شرط شود و اعلام شود که به داوطلبان دارای مدرک تحصیلی بالاتر، ترتیب اثر نخواهد شد، خلاف قانون و خارج اختیار تشخیص داده نشد» و همچنین رای وحدت‌رویه‌ی شماره475هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر «رعایت شرایط آگهی»، بیانگر صحت اقدامات دانشگاه می‌باشد.
همچنین در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست اداره کل حقوقی و تنظیم مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، به‌طور خلاصه موارد زیر را اعلام داشته است:1- وفق بند (ب) ماده (20) قانون برنامه‌ی پنجم توسعه کشور، دانشگاهها و مراکز و موسسات آموزش عالی، بدون رعایت قوانین و مقررات، ازجمله قانون مدیریت خدمات کشوری، فقط در چارچوب مصوبات و آیین‌نامه‌های مالی، معاملاتی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی هیات امنا عمل می‌کنند و با حدود و اختیارات مندرج در قانون تشکیل هیات‌های امنای دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی (مصوب جلسات 181 و 183 مورخ 9؍12؍1367 و 23؍12؍1367 شورای عالی انقلاب فرهنگی) و «قانون نحوه انجام امور مالی و معاملاتی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی» اداره می‌شوند.2- براساس اختیارات هیات امنای دانشگاه‌های علوم پزشکی و در راستای اجرای مفاد ماده (33) آیین‌نامه‌ی اداری استخدامی کارکنان غیر هیات علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی، ضوابط استخدام در آزمون‌های استخدامی در قالب «دستورالعمل اجرایی برگزاری آزمون استخدامی» در (45) ماده و (25) تبصره توسط کارگروه استخدامی در ستاد مرکزی وزارت بهداشت تدوین گردیده و متعاقب آن به تصویب هیات امنای دانشگاه علوم پزشکی اهواز، رسیده و این ضوابط، مبنای برگزاری آزمون استخدامی سال (1397) قرار گرفت.3- بدیهی است که موضوع بند (10؍5) آگهی استخدامی، منجر به ایجاد شرایط رقابت سالم و عادلانه برای تمامی دارندگان مدارک تحصیلی مرتبط با شرایط احراز پست شغلی مربوط می‌گردد؛ خصوصاً اینکه فارغ‌التحصیلان در مقاطع بالاتر دانشگاهی از سطح علمی بالاتری برخوردار می‌باشند و در صورت رقابت با دارندگان مدارک مقطع پآیین‌تر، موجب تضییع حقوق سایرین می‌شود.4- به‌منظور جلوگیری از بروز مشکلات از سوی قبول‌شدگانِ در آزمون استخدامی که پس از استخدام و اختصاص پست سازمانی مربوط، متقاضی اعمال مدرک تحصیلی بالاتر غیرمرتبط می‌گردند، مطابق با ماده (44) آیین‌نامه‌ی اداری استخدامی کارکنان غیر هیات علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی، این دانشگاهها هیچ‌گونه تعهدی نسبت به پذیرش مدارک مقاطع تحصیلی دانشگاهی با رشته‌ی شغلی در طول اشتغال نخواهند داشت و پذیرش آن منوط به طرح در کمیته‌ی طبقه‌بندی مشاغل دانشگاه و تایید آن کمیته است.5- دادنامه‌ی شماره342مورخ 30؍11؍1396 هیات تخصصی پژوهشی، فرهنگی دیوان عدالت اداری، قسمتی از دفترچه آزمون متمرکز دانشگاه‌های علوم پزشکی سال (1395) که بیان شده بود: (استخدام را مشروط به داشتن مدرک، مقطع و عنوان و گرایش تحصیلی منطبق با مفاد دفترچه آزمون نموده و افراد با داشتن مدرک تحصیلی بالاتر با وجود مدرک منطبق نمی‌توانند در آزمون شرکت کنند)، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص نداده است.
پرونده در جلسه مورخ 29؍2؍1399 هیات تخصصی استخدامی مطرح گردید و پس از رسیدگی به موضوع، اعضاء هیات به اتفاق آراء مصوبه مورد شکایت را قابل ابطال تشخیص ندادند و بنابراین با استعانت از خداوند متعال و به استناد بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در مورد آن به شرح زیر رای صادر می‌شود.
رای هیات تخصصی استخدامی
با توجه به اینکه اولاً برابر بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه مصوب 1389که در ماده 1 قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب سال 1395 نیز تکرار شده است، دانشگاهها، مراکز و موسسات آموزش عالی و پژوهشی و فرهنگستان‌ها و پارکهای علم و فناوری که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هستند از رعایت قوانین و مقررات عمومی مستثنی شده است و صرفا تابع مصوبات هیات امنا هستند،ثانیاًپیش از اینهیات عمومی دیوان عدالت اداری به شرح رای وحدت رویه شماره 474 مورخ 17؍5؍96 آزمون استخدامی ای را که طی آن رعایت شرط نداشتن مدرک تحصیلی بالاتر از مقطع تحصیلی مورد تقاضا را الزامی دانسته و مقرر داشته بود در صورتی که در هر مرحله از مراحل مربوط به آزمون خلاف اطلاعات اعلام شده محرز گردد، داوطلب از انجام مراحل بعدی محروم خواهد شد، مغایر قانون تشخیص نداده است، بنابراین و من حیث المجموع به تبعیت از رای وحدت رویه مذکور مفاد مقرره های مورد شکایت را مغایر با قانون تشخیص نداده و رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای مستند به بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و ظرف بیست روز پس از صدور، از سوی ده تن از قضات یا رئیس محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می‌باشد.
رضا فضل زرندی - رئیس هیات تخصصی استخدامی