تاریخ نظریه: 1401/06/05
شماره نظریه: 7/1400/1715
شماره پرونده: 1400-76-1715 ح
استعلام:
با توجه به حکم مقرر در ماده 873 قانون مدنی، چنانچه افرادی که از هم ارث می‌برند در زمان واحد فوت کنند و تاریخ تقدم و تأخر فوت هیچ یک مشخص نباشد و علت مرگ هم غیر از غرق و هدم باشد و در اثر حوادث طبیعی مانند آتش‌سوزی و یا به سبب جنگ، تصادف، سقوط هواپیما و مانند آن فوت کنند، آیا می‌توان حکم غرق و هدم را به این افراد تعمیم داد و آن‌ها را مشمول این حکم دانست؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
در قانون مدنی تعریف واژه هدم به عمل نیامده است؛ اما با توجه به فتوای امام خمینی (ره) در تحریر الوسیله (جلد 2 در کتاب مواریث، میراث الغرقی و المهدوم‌علیهم) و نظر آیت‌اله العظمی سیستانی در جلد سوم منهاج‌الصالحین، انفجار و انهدام وسیله نقلیه (اتومبیل، قطار، هواپیما و...) می‌تواند از مصادیق آن باشد. بدیهی است هدم و احکام مترتب بر آن صرفاً در مواردی قابلیت اعمال و اجرا دارد که فوت در اثر حادثه‌ای مانند مصادیق فوق به وقوع پیوسته باشد و لذا مواردی مانند مرگ در اثر بیماری که مرگ در اثر یک حادثه نمی‌باشد و تقدم و تأخر فوت‌کنندگان قابلیت بررسی و تعیین دارد را شامل نمی‌شود.