هیات تخصصی شوراهای اسلامی
شماره پرونده: ه- ع/9901481 شماره دادنامه: 9909970906011526 تاریخ: 20/12/99
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
طرف شکایت: شورای اسلامی خمینی شهر
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند (1-1) تعرفه شماره 5 تحت عنوان مدت اعتبار پروانه ها و نحوه محاسبه عوارض تمدید پروانه ساختمانی، تعرفه شماره 33 تحت عنوان عوارض اجازه موقت استفاده از مشاغل خانگی، تعرفه شماره 42 تحت عنوان عوارض نصب تابلو واحدهای بازرگانی و اقتصادی، تعرفه شماره 43 تحت عنوان عوارض نمایشگاه ها و غرفه های آن سال 98
شاکی دادخواستی به طرفیت شورای اسلامی خمینی شهر به خواسته ابطال بند (1-1) تعرفه شماره 5 تحت عنوان مدت اعتبار پروانه ها و نحوه محاسبه عوارض تمدید پروانه ساختمانی، تعرفه شماره 33 تحت عنوان عوارض اجازه موقت استفاده از مشاغل خانگی، تعرفه شماره 42 تحت عنوان عوارض نصب تابلو واحدهای بازرگانی و اقتصادی، تعرفه شماره 43 تحت عنوان عوارض نمایشگاه ها و غرفه های آن سال 98 به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است. متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
تعرفه 005 عوارض محلی شهرداری خمینی شهر مصوب 1398
موضوع تعرفه: "مدت اعتبار پروانه ها و نحوه محاسبه عوارض تمدید پروانه ساختمانی"
1-1- شورای اسلامی شهر می‌تواند با توجه به حجم عملیات ساختمانی و بر اساس گروه بندی چهارگانه قانون نظام مهندسی ساختمان (الف، ب، ج، د) نسبت به تعیین مهلت پروانه ساختمان تصمیم گیری نمایند.
تعرفه 033 عوارض محلی شهرداری خمینی شهر مصوب 1398
موضوع تعرفه: "عوارض اجازه موقت استفاده از مشاغل خانگی"
توضیحات محاسبه عوارض:
1- منظور از s: عبارت است از متراژ اعیانی محل مسکونی مستقلی که در آن شغل خانگی فارغ از اینکه تمام و یا قسمتی از آن استفاد گردد و یا اینکه در آن محل همزمان با سکونت، شغل خانگی مورد استفاده قرار گیرد.
2- منظور از مشاغل یا کسب و کار خانگی، آن دسته از فعالیتهایی است که توسط عضو یا اعضاء خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسب و کار بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرامش واحدهای مسکونی همجوار شکل می‌گیرد و منجر به تولید خدمت و یا کالای قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی می‌گردد. (مطابق ماده 2 قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی به شرح لیست ارائه شده از اداره کار و تامین اجتماعی)
3- انجام مشاغل خانگی در آپارتمانها و مجتمع های مسکونی به علت وجود مشاعات ممنوع می‌باشد و اینگونه املاک مشمول این تعرفه نخواهند بود و در غیر این صورت برای تخلف صورت گرفته از طریق مراجع ذیصلاح پیگیری و اقدام خواهد شد.
4- تشخیص نوع مشاغل خانگی بر اساس تعاریف وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌باشد.
5- عوارض فوق صرفاً برای اجازه موقت استفاده از محل مربوطه برای حداکثر دو سال می‌باشد که این موضوع بایستی در مجوزهای صادره قید گردد.
1-5- مبلغ این عوارض قابل استرداد و یا جایگزینی به غیر نخواهد بود.
6- صدور مجوز و پرداخت عوارض این تعرفه به معنی تغییر کاربری محل نمی‌باشد.
7- زنان سرپرست خانوار، خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد حضرت امام (ره) و با سازمان بهزیستی- صرفاً با ارائه معرفی نامه از سازمان مربوطه - از پرداخت این تعرفه معاف می‌باشند.
تعرفه 042 عوارض محلی شهرداری خمینی شهر مصوب 1398
موضوع تعرفه: "عوارض نصب تابلو واحدهای بازرگانی و اقتصادی"
توضیحات محاسبه عوارض:
1- کلیه متقاضیان صدور مجوز نصب تابلو (حقیقی یا حقوقی) واقع در محدوده و حریم شهر به غیر از ادارات و بیمارستان های دولتی، واحدهای آموزشی دولتی، مساجد، پارکینگ ها و مراکز متعلق به شهرداری ؛ موظف به پرداخت عوارض این تعرفه برای یکبار بوده و در سالهای آتی بابت عوارض سالیانه می بایستی معادل 20% (بیست درصد) مبلغ این تعرفه را بر مبنای دفترچه عوارض محلی روز به حساب سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی واریز نمایند.
2- منظور از S مساحت تابلو می‌باشد.
3- عوارض این تعرفه به منظور معرفی محل و خدمات مربوطه تا دو متر مربع معاف از پرداخت و برای بیش از دو متر مربع قابل محاسبه و وصول خواهد بود.
4- استفاده از تابلوهای فلکسی، نئون، نئون پلاستیک، چلنیوم، روان، LED و غیره صرفاً مجاز به نصب تابلو در زیر بالکن و یا پشت شیشه بوده و محاسبه آن بر مبنای 5/1 (یک و نیم) برابر عوارض این تعرفه بر مبنای دفترچه عوارض محلی روز خواهد بود.
5- با عنایت به قانون مالیات بر ارزش افزوده، دریافت آن مالیات بر روی مبالغ محاسبه شده لازم الاجراء است.
6- دریافت عوارض این تعرفه مانع از دریافت سایر عوارض قانونی آن واحد مربوطه نخواهد بود.
7- در صورت تغییر در وضعیت تابلو ما به التفاوت عوارض تغییر تابلو دریافت خواهد شد.
تعرفه 043 عوارض محلی شهرداری خمینی شهر مصوب 1398
موضوع تعرفه: "عوارض نمایشگاهها و غرفه های آن"
توضیحات محاسبه عوارض:
1- تمامی متولیان برگزاری نمایشگاه های ادواری، فصلی و دائمی مکلف به واریز عوارض این تعرفه به حساب سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری می‌باشند.
2- تمامی غرفه داران مستقر در نمایشگاه ها مکلف به واریز عوارض این تعرفه به حساب سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی بوده و متولیان برگزاری نمایشگاه ها موظف به نظارت و انجام این موضوع می‌باشند و در صورت استنکاف غرفه داران، متولیان نمایشگاه ملزم به پرداخت این عوارض به حساب سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری می‌باشند.
3- منظور از S متراژ فضای در اختیار شخاص می‌باشد.
4- حداقل متراژ محاسبه جهت غرفه ها یک متر مربع خواهد بود.
5- دریافت عوارض این تعرفه مانع از دریافت عوارض سایر تعرفه های مربوطه نخواهد شد.
6- در صورتی که نمایشگاه توسط شهرداری و سازمانهای وابسته برگزار گردد مشمول این تعرفه نخواهند بود.
بلوک شماره (7) - تعرفه 043
شمال: خیابان انقلاب جنوب: بلوار جمهوری اسلامی
شرق: بلوار شهید بهشتی غرب: میدان منظریه به پل کانال
جدول محاسبه به ازاء هر متر مربع (M):
ردیف
شرح بلوک (7):
قیمت منطقه بندی 1398
نمایشگاهای بازدید عمومی (روزانه)
غرفه های واقع در نمایشگاه (روزانه)
...........
50/0
تعرفه قبل
تعرفه 1398
تعرفه قبل
تعرفه 1398
1
خیابان انقلاب اسلامی
25000
7500
8625
12500
14375
2
بلوار جمهوری اسلامی
41000
12300
14154
20500
23575
3
بلوار شهید بهشتی
50000
15000
12250
25000
28750
4
طرفین خیابان شهید پاکروان
15000
4500
5175
7500
8625
5
طرفین خیابان شهید دهقانیان
15000
4500
5175
7500
8625
6
طرفین خیابان شهید یزدانی
15000
4500
5175
7500
8625
7
طرفین گذرهای 16 متر عرض و بالاتر
14000
4200
4830
7000
8050
8
طرفین گذرهای 12 متر عرض تا کمتر از 16 متر
12000
3600
4140
6000
6900
9
طرفین گذرهای 8 متری عرض تا کمتر از 12 متر
9000
2700
3105
4500
5175
10
طرفین گذرهای 4 متری عرض تا کمتر از 8 متر
5500
1650
2898
2750
3162
11
طرفین گذرهای کمتر از 4 متر عرض
4500
1350
1553
2250
2588
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
به ترتیب شماره تعرفه ها
1- دادنامه شماره 26 مورخ 15/1/96 هیات عمومی دیوان عدالت اداری - مغایر با بند 9 اصل 3 قانون اساسی و تبصره 3 ذیل ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده خروج از حدود اختیارات قانونی
2- دادنامه شماره 471 مورخ 13/7/95 (هیات عمومی) خروج از حدود اختیار
3- دادنامه های شماره 489 الی 490 مورخ 24/5/96 (هیات عمومی) مغایر با صدر تبصره بند 24 ذیل ماده 55 قانون شهرداریها
4- دادنامه های شماره 564 الی 569 مورخ 25/8/95 (هیات عمومی) مغایر با مفاد مواد 50 و 52 قانون مالیات بر ارزش افزوده
5- دادنامه شماره 415 مورخ 16/6/95 (هیات عمومی) خروج از حدود اختیارات قانونی عدم ارائه خدمت توسط شهرداری به دلیل معرفی محل استقرار و فعالیت اماکن با نصب تابلو
6- دادنامه های شماره 564 الی 569 مورخ 25/8/95 و 1848 مورخ 13/11/93 (هیات عمومی) مغایر با مفاد مواد 50 و 52 قانون مالیات بر ارزش افزوده
در پاسخ به شکایت مذکور، شورای اسلامی خمینی شهر به موجب لایحه شماره 713-49/ش مورخ 13/7/99 به طور خلاصه توضیح داده است که:
شورا طی لایحه شماره 713-49 مورخ 13/7/99 در خصوص تعرفه 4- بند 5 گفته با عنایت به دادنامه شماره 26 مورخ 15/1/96 هیات عمومی متن این بند از دفترچه عوارض محلی پیشنهادی سال آتی (99) حذف گردید در مورد تعرفه 5- بند 1-1 اعلام داشته (ضمن توضیحی) این بند از تعرفه شماره 5 دفترچه عوارض محلی پیشنهادی سال 99 حذف گردید.
در خصوص تعرفه 33 گفته مشاغل معرفی شده آن دسته از فعالیت هایی است که توسط عضو یا اعضاء خانواده در فضای مسکونی و در قالب یک طرح کسب و کار بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرا شماره واحدهای مسکونی همجوار شکل می‌گیرد که منجر به تولید خدمت و یا کالای قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی می‌گردد. با این توضیح که انجام مشاغل خانگی در آپارتمانها و مجتمع های مسکونی ممنوع بوده و از طرفی دریافت این عوارض برای اجازه موقت استفاده از محل حداکثر برای 2 سال می‌باشد.
در رابطه با موضوع ذیلاً اظهار داشته به استناد بند 3 ماده 7 قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی تعرفه شماره 43 از دفترچه محلی پیشنهادی سال 99 حذف می‌گردد.
در خصوص تعرفه 40 و 42 نیز اعلام داشته از دفترچه عوارض پیشنهادی حذف گردید.
در مورر تعرفه 43 گفته مطابق مواد 50 و 52 قانون مالیات بر ارزش افزوده همانطور که در لیست 6 گانه سازمان امور مالیاتی مشمولین مشاغل خدماتی که ارزش افزوده به آنها تعلق می‌گیرد به صراحت مشخص شده در بند 4 و 12 صاحبان سینماها، تماشاخانه ها، مکان های تفریحی و ورزشی درج گردیده و در بند 4-6 نیز نمایشگاه ها، فروشگاه های خودرو و بنگاه های معاملات املاک مشخصی است و در قانون مذکور به نمایشگاه های فصلی، روزانه و غیره اشاره ای نشده است (املاک شهرداری مشمول این تعرفه نمی گردد و برای دفترچه پیشنهادی عوارض محلی سال 99 اصلاح و این تعرفه ابقاء گردید)
هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری با حضور اعضاء تشکیل، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرائت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره به اتفاق آراء اعضاء حاضر در جلسه به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات تخصصی
1- تبصره 2 ماده 29 قانون نوسازی و عمران شهری مصوب سال 1347 در پروانه های ساختمانی که از طرف شهرداری ها صادر می‌شود باید حداکثر مدتی که برای پایان یافتن ساختمان ضروری است قید گردد و کسانی که در میدان ها و معابر اصلی شهر اقدام به ساختمان می کنند باید ظرف مدت مقرر در پروانه ساختمان خود را به اتمام برسانند و در صورتی که تا دو سال بعد از مدتی که برای اتمام بنا در پروانه قید شده باز هم ناتمام بگذارند عوارض مقرر در این قانون به دو برابر افزایش یافته و از آن به بعد نیز اگر ساختمان همچنان ناتمام باقی بماند برای هر دو سالی که بگذرد عوارض به دو برابر ماخذ دو سال قبل افزایش خواهد یافت تا به 4 درصد بالغ گردد ابنیه ناتمام که از طرف مقامات قضایی توقیف شده باشد مشمول این ماده نخواهد بود.
2- طبق بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می‌شود از جمله وظایف و مسئولیت های شورای اسلامی شهرهاست و همچنین در ماده 85 قانون مذکور مقرر شده است شورای اسلامی شهر می‌تواند نسبت به وضع عوارض متناسب با تولیدات و درآمدهای اهالی به منظور تامین بخشی از هزینه های خدماتی و عمرانی مورد نیاز شهر طبق آیین‌نامه مصوب هیات وزیران اقدام نماید و در تبصره یک ماده «50» قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387، وضع عوارض محلی جدید رعایت مقررات مربوطه تجویز شده است و همچنین طبق بند 9 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 و اصلاحیه های بعدی تصویب آیین‌نامه های پیشنهادی شهرداری پس از رسیدگی به آنها با رعایت دستورالعمل های وزارت کشور و همچنین تصویب مقررات لازم به پیشنهاد شهرداری جهت نوشتن هر نوع مطلب و یا الصاق هر نوع نوشته و آگهی و تابلو بر روی دیوارهای شهر با رعایت مقررات موضوعه و انتشار آن برای اطلاع عموم براساس بند 25 ماده مذکور از جمله وظایف و مسئولیتهای شورای اسلامی شهرهاست و طبق رای شماره 1324 الی 1326 مورخ 26/6/1398 و رای شماره 1308 - 26/6/1398 هیات عمومی دیوان عدالت اداری وضع عوارض برای تابلوهای تبلیغاتی و مازاد بر معرف در مصوبات شوراهای اسلامی مغایر قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص نگردیده است. بنابراین بند (1-1) تعرفه شماره 5 تحت عنوان مدت اعتبار پروانه ها و نحوه محاسبه عوارض تمدید پروانه ساختمانی، تعرفه شماره 33 تحت عنوان عوارض اجازه موقت استفاده از مشاغل خانگی، تعرفه شماره 42 تحت عنوان عوارض نصب تابلو واحدهای بازرگانی و اقتصادی، تعرفه شماره 43 تحت عنوان عوارض نمایشگاه ها و غرفه های آن مصوب شورای اسلامی شهر خمینی شهر برای سال 98 مغایر قانون و خارج از حدود اختیار نبوده و به استناد مواد 12 و 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان و یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
جواد جباری - رئیس هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری