هیات تخصصی اداری و امور عمومی
شماره پرونده: ه- ع/9802967 شماره دادنامه: 9909970906010723 تاریخ: 28/4/99
شاکی: فهیمه شاهی
طرف شکایت: 1- کمیسیون تعیین ظرفیت تبصره ماده یک قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت مصوب 1376 ؛ 2- سازمان سنجش کشور؛ 3- اسکودا (اتحادیه سراسری کانون های وکلای ایران)؛ 4- کانون وکلای دادگستری آذربایجان غربی؛ 5- وزارت علوم و تحقیقات
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه کمیسیون تعیین ظرفیت کارآموزی کانون وکلای دادگستری مرکز (سال 1398)
شاکی فهیمه شاهی شکایتی با خواسته فوق الذکر به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است. متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
شاکی متن مقرره مورد شکایت (صورتجلسه تعیین ظرفیت کمیسیون تبصره ماده یک قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت) را ارائه نکرده است معذالک موضوع شکایت نسبت به مصوبه کمیسیونی است که از سه عضو رئیس کل دادگستری و رئیس دادگاه‌های انقلاب و رئیس کانون وکلا تشکیل گردیده و مفاداً مشابه پرونده های مطروحه در هیات عمومی دیوان است؛
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
"ماده 28 آیین‌نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا مقرر کرده است که "پروانه وکالت به عده لازم داده می‌شود و به نسبت هر ده نفر وکیل یک پروانه کارآموزی علاوه بر عده معین داده خواهد شد." و مطابق ماده 30 آیین‌نامه مذکور "در صورتی که عده وکیل در محلی زائد بر عده معین از طرف کمیسیون باشد به استناد رای کمیسیون نمی توان مانع وکالت عده زائد شد و در صورتی که کمتر باشد تا عده معین پروانه داده می‌شود." ماده 28 آیین‌نامه مذکور با تبصره ماده یک قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت و به موجب ماده 7 قانون مذکور نسخ نشده لذا امکان جمع بین این دو ماده وجود دارد و تنها ترکیب کمیسیون در تنافی با ترکیب کمیسیون تبصره ماده 1 است لذا مفاد ماده 28 آیین‌نامه لایحه قانونی به قوت خود باقیست تقاضای ابطال مصوبه کمیسیون تعیین ظرفیت کارآموزی سال 98 را دارم. "؛
طرف شکایت علیرغم ابلاغ پاسخی ارسال نکرده است؛
نظریه تهیه کننده گزارش:
یکم - مطابق ماده 28 آیین‌نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا "پروانه وکالت به عده لازم داده می‌شود و به نسبت هر ده نفر وکیل یک پروانه کارآموزی علاوه بر عده معین داده خواهد شد."
دوم: مطابق ماده 1 قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت مصوب 1376، "از تاریخ تصویب این قانون کانونهای وکلای دادگستری جمهوری اسلامی ایران مکلفند حداقل یکبار در سال نسبت به پذیرش متقاضیان پروانه کارآموزی وکالت از طریق آزمون با آگهی در جراید اقدام نموده و حداکثر ظرف مدت شش ماه پس از برگزاری آزمون ضمن اعلام نتایج قطعی نسبت به صدور پروانه کارآموزی وکالت برای پذیرفته‌شدگان اقدام نمایند." و مطابق تبصره ماده یک قانون مذکور "تعیین تعداد کارآموزان وکالت برای هر کانون بر عهده کمیسیونی متشکل از رییس کل دادگستری استان، رییس شعبه اول دادگاه انقلاب و رییس کانون وکلای مربوط می‌باشد که به دعوت رییس کانون وکلای هر کانون، حداقل یکبار در سال تشکیل و اتخاذ تصمیم می‌نماید."
سوم - مطابق ماده 7 قانون مذکور از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین و مقررات مغایر با آن لغو می‌گردد.
با عنایت به مراتب فوق الذکر، موضوع مورد شکایت در موارد مشابه از جمله در کلاسه پرونده 97/1469-95/719 با شکایت آقای حامد دهقان به طرفیت کمیسیون تبصره ماده یک قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت منتهی به صدور دادنامه شماره 448-449 مورخ 10/5/1396 شده است که بر اساس آن صورتجلسه مورد شکایت از مصادیق مقررات موضوع بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 شمرده نشده علیهذا درخواست ابطال به شرح مذکور قابل رسیدگی و اتخاذ تصمیم در هیات عمومی تشخیص داده نمی شود. تهیه کننده گزارش: سید کاظم موسوی
رای هیات تخصصی اداری و امور عمومی
مطابق ماده 1 قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت دادگستری مصوب سال 1376، "از تاریخ تصویب این قانون کانون های وکلای دادگستری جمهوری اسلامی ایران مکلفند حداقل یکبار در سال نسبت به پذیرش متقاضیان پروانه کارآموزی وکالت از طریق آزمون با آگهی در جراید اقدام و مطابق تبصره ماده یک قانون مذکور "تعیین تعداد کارآموزان وکالت برای هر کانون بر عهده کمیسیونی متشکل از رییس کل دادگستری استان، رییس شعبه اول دادگاه انقلاب و رییس کانون وکلای مربوط می‌باشد که به دعوت رییس کانون وکلای هر کانون، حداقل یکبار در سال تشکیل و اتخاذ تصمیم می‌نماید." نظر به اینکه اکثریت اعضای کمیسیون مذکور عضو قضایی (رئیس کل استان و رئیس شعبه اول دادگاه انقلاب) بوده و از این حیث به مانند کمیسیون های شبه قضایی مبادرت به اتخاذ تصمیم می کنند بنابراین تصمیمات آن در شمول صلاحیت های هیات عمومی مندرج در ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 قرار گرفته و موضوع قابل طرح در هیات عمومی می‌باشد و از حیث ماهوی با عنایت به تصویب قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت دادگستری مصوب سال 1376، کمیسیون موضوع تبصره ماده 1 این قانون که با عضویت رئیس کل دادگستری استان، رئیس شعبه اول دادگاه انقلاب و رئیس کانون وکلای مربوط تشکیل می‌شود، موظف به تعیین تعداد کارآموزان وکالت برای هر کانون شده و با توجه به ماده 7 این قانون، مبنی بر اینکه کلیه قوانین و مقررات مغایر با آن نیز لغو گردیده بنابراین تصمیم مورد شکایت در اجرای تکلیف قانونی صورت گرفته است و از این رو مصوبه 7/5/1398 کمیسیون تعیین ظرفیت کارآموزی کانون وکلای دادگستری استان آذربایجان غربی برای سال 1398 مغایرتی با قانون نداشته مستنداً به بند ب ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 رای به رد شکایت صادر می‌شود؛ این رای ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از سوی رئیس دیوان یا ده نفر از قضات دیوان قابل اعتراض است.
سید کاظم موسوی - رئیس هیات تخصصی اداری و امور عمومی دیوان عدالت اداری