تاریخ نظریه: 1399/12/10
شماره نظریه: 7/99/1891
شماره پرونده: 99-9/16-1891 ح
استعلام:
2- در مطالبه اجرت‌المثل ایام زندگی مشترک توسط زوجه بار اثبات تبرعی بودن یا نبودن عمل انجام‌شده بر عهده کدام یک از زوجین است و آیا اجرت‌المثل ایام زندگی مشترک با نحله قابل جمع است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
اولاً، با توجه به منطوق ماده 336 قانون مدنی و تبصره الحاقی به آن، (موضوع قانون الحاق یک تبصره به ماده 336 قانون مدنی مصوب 1385 مجمع تشخیص مصلحت نظام) که مقرر می‌دارد: «... مگر اینکه معلوم شود قصد تبرع داشته است...»، مشخص می‌شود که در دعوای مطالبه اجرت‌المثل از ناحیه زوجه، اصل بر عدم تبرع زوجه است؛ بنابراین، چنانچه زوج مدعی قصد تبرع زوجه باشد، بار اثبات آن بر عهده زوج است.
ثانیاً، شرط تعلق نحله به زوجه (که با بقاء بند «ب» تبصره 6 ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب 1371، به موجب بند 8 ماده 58 قانون حمایت خانواده مصوب 1391، هم‌چنان معتبر است)، این است که در خصوص امور مالی، ضمن عقد نکاح یا عقد خارج لازم شرط نشده باشد و زوجه مشمول اجرت‌المثل نشود و نیز طلاق به درخواست زوجه نبوده و تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق وی نباشد. بنابراین، چنانچه به اعتبار تبصره ماده 336 قانون مدنی الحاقی 1385/10/23 مجمع تشخیص مصلحت نظام به زوجه اجرت‌المثل تعلق گیرد، وی حقی بر نحله ندارد.