کلاسه پرونده: 80/394 و 81/269
شاکی: آقای سیدحسین نیکوکار شعبانی
موضوع:ابطال مصوبه شماره 33/3/1/30350 مورخ 18/2/1379 وزیر کشور
تاریخ رای: یکشنبه 20 بهمن 1381
شماره دادنامه: 415-414
مقدمه: شکات طی دادخواست‌های تقدیمی اعلام داشته‌اند،طی مصوبه شماره 33/3/1/30350 مورخ 1379/02/18 وزیر کشور قسمتی از محدوده شهرداری تهران (منطقه 18) را جدا و به شهرداری اسلامشهر الحاق گردیده است. 1- حریم شهر تهران براساس بند 3 ماده 99 قانون شهرداری‌ها باید توسط هیات دولت اصلاح گردد و در نتیجه شهرداری اسلامشهر نمی‌تواند در حریم شهر تهران دخالت نماید 2- حریم شهر تهران به‌موجب طرح جامع تهران که در سال 1370 توسط شورای عالی شهرسازی و معماری به تصویب رسیده مشخص گردیده است بنابراین تغییر در آن نیز باید با اظهار نظر و دخالت شورای عالی شهرسازی و معماری باشد و هرگونه مصوبه‌ای که بدون نظر شورای عالی مذکور منجر به تغییر حریم تهران گردد غیرقانونی میباشد.3- وفق تبصره یک ماده4 قانون تعاریف و تقسیمات کشوری مصوب 1362/04/15 تعیین محدوده شهری به عهده وزارتین مسکن و شهرسازی و وزارت کشور میباشد. درحالی که در مورد اسلامشهر و تهران این مصوبه را تنها وزیر کشور اقدام و ابلاغ نموده است. که از این جهت نیز خلاف قانون میباشد با توجه به مطالب مذکور مصوبه شماره 33/3/1/30350 مورخ 118/2/1379 وزیر کشور که بدون رعایت تشریفات و مجرای قانونی تنظیم و تصویب شده است غیرقانونی بوده لذاابطال آن مورد استدعا است مدیر کل دفتر حقوقی وزارت کشور درپاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 61/85053 اعلام داشته‌اند:الف- مقدمتاً‌در خصوص فلسفه تصویب قانون الحاق یک بند و سه تبصره به عنوان بند 3 به ماده 99 قانون شهرداری مصوب 1372/12/01 دایر بر اصلاح حریم شهرهای تهران، کرج، ورامین، شهریار و بخش‌های تابعه ری و شمیرانات براساس قانون تقسیمات کشوری و منطبق بر محدوده قانونی شهرستان‌های مذکور، لازم است به عرض برساند، چون حریم شهرهای مذکور از محدوده شهرستان متبوع فراتر رفته و قسمتی از محدوده شهرستان‌های مجاور را نیز دربر گرفته و این امر مشکلاتی را ایجاد کرده بود،لذا به‌موجب این قانون دولت مکلف گردید حریم اینگونه شهرها را منطبق با محدوده قانونی شهرستان متبوعشان اصلاح نماید. بر همین مبنا آن قسمت از حریم شهر تهران که در داخل محدوده شهرستان اسلامشهر قرارداشت از حریم آن حذف و جزء حریم پیشنهادی شهرداری اسلامشهر که به‌موجب مصوبه شماره 33/3/1/30350 مورخ 1379/02/18 منطبق با محدوده شهرستان اسلامشهر به تایید وزارت کشور رسیده است، قرارگرفته است. ب- در خصوص مطالب خواهان به شرح ذیل پاسخ ارائه می‌گردد.1- همان‌طور که مستحضرید به‌موجب نص صریح بند 2 ماده 99 قانون شهرداری متولی امور مربوط به حریم شهر و تایید آن وزارت کشور است و وزارت کشور نیز جزئی از دولت بوده و حتی قانون الحاق یک بند و سه تبصره به عنوان بند 3 ماده 99 قانون شهرداری نیز به‌موجب ابلاغیه شماره 59885 مورخ 1372/12/25 جهت اجراء به وزارت کشور ابلاغ گردیده است.بنابراین اقدام وزارت کشور در تایید حریم شهر اسلامشهر منطبق با محدوده شهرستان اسلامشهر قانونی بوده و بر خلاف آنچه خواهان اعلام کرده احتیاج به مصوبه هیات دولت ندارد.2- با مراجعه به قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب 1351 و بررسی وظایف شورای مزبور مشخص می‌گردد که شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مرجع بررسی و تصویب نهایی طرح‌های جامع شهری است و تعیین حریم شهرها خارج از حدود صلاحیت و وظایف آن است: بنابراین در اصلاح حریم شهر تهران که مستند به قانون الحاق یک بند و 3 تبصره به عنوان بند 3 به ماده 99 قانون شهرداری صورت گرفته است نیازی به کسب نظر از شورای عالی شهرسازی و معماری ایران نیست،مضافاً اینکه با تصویب قانون اخیرالذکر،آن قسمت از حریم شهر تهران که خارج از محدوده قانونی شهرستان تهران قرار گرفته عملاً از حریم شهر تهران خارج شده است.3- محدوده قانونی و حریم شهر دو مقوله جداگانه است و مرجع تصویب هر یک نیز متفاوت است محدوده قانونی محدوده‌ای است که به استناد تبصره یک ماده 4 قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری به پیشنهاد شورای اسلامی شهر و تصویب وزارتین کشور و مسکن و شهرسازی تعیین می‌گردد. در حالی که حریم محدوده‌ای است که به استناد بند 2 ماده 99 قانون شهرداری به پیشنهاد شهردار و تصویب شورای اسلامی شهر و تایید وزارت کشور تعیین می‌گردد. در مانحن فیه وزارت کشور مستند به بند 2 ماده 99 و در اجرای قانون الحاق یک بند و سه تبصره به عنوان بند 3 ماده 99 قانون شهرداری، حریم شهر اسلامشهر را تایید کرده است. هرچند در این خصوص احتیاج به اخذ نظر از شورای اسلامی شهر تهران نبوده است با اینحال شورای مزبور در جواب استعلام شماره 33/19690 مورخ 1378/10/14 دفتر فنی وزارت کشور طی نظریه شماره 6357/160 مورخ 1379/04/11 اصلاح حریم شهر تهران راجزو تکالیف و وظایف وزارت کشور دانسته است.هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام‌والمسلمین دری‌نجف‌آبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا ومستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به‌صدور رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
به‌موجب بند 2 ماده 99 قانون شهرداری تهیه و تنظیم حریم و نقشه جامع شهرسازی و مقررات مربوط به اقدامات عمرانی و حفظ بهداشت عمومی مخصوص به حریم شهر به تصویب شورای اسلامی شهر و تایید وزارت کشور موکول شده است. نظر به اینکه مصوبه مورد اعتراض مبنی بر تایید نقشه حریم اسلامشهر با رعایت مقررات فوق‌الذکر تهیه و تایید شده است لذا مصوبه مزبور مغایرتی با قانون ندارد وخارج از حدود اختیارات قوه مجریه نمی‌باشد.
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری - درّی نجف آبادی