تاریخ دادنامه قطعی: 1394/08/27
شماره دادنامه قطعی: ---
پیام: در رسیدگی، اتهام مندرج در کیفرخواست ملاک عمل بوده و چنانچه کیفرخواست مبنی بر قتل عمد صادر شده باشد دادگاه مکلف است شرایط این ماده را در خصوص متهم احراز نموده و سپس وارد رسیدگی شود.
پس از اعتراض به رای شماره --- - 93/6/30 صادره از شعبه --- که متهم س. الف. به اتهام مباشرت در قتل عمدی مرحوم ف. و متهمین م. د. و ب. الف. و الف. پ. و ح. د. و الف. ح. و م. ب. همگی متهم به مشارکت در نزاع دسته جمعی منجر به قتل عمدی، شعبه مذکور پس از جری تشریفات قانونی مبادرت به صدور رای می‌نماید و در خصوص اتهام قتل عمد س. الف. را تبرئه می‌نماید و متهم را به پرداخت دیه و تحمل دو سال حبس محکوم می‌نماید و در مورد متهمین دیگر نیز تصمیم مقتضی اتخاذ می کند این رای مورد اعتراض آقایان م. د. و م. ب. با وکالت ف. الف.ز. و ب. الف. با وکالت خانم الف. الف. و ح. د. و س. الف. با وکالت م. ی.ی. و ف. ب. واقع میشود. پرونده به این شعبه ارجاع، این شعبه طی دادنامه شماره --- - 93/8/7 در مورد متهمین به غیر از س. الف. رای را تایید می‌نماید و در مورد س. الف. به دلیل نقص در تحقیقات رای را نقض به شعبه صادر کننده رای ارجاع می‌نماید. ریاست محترم شعبه بدوی رسیدگی و طی نامه به تاریخ 94/5/11 مرقوم می فرماید که اولا ماده 91 قانون مجازات اسلامی زمانی در مورد جرائم افراد بین 15 تا 18 سال قابل اجراست که عمل مرتکب عمد باشد و با احراز شرایط مذکور در ماده، حد و قصاص منتفی است و حسب ماده 89 محکوم به مجازات تعزیری می گردند ثانیا با استدلالی که در دادنامه آمده، شبه عمد تشخیص شد و در رابطه با عمد حکم برائت صادر گردیده بنابراین اعمال مقررات ماده 91 مذکور توجیه قانونی ندارد و ثالثا اعتراض وکیل اولیاء دم نیز در واقع مربوط به صدور حکم برائت از قتل عمدی است نه نحوه اعمال ماده 91 قانون مجازات اسلامی الخ پرونده را به این شعبه اعاده می کند این شعبه پس از بررسی به شرح آتی رای می دهد. هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای علی شوشتری عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای دکتر علی پروینی دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر نقض دادنامه به دلیل شرایط سنی متهم و ضرورت احراز شرایط مذکور در ماده 91 قانون مجازات اسلامی که منحصر به جرائم عمدی است نه غیر عمد، هر چند به نظر می‌رسد چون اتهام قتل عمد است باید دادگاه در این خصوص تحقیق کند نه آن که بدون تحقیق، اتهام کیفرخواست را تغییر دهد، تجدیدنظر خواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:
نظر به مرقومه مورخه 94/5/11 با توجه به تبحر ریاست محترم شعبه --- ملاحظه میشود اولا کیفرخواست مبنی بر قتل عمد است و ماده 91 قانون مجازات اسلامی نیز مربوط به قبل از صدور حکم در دادگاه میباشد حکم منوط به تشخیص شرایط مندرج در ماده 91 صادر میشود که اول باید آن شرایط احراز شود بعد حکم صادر شود. دادگاه باید وفق کیفرخواست رسیدگی نماید اگر بعد از استدلال و تجزیه و تحلیل شبه عمد تشخیص داد تصمیم مقتضی اتخاذ کند چون در کیفرخواست مجازات قصاص خواسته شده باید وفق ماده 91 قانون مجازات اسلامی رسیدگی نماید. ثانیا اعتراض وکیل اولیاء دم نیز پس از تکمیل پرونده رسیدگی خواهد شد. بنابراین اولا حکم معترض عنه نقض گردیده وجود خارجی ندارد ثانیا دادگاه باید شرایط ماده مذکور احراز و رای صادر نماید لذا پرونده اعاده انتظار دارد رسیدگی کرده مجددا ارسال فرمایند.
شعبه --- دیوان عالی کشور - رئیس و مستشار
ابراهیم لشکری - علی شوشتری