کلاسه پرونده: 128-168/83
شاکی:1- آقای نجفعلی برهمن 2- آقای احمد دادگستر
موضوع:ابطال آیین‌نامه اجرایی بند (ر) تبصره 5 قانون بودجه سال 1382 موضوع تصویب‌نامه شماره 48572/ت29448ه- مورخ18/11/82 هیات وزیران
تاریخ رای:یکشنبه 3 آبان 1383
شماره دادنامه: 368-369
مقدمه: شکات به شرح دادخواستهای تقدیمی اعلام داشته‌اند، به موجب بند (ر) تبصره 5 قانون بودجه سال 82 کل کشور، دولت موظف گردید به کلیه بازنشستگان سال 78 به قبل به ازاء هر سال خدمت حداقل 10 روز پاداش پرداخت نماید. اما به موجب بند یک آیین‌نامه اجرایی بند مذکور، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی موظف شده که این پاداش را به بازنشستگان و موظفان و مستمری بگیران که قبل از سال 78 بازنشسته شده‌اند پرداخت نماید. قانونگذار به منظور رفع تبعیض فاحش بین بازنشستگان سال 78 که فقط 15 روز حقوق و فوق‌العاده به ازاء هر سال خدمت پاداش پایان خدمت دریافت نموده‌اند و (به موجب رای مورخ 16/11/79 هیات عمومی دیوان عدالت اداری) بازنشستگان سال 79 به بعد که یک ماه حقوق با سایر مزایا که مبنای کسور بازنشستگی قرار می‌گیرد در هنگان تصویب قانون بودجه سال 82 کل کشور برابر بند (ر) تبصره 5 بازنشستگان سال 78 را برای دریافت پاداش فوق منظور و صراحتاً در بند مذکور بیان می‌دارد «به کلیه بازنشستگان سال 78 به قبل» برداشت هیات دولت از بند (ر) تبصره 5 درست نبوده و موجب محرومیت بازنشستگان سال78 از دریافت پاداش مقرر قانونی گردیده است. این تحدید مغایر قانون اساسی و قانون عادی است و به حقوق مکتسبه بازنشستگان سال 78 لطمه وارد نموده است. بنا به مراتب مذکور ابطال ماده یک آیین‌نامه اجرایی بند (ر) تبصره 5 قانون بودجه سال 82 کل کشور مورد تقاضا است. سرپرست دفتر حقوقی و امور مجلس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 37655/1602 مورخ 31/3/83 اعلام داشته‌اند، در اجرای مفاد بند (ر) تبصره 5 قانون بودجه سال 82 کل کشور که مقرر می‌دارد «دولت موظف است دو درصد از هزینه عملیات جاری شرکتهای دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت را در سال 82 کسر نماید و به کلیه بازنشستگان سال 78 به قبل به ازاء هر سال حداقل 10 روز پاداش پرداخت نماید.» از آنجا که عبارت «کلیه بازنشستگان سال 78 به قبل» صراحتاً بازنشستگان سالهای 77 و قبل از آن را در شمول مقررات بند مذکور قرار داده است، لذا مفاد ماده یک آیین‌نامه اجرایی بند (ر) تبصره 5 قانون بودجه سال 82 کل کشور موضوع تصویب‌نامه شماره 48572/ت29448ه- مورخ18/11/82 هیات وزیران مطابق نصر صریح بند مزبور تنظیم و به تصویب رسیده است و هیچگونه خدشه و خللی به آن وارد نیست. با عنایت به مراتب فوق‌الذکر، بازنشستگان سال 78 دستگاههای دولتی در شمول مقررات بند مورد بحث نبوده و تسری آن به مشارالیه وجاهت قانونی ندارد لازم به یادآوری است علت عدم شمول بند (ر) موصوف به بازنشستگان سال 78 آن بوده است که بازنشستگان مذکور به استناد بند (و) تبصره 4 قانون بودجه سال 78 از پانزده روز پاداش پایان خدمت به ازای هر سال سابقه خدمت استفاده نموده‌اند و از این جهت با بازنشستگان سال 77 و قبل از آن کاملاً متفاوت می‌باشند. بنابراین قانونگذار با علم به این موضوع پاداش موضوع بند(ر) مورد بحث را به بازنشستگان سال 78 یا بعد از آن تسری نداده است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام‌والمسلمین رازینی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا ومستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات عمومی
نظر به اینکه قانونگذار به شرح بند (و) تبصره 4 قانون بودجه سال 78 کل کشور تکلیف پاداش خدمت کارکنان رسمی و ثابت مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و اعضای هیات علمی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی را که در سال 78 بازنشسته شده‌اند تعیین نموده و آنان را ذیحق به دریافت پاداش پایان خدمت به ازاء هر دو سال خدمت معادل یک ماه آخرین حقوق و فوق‌العاده شغل اعلام داشته است، بنابراین تسری حکم مقرر در بند(ر) تبصره 5 قانون بودجه سال 82 کل کشور که اختصاص به بازنشستگان قبل از سال 78 دارد به بازنشستگان سال 78 فاقد محمل قانونی می‌باشد و در نتیجه ماده یک آیین‌نامه اجرایی بند (ر) تبصره 5 قانون بودجه سال 82 کل کشور مغایرتی با قانون ندارد. و در خصوص سایر شکایات آقای نجفعلی برهمن که جنبه موردی دارد پرونده جهت رسیدگی به شعبه دوم بدوی ارجاع می‌شود.
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری - رازینی