صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1389/06/06
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر گلوگاه
موضوع
ابراء در حکم اتلاف مال موضوع دین
پرسش
(الف) یک دستگاه اتومبیل به (ب) می‌فروشد و ضمن آن ابراء ذمّه پدر (الف) از دینی که به (ب) دارد را شرط می‌کند و پس از انعقاد عقد بیع، (ب) ذمّه پدر (الف) را ابراء می‌کند. چنان‌چه بعد از مدتی این معامله به وسیله فسخ یا اقاله منحل شود، چه کسی باید معادل دین را به (ب) بپردازد، (الف) یا پدرش؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (2) مدنی: با استناد به ماده 246 قانون مدنی، نظر به این که شخص (ب) عمل به شرط نموده و ذمّه پدر (الف) را ابراء کرده است، با فسخ معامله شخص (ب) می‌تواند عوض آن چه ابراء کرده را از مشروطٌ‌له (شخص الف) بگیرد. بنابراین، استدلال نظر اکثریت صحیح می‌باشد.
نظر اکثریت
نظر به این که ابراء یک عمل حقوقی یک طرفه (ایقاع) و لازم می‌باشد لذا پس از برائت ذمّه پدر (الف) اشتغال ذمّه مجدد جز به اراده خود او امکان‌پذیر نمی‌باشد و در چنین حالتی ابراء در حکم اتلاف مال موضوع دین می‌باشد که به وسیله (الف) انجام گرفته و همین شخص (الف) مکلف به رد معادل آن به مشروطٌ‌علیه، به خاطر فسخ یا اقاله معامله مشروط می‌باشد.
نظر اقلیت
نظر به این که با انحلال معامله مشروط، ابراء نیز منحل شده است، لذا دین مجدداً به ذمّه پدر (الف) برمی-گردد و خودش مکلف به ایفای دین می‌باشد.