هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی
شماره پرونده: ه- ع/9804182 شماره دادنامه: 9909970906011139 تاریخ: 27/8/99
شاکی: آقای سعید کنعانی
طرف شکایت: هیات محترم وزیران
موضوع شکایت و خواسته: ابطال اصلاحیه ماده 23 آیین‌نامه اجرایی قانون بیمه بیکاری موضوع تصویب نامه شماره 122624/ت404 ه- مورخ 19/10/69 هیات وزیران
شاکی دادخواستی به طرفیت هیات وزیران به خواسته ابطال اصلاحیه ماده 23 آیین‌نامه اجرایی قانون بیمه بیکاری (چاپ شده در شماره 1253 مورخ 23/11/98 روزنامه رسمی) به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
در ماده 23 آیین‌نامه اجرایی قانون بیمه بیکاری، موضوع تصویب نامه شماره 122624/ت404 ه- مورخ 19/10/1369 عبارت «بر اساس توافق وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کار و امور اجتماعی» حذف و متن زیر به عنوان تبصره به ماده یاد شده الحاق می‌شود:
«تبصره: هزینه های خرید خدمات اداری از بخش خصوصی در اجرای قانون بیمه بیکاری و این آیین‌نامه توام با کاهش متناسب در هزینه های پرسنلی و اصلاح ساختار دو دستگاه مذکور از محل اعتبار این ماده تامین می‌شود.»
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
به دلالت ماده 14 قانون بیمه بیکاری و از آنجا که هیات وزیران به طور مستقل و بدون دخالت و جلب نظر سازمان تامین اجتماعی، صلاحیت تدوین مصوبه برای بیمه بیکاری را ندارد. بنابراین مصوبه مزبور مغایر با قانون یاد شده و خارج از حیطه اختیار و مستحق ابطال است.
در پاسخ به شکایت مذکور، معاون حقوقی دولت به موجب لایحه شماره 98-4182-3 مورخ 19/5/99 به طور خلاصه توضیح داده است که: ماده 14 قانون بیمه بیکاری، تهیه آیین‌نامه اجرایی این قانون توسط وزارت کار و امور اجتماعی (وقت) و سازمان تامین اجتماعی و تصویب آن توسط هیات وزیران مورد حکم قرار گرفته است. بنابراین حکم قانون یاد شده ناظر بر تعیین دستگاه پیشنهاد دهنده برای تنظیم آیین‌نامه اجرایی است و صرفاً به مرحله « تهیه آیین‌نامه » اشاره دارد و تسری آن به « اصلاح آیین‌نامه » فراتر از اراده و حکم قانونگذار و مستلزم نادیده گرفتن صلاحیت عام مقررات گذار هیات وزیران است. لذا تقاضای رد شکایت مورد تقاضاست.
پرونده شماره ه- ع/9804182 مبنی بر درخواست ابطال اصلاحیه ماده 23 آیین‌نامه اجرایی قانون بیمه بیکاری موضوع تصویب‌نامه شماره 122624/ت404ه- (مصوب 19/10/1369 هیات وزیران)، در جلسه مورخ 19/8/1399 هیات تخصصی بیمه، کار و تامین اجتماعی مورد رسیدگی قرار گرفت و اعضا به اتفاق به شرح زیر اقدام به صدور رای نمودند:
رای هیات تخصصی
نظر به اینکه اولاً طبق اصل 138 قانون اساسی، هیات وزیران حق دارد برای انجام وظایف اداری و تامین اجرای قوانین و تنظیم سازمان‌های اداری به وضع تصویب‌نامه و آیین‌نامه بپردازد و مطابق ماده 14 قانون بیمه بیکاری (مصوب 26/6/1369)، تهیه آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور ظرف یک ماه بر عهده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی و تصویب آن در صلاحیت هیات وزیران قرار داده شده است.
ثانیاً تعیین مراجعی برای تهیه و پیشنهاد آیین‌نامه توسط قانون و عدم اقدام مراجع مذکور در انجام وظایف قانونی، منجر به سقوط تکلیف از مرجع تصویب‌کننده نبوده و منوط نمودن اجرای قانون و تصویب آیین‌نامه به تهیه و پیشنهاد آن، منجر به معطل شدن قانون می‌گردد.
ثالثاً مصوبه معترض‌عنه بنا به پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و در راستای وظایف و اختیارات هیات وزیران اصلاح شده است و صرف عدم مشارکت سازمان تامین اجتماعی در تهیه و پیشنهاد اصلاحیه، موجب بطلان و بی‌اعتباری مصوبه نمی‌گردد.
بنا به مراتب فوق، با توجه به اینکه در مانحن‌فیه مرجع تهیه آیین‌نامه اجرایی قانون بیمه بیکاری، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی بوده و هیات وزیران صالح به تصویب آن می‌باشد و مرجع اخیرالذکر اقدام به تصویب اصلاح آیین‌نامه اجرایی مذکور با پیشنهاد وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نموده است، بنابراین اصلاحیه ماده 23 آیین‌نامه اجرایی قانون بیمه بیکاری موضوع تصویب‌نامه شماره 122624/ت404ه- (مصوب 19/10/1369 هیات وزیران)، به اتفاق آرای اعضای هیات تخصصی بیمه، کار و تامین اجتماعی، مغایر با قوانین و خارج از حدود اختیارات مقام تصویب‌کننده تشخیص نگردیده و قابل ابطال نمی‌باشد. این رای به استناد بند ب ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا 10 نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
غلامرضا مولابیگی - رئیس هیات تخصصی بیمه، کار و تامین اجتماعی دیوان عدالت اداری