هیات تخصصی شوراهای اسلامی
شماره پرونده: ه- ع/9900379
شماره دادنامه: 140009970906010004
تاریخ: 16/1/1400
شاکی: خانم سمانه ابوترابی به وکالت از بانک ایران زمین
طرف شکایت: شورای اسلامی شهر تهران و شهرداری تهران
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره 2523- 7/11/97 اصلاحیه مصوبه چگونگی محاسبه و اخذ بهای خدمات مدیریت پسماند
شاکی دادخواستی به طرفیت شورای اسلامی شهر تهران و شهرداری تهران به خواسته ابطال مصوبه شماره 2523- 7/11/97 اصلاحیه مصوبه چگونگی محاسبه و اخذ بهای خدمات مدیریت پسماند به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
شناسه مصوبه 2523 رده بندی مصوبه: 5/119/97/5
ماده واحده: با عنایت به ماده هشتم (8) قانون مدیریت پسماندها مصوب 20/2/1383 مجلس شورای اسلامی و آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور مصوب 5/5/1384 هیات وزیران و در اجرای بند بیست و ششم (26) ماده هشتادم (80) قانون تشکیلات، وظایف و اختیارات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1/3/1375 مجلس شورای اسلامی و اصلاحات بعدی آن و بند دوم ذیل تصویب نامه شماره 28510/ت 51024- 9/3/1394 هیات وزیران در خصوص محاسبه بهای تمام شده پسماند، مصوبه ابلاغی به شماره 3187/1260/160 مورخ 2/3/1388 و اصلاحات بعدی آن به شرح ذیل اصلاح و به شهرداری تهران اجازه داده می‌شود در سال 1397 بهای خدمات مدیریت پسماند مسکونی و غیر مسکونی را براساس این مصوبه محاسبه و پس از وصول به حساب درآمدی شهرداری تهران واریز نماید.
الف) بهای خدمات مدیریت پسماند عادی برای اماکن مسکونی به شرح ذیل محاسبه می‌شود:
C=F×365×R(
بهای سالانه خدمات مدیریت پسماند عادی یک خانوار شهری در شهر تهران = C
(بعد خانوار براساس سرشماری نفوس در شهر تهران) 1/3 نفر = F
(سرانه تولید پسماند مسکونی در شهر تهران) 75% کیلوگرم در روز = R
(هزینه جمع آوری و حمل یک کیلوگرم پسماند عادی در شهر تهران) 750 ریال =
(هزینه دفع یک کیلوگرم پسماند عادی در شهر تهران) 450 ریال =
() ضریب تعدیل منطقه =
با شرط (5/1 برای هر واحد مسکونی
(ضریب تشویقی جهت گسترش تفکیک از مبداء 1 =
تعداد روزهای سال = 365
ب) بهای خدمات مدیریت پسماند عادی غیر مسکونی به شرح زیر محاسبه می‌گردد:
C=
بهای سالانه خدمات مدیریت پسماند واحد غیر مسکونی در شهر تهران = C
متوسط تولید روزانه پسماند هر فعالیت { مطابق جدول پیوست ممهور به مهر شورای اسلامی شهر تهران} =
(هزینه جمع آوری و حمل یک کیلوگرم پسماند عادی در شهر تهران) 750 ریال=
(هزینه دفع یک کیلوگرم پسماند عادی در شهر تهران) 450 ریال =
(ضریب تشویقی جهت گسترش تفکیک از مبداء) 1 =
تعداد روزهای کاری سال = 290
ضریب () برای واحدهای غیر مسکونی مشمول عوارض کسب و پیشه
ضریب () برای واحدهای غیر مسکونی که مشمول عوارض کسب و پیشه نمی‌باشند
مساحت واحد غیر مسکونی (مترمربع) = S
تبصره یکم (1):
با توجه به بررسی های به عمل آمده و ضرورت حذف عامل ارزش معاملاتی املاک و اصلاح شیوه محاسبه بهای خدمات مدیریت پسماند واحدهای غیر مسکونی از فرمول بند (ب) مصوبه ابلاغی به شماره 20792/2101/160 مورخ 6/8/94، بهای خدمات مدیریت پسماند واحدهای غیر مسکونی در سال 1397 نباید از سه (3) برابر خدمات مذکور در سال 1395 بیشتر یا از یک سوم (3/1) آن در سال 1395 کمتر باشد. برای سنوات آتی شرط مذکور بایستی نسبت به سال ما قبل آن مبنای محاسبه قرار گیرد.
تبصره دوم (2):
معوقه بهای خدمات مدیریت پسماند عادی سال 1396 واحدهای غیر مسکونی برا اساس این مصوبه محاسبه خواهد شد. اضافه پرداختی های احتمالی مودیان صنفی در مورد فیش های صادره بر مبنای سال 1396 تعدیل و در حساب بستانکاری آنها ثبت و از مبلغ بدهی سال 1397 و عنداللزوم سال های بعد ذینعان کسر می‌شود.
تبصره سوم (3):
برای کلیه واحدهای مسکونی که از خدمات مدیریت پسماند بهره مند هستند و فاقد عوارض نوسازی می‌باشند ضریب() معادل چهاردهم (4%) محاسبه می‌گردد.
تبصره چهارم (4):
در خصوص اماکن، صنوف و مشاغلی که در جدول پیوست این مصوبه برای آنها ضریب () مشخص نشده است، مقدار ضریب مذکور معادل با حداقل ضریب () تعیین شده در جدول پیوست (7/2 کیلوگرم در روز) در نظر گرفته می‌شود.
تبصره پنجم (5):
اشخاص حقیقی و حقوقی بهره بردار (مالکین و ذینفعان) واحدخای مسکونی و غیر مسکونی واقع در محدوده قانونی شهر و حریم تهران (در صورت ارائه خدمات در حریم تهران) مکلف به پرداخت بهای خدمات مدیریت پسماند می‌باشند. در صورت نقل و انتقال املاک یا واگذاری بدون پرداخت و تسویه حسای، بدهی معوقه بهای خدمات مدیریت پسماند آن واحدها به عهده شخص انتقال گیرنده است.
تبصره ششم (6):
در راستای حفظ و بهبود وضعیت محیط زیست ناشی از تولید و دفع پسماند، شهرداری تهران مکلف است برای سال 1398 همکاری دستگاه های اجرایی و نهادهای ذیربط و استفاده از ابزارهای قانونی در جهت پیگیری و تحقق برآورد هزینه های محیط زیستی مرتبط اقدام نماید.
تبصره هفتم (7):
به منظور جلوگیری از توقف عملکرد مدیریت اجرایی و صدور به موقع قبوض بهای خدمات مدیریت پسماند توسط شهرداری تهران در سال 1398، ضرایب جمع آوری و ذفع () به میزان یک و بیست و پنج (25/1) نسبت به سال 1397 محاسبه می‌شود.
تبصره هشتم (8):
شهرداری تهران موظف است گزارش اقدامات انجام گرفته در خصوص مفاد این مصوبه و همچنین تفکیک پسماند از مبدا را هر سه ماه یکبار به شورای اسلامی شهر تهران گزارش نماید.
ج) متن زیر جایگزین تبصره پنجم (5) مصوبه ابلاغی به شماره 20792/2101/160 مورخ 6/8/1394 می‌شود:
تبصره پنجم (5)- اصلاحی:
شهرداری تهران (سازمان مدیریت پسماند) موظف است نسبت به ارائه خدمات به کلیه تولیدکنندگان پسماندهای عادی در محدوده قانونی و خدماتی شهر تهران اقدام و هزینه های مرتبط را مطابق، این مصوبه و بر مبنای قبوض صادره مطالبه نماید.
ردیف
کد تعرفه
نوع فعالیت
متوسط بودن پسماند
594
410160
شعبه بانک‌ها
8,5
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت: بانک ایران زمین با وکالت آقای یحیی نوروزی و خانم سمانه ابوترابی دادخواستی به طرفیت شورای اسلامی شهر تهران و شهرداری تهران به خواسته ابطال مصوبه شماره 2523 (رده بندی مصوبه 5097011905) مورخ 7/11/97 شورای اسلامی شهر تهران موضوع اصلاحیه مصوبه چگونگی محاسبه و اخذ بهای خدمات مدیریت پسماند ابلاغی به شماره 3187/1260/160 مورخ 2/3/88 و اصلاحیات بعدی آن به هیات محترم دیوان عدالت اداری تقدیم نموده است (صفحات 24 الی 29) و به ضمیمه دادخواست خود تصویر مصوبه فوق الاشاره و تصویر قبوض پسماند نمود و طی شرح دادخواست تقدیمی، وفق بند ب مصوبه فوق الذکر، نحوه محاسبه بهای خدمات مدیریت پسماند عادی غیر مسکونی بوده که طی فرمول مشخص شده است که متوسط روزانه را بالا برای هر یک از شعب بانکی 5/8 کیلوگرم تعیین شده (فرمول 1 w) و با توجه به حجم بالای کاری بانک باید اصلاح شود و بانک‌ها را مشمول عوارض کسب و پیشه دانسته که قبلاً این امر باطل شده است به عبارتی عوارض کسب و پیشه را به عنوان ضریب محاسبه پسماند غیر مسکونی در نظر گرفتند در حالی که اخذ عوارض کسب و پیشه از بانک وفق رای وحدت رویه 344- 21/4/88 و تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری و آراء شماره 219 و 220- 26/4/91 و شماره 111- 23/2/82 و 221- 26/4/91 آرای هیات عمومی هم استناد شده است و از طرفی محاسبه سال 96 پسماند و حق مصوبه فوق الذکر انجام می‌شود و نسخه آخر موضوع رابط و تناسب بین عوارض دریافتی و خدمات ارائه شده بیان گردید که برابر ماده 92 قانون دیوان عدالت اداری خواستار ابطال مصوبه فوق الاشاره شده است در صفحه 52 پرونده مشاور محترم رئیس دیوان اعمال ماده 92 قانون اخیرالذکر در مانحن فیه ساری و جاری ندانسته و به همین جهت خواستار اعلام مستند شاکی شده است. به صورت کاملتر مشاور محترم مخالفت نموده است.
شورای اسلامی شهر تهران طی لایحه دفاعی شماره 10087/160 مورخ 14/5/99 در صفحات 56 تا 59 طی 16 بند تقدیم نمود:
که اعتراض شاکی به نحوه محاسبه، از طریق دیوان نبوده و دادخواست اصلاح مصوبه طی نمودن مسیر مقرر در قانون را دارد و برابر ماده 8 آیین‌نامه نحوه وضع و وصول عوارض مصوب 78 هیات وزیران اعتراض به نحوه محاسبه مرجع آن را کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری تعیین نموده و شاکی هم چنانچه معترض هست از طریق همین کمیسیون عمل نماید و در خصوص اعمال 96 هم وفق بند 2 ذیل تبصره 4 مصوبه مذکور مربوط به اصلاحیه مصوبه چگونگی محاسبه و اخذ بهای مدیریت پسماند که در تاریخ 14/2/93 به تصویب رسیده می‌باشد و معوقات از سال 93 بوده است و اساساً اعراض شاکی به مصادیق این بهای خدمات است که برابر تبصره 4 ذیل ماده 55 اخذ هزینه حمل زباله می‌باشد. موضوع ممنوعیت عطف به ماسبق شدن قوانین از سوی شاکی اعلام شد درحالی که متن مصوبه اصل 14/2/93 و 7/11/97 این امر پیش بنی شده و در اصل مربوط به مصوبات 93 و 97 می‌باشد.
هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری با حضور اعضاء تشکیل، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرائت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره به اتفاق آراء اعضاء حاضر در جلسه به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات تخصصی
مطابق ماده 7 قانون مدیریت پسماندها مصوب 20/12/1383 مدیریت اجرای کلیه پسماندها غیر از صنعتی و ویژه در شهرها به عهده شهرداری است و براساس ماده 8 قانون مذکور مدیریت اجرایی می‌توانند هزینه های مدیریت پسماند را از تولید کننده پسماند با تعرفه هایی که طبق دستور العمل وزارت کشور توسط شورای اسلامی بر حسب نوع پسماند تعیین می‌شود، دریافت نموده و فقط صرف هزینه های مدیریت پسماند نماید. از سوی دیگر آیین‌نامه اجرایی قانون مدیریت پسماند و دستورالعمل اجرایی آن وضع بهای خدمات برای حمل، تفکیک و پردازش پسماندهای عادی توسط شورای اسلامی شهرها را تجویز نموده است و طبق رای شماره 978 مورخ 22/12/1390 هیات عمومی دیوان عدالت اداری چگونگی محاسبه و اخذ بهای خدمات مدیریت پسماند مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص نگردیده است بنابراین مصوبه به شماره شناسه 3523 مورخ 7/11/97 مصوب شورای اسلامی شهر تهران تحت عنوان اصلاحیه مصوبه چگونگی محاسبه و اخذ بهای خدمات مدیریت پسماند مغایر قانون و خارج از حدود اختیار نبوده و به استناد مواد 12 و 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
جواد جباریرئیس هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری