تاثیر محکومیت زوجه به رابطه نامشروع بر حقوق مالی وی

تاریخ دادنامه قطعی: 1394/01/30
شماره دادنامه قطعی: ---

پیام: از آنجا که محکومیت زوجه به رابطه نامشروع، مصداق بارز سوء رفتار محسوب می‌گردد وی مستحق دریافت نحله نیست؛ ولی در خصوص اجرت المثل و نفقه ذیحق است.

در تاریخ 1392/12/10 خانم ف. ا. به وکالت از طرف آقای ی. الف. به طرفیت خانم ع. ر. دادخواستی به خواسته صدورگواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق به لحاظ عدم تفاهم اخلاقی و سوء رفتار زوجه تقدیم نموده و به پیوست دادخواست علاوه بر تصویر سند نکاحیه تصویر دادنامه شماره --- - 1391/12/20 شعبه --- شورای حل اختلاف شهرستان تبریز را که طی دادنامه شماره --- - 1392/08/28 شعبه --- دادگاه حقوقی تبریز تایید شده تقدیم کرده که حاکیست مهریه زوجه به تعداد 350 سکه تمام بهار آزادی بدین نحو که بدوا هفت سکه به عنوان پیش قسط و مابقی هر 5 ماه یک سکه تمام بهار آزادی در حق زوجه پرداخت گردد مورد تقسیط قرار گرفته است دادخواست مطروحه در شعبه --- دادگاه عمومی خانواده تبریز ثبت و مورد رسیدگی قرار میگیرد در جلسه اول دادرسی به تاریخ 1393/02/06 زوجه علیرغم ابلاغ اخطاریه حضور نیافته و لایحه ای تقدیم نکرده ولی خواهان به اتفاق وکیل خود حضور یافتند وکیل خواهان اظهار داشت عرایض به شرح دادخواست تقدیمی است زوجین در تاریخ 1388/03/05 با تعیین مهریه 350 سکه تمام بهار آزادی به عقد یکدیگر در آمدند به لحاظ عدم تفاهم و سوء رفتار زوجه و صدور رای قطعی مبنی بر روابط نامشروع زوجه، زوج دیگر قادر به ادامه زندگی با زوجه نمی‌باشد. دادگاه نسبت به مهریه و نفقه تصمیم گرفته و مهریه تقسیط شده و در مورد نفقه هر ماه طبق رای دادگاه مبلغ یکصد هزار تومان به حساب زوجه پرداخت مینماید لذا اتخاذ تصمیم مقتضی نسبت به خواسته موکل مورد استدعاست ضمنا زوجین فاقد فرزند مشترک از یکدیگر می‌باشند. سپس دادگاه قرار ارجاع امر بداوری صادر نموده و زوج داور خود را معرفی کرده است.زوجه طی لایحه ثبت شده به شماره 107 - 1393/02/24 اعلام نموده که حاضر به طلاق نبوده و از معرفی داور خودداری مینماید و در صورت اصرار خواهان به طلاق باید کلیه حقوق اینجانب از قبیل مهریه و نفقه و نحله و سایر حقوق را پرداخت نماید. اینجانب حاضرم زندگی مشترک را ادامه داده و تابع همسرم باشم و تا زمانی که کلیه حقوق پرداخت نگردد حاضر به طلاق نیستم و پرداخت کل مهریه در موقع طلاق ارتباطی به تقسیط آن ندارد. دادگاه از طریق و الف. داوری برای زوجه داور منصوب کرد. موضوع داوری از طرف دادگاه به داوران تفهیم شد و داوران به اتفاق نظریه کتبی خود را که حاکی از عدم حصول سازش بین طرفین بوده و به امضا زوجین هم رسیده تقدیم داشته اند به موجب دادنامه شماره --- - 1391/12/16 شعبه --- دادگاه جزایی تبریزخانم ع. ر. و آقای ر.م به اتهام رابطه نامشروع بایکدیگر هر یک به تحمل پنجاه ضربه شلاق محکوم شده اند و دادنامه مذکور طی دادنامه شماره --- - 92/2/28 شعبه --- دادگاه تجدید نظر استان آذربایجان شرقی تایید شد و هم چنین به موجب دادنامه شماره --- - 91/5/31 شعبه --- شورای حل اختلاف تبریز زوج به پرداخت نفقه ایام گذشته از تاریخ 1391/02/31 لغایت 1391/05/19 ماهیانه مبلغ یک میلیون ریال جمعا بمبلغ دو میلیون و ششصد و سی هزار ریال در حق زوجه محکوم گردیده است. اوراق 32 الی 39 پرونده مربوط به فیش های بانکی پرداخت نفقه به حساب بانکی زوجه می‌باشد. در جلسه بعدی دادرسی مورخ 1393/06/04 که با حضور زوجین تشکیل گردیده در ارتباط با دستور جلسه دادگاه راجع به حقوق مالی زوجه، زوج خواهان اظهار داشت مهریه خوانده را طبق حکم صادره پیوست پرونده به صورت اقساط پرداخت مینمایم و در مورد نفقه هم طبق حکم صادره در حال پرداخت آن می باشم و در خصوص جهیزیه هم حاضر هستم جهیزیه ایشان را مسترد دارم. زوجه خوانده اظهار داشت قبول دارم که مهریه و نفقه را مطابق احکام صادره از شورای حل اختلاف در حال دریافت می باشم و در خصوص جهیزیه دارای لیست می باشم و در این رابطه اعلام شکایت و طرح دعوی نمودم که در شعبه --- مطرح رسیدگی می‌باشد سرانجام دادگاه با اعلام ختم دادرسی به موجب دادنامه شماره --- - 1393/06/05 با اعلام اینکه مساعی دادگاه و داوران در حصول صلح و سازش و اصلاح ذات البین موثر واقع نشده و زوج اصرار بر وقوع طلاق دارد و نظر به اختیار شرعی و قانونی موجود برای مرد در طلاق زن خود، دعوی و خواسته خواهان را وارد و موافق شرع و قانون دانسته به استناد مواد قانونی منعکس در حکم صادره گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق از نوع رجعی صادر و توضیح داده که مهریه زوجه به موجب حکم صادره از شعبه --- شورای حل اختلاف به صورت اقساطی در حال پرداخت است و نفقه ایام گذشته نیز به موجب دادنامه صادره از همان شعبه ماهانه بمبلغ یک میلیون ریال پرداخت میگردد که این روال تا پایان ایام عده تداوم خواهد داشت جهیزیه زوجه مطابق لیست موجود در ید مشارالیها قبل از اجرای صیغه طلاق مسترد خواهد شد و در صورت وجود اختلاف در این مورد به لحاظ وجود پرونده و طرح دعوی در شورای حل اختلاف از آن طریق مسترد خواهد شد. در نتیجه نکاح فرزندی به دنیا نیامده است. به لحاظ اینکه تقاضای طلاق در نتیجه ارتکاب جرم (ارتباط نامشروع) زوجه صورت گرفته دادگاه ایشان را مستحق اجرت المثل و نحله تشخیص نداده است. اعتبار رای صادره از تاریخ ابلاغ رای قطعی جهت تسلیم به دفتر خانه سه ماه می‌باشد. پس از ابلاغ رای صادره زوجه نسبت به آن تجدید نظر خواهی نموده و عمده اعتراض وی راجع به پرداخت مهریه به صورت اقساط و میزان نفقه ایام عده و عدم تعیین تکلیف در مورد سکونت زن در خانه مشترک تا پایان عده و نیز عدم تعیین اجرت المثل و نحله می‌باشد که پس از طی تشریفات قانونی شعبه پنجم دادگاه تجدید نظر استان آذربایجان شرقی به موضوع رسیدگی و در جلسه فوق العاده طی دادنامه شماره --- - 93 مورخ 1393/08/17 اعتراض زوجه تجدید نظر خواه را غیر موجه تشخیص النهایه در اجرای بند ب تبصره 6 ماده و الف. ه قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق که هنوز به قوت خود باقی بوده با تعیین نحله برای زوج بمبلغ پنج میلیون تومان بابت پنج سال زندگی مشترک و تذکر مراعات مقررات ماده 38 قانون حمایت خانواده به سر دفتر ثبت طلاق به لحاظ رجعی بودن نوع طلاق ضمن رد اعتراض مطروحه رای تجدید نظر خواسته را با وصف یاد شده تایید نموده است. دادنامه اخیرالذکر در تاریخ 1393/08/22 به وکیل زوج و 1393/09/16 به زوجه ابلاغ شد و زوجین هر یک در مهلت قانونی با تقدیم دادخواست و لایحه فرجامی نسبت به آن فرجامخواهی نموده‌اند که پس از طی تشریفات قانونی و وصول پرونده به دیوان عالی کشور جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع گردیده است دادخواست های فرجامی و لوایح طرفین به هنگام شور قرائت میگردد.هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای ح. عباسیان عضو ممیز و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهد:

آقای ی. الف. و خانم ع. ر. هر یک نسبت به دادنامه شماره --- - 93 مورخ 1393/08/17 شعبه پنجم دادگاه تجدید نظر استان آذربایجان شرقی که در جهت اصلاح و تایید دادنامه بدوی متضمن گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق به خواسته زوج فرجامخواه انشاء گردیده فرجام خواهی نموده عمده اعتراض زوج نسبت به رقم نحله معینه در دادنامه فرجام خواسته و اساس اعتراض زوجه نسبت به گواهی عدم امکان سازش صادره و نیز راجع به حقوق مالی وی می‌باشد که با توجه بمحتویات پرونده هر چند دادنامه های بدوی و فرجام خواسته در اساس از حیث صدور گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق که به خواسته زوج اصدار یافته بالحاظ مقررات ماده 1133 قانون مدنی و حاکمیت قاعده فقهی الطلاق بید من اخذ بالساق صائب و موجه و موافق موازین شرعی و قانونی بوده و از این حیث ایراد و اشکالی بر آراء صادره مترتب نمی‌باشد ولی در قسمت مربوط به حقوق مالی زوجه به جهات ذیل واجد ایراد قانونی است اولا: مطابق تبصره 6 ماده و الف. ه قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق و بند ب ذیل آن که طبق بند 8 ماده 58 قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 بقوت و اعتبار قانونی خود باقی بوده زوجه در صورتی مستحق نحله خواهد بود که درخواست طلاق از ناحیه زوج ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نبوده باشد و چون زوجه فرجام خواه به موجب دادنامه قطعیت یافته شماره 982 - 91/12/16 شعبه --- دادگاه جزایی تبریز به لحاظ ارتباط نامشروع با مرد اجنبی جزائا محکوم گردیده و این امر مصداق بارز سوء اخلاق و سوء رفتار وی محسوب میگردد و زوج فرجام خواه هم به لحاظ سوء رفتار زوجه تجویز طلاق وی را درخواست نموده لذا زوجه فرجام خواه قانونا مستحق نحله نبوده و از این رو تعیین نحله بمبلغ پنج میلیون تومان برای زوجه و الزام زوج بپرداخت آن به هنگام اجرا و ثبت طلاق حسب دادنامه فرجام خواسته خلاف موازین قانونی می‌باشد. ثانیا: با توجه به فسخ تبصره 6 ماده و الف. ه قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق طبق ماده 58 قانون حمایت خانواده و مدلول ماده 29 قانون اخیرالذکر سوء اخلاق و سوء رفتار زوجه مسقط اجرت المثل ایام زندگی مشترک وی نبوده و چون زوجه در مراحل دادرسی کلیه حقوق ناشی از زوجیت از جمله اجرت المثل ایام زندگی مشترک را مطالبه داشته لذا تصمیم دادگاه بدوی به شرح منعکس در رای صادره مبنی بر عدم استحقاق زوجه نسبت به اجرت المثل ایام زندگی مشترک خلاف موازین قانونی بوده و چون سوء اخلاق و سوء رفتار زوجه تاثیری در عدم استحقاق ایشان در خصوص مورد نداشته ضرورت قانونی دارد که دادگاه محترم تجدید نظر بالحاظ تبصره ماده 336 قانون مدنی و ماده 29 قانون حمایت خانواده در خصوص اجرت المثل استحقاق زوجه اتخاذ تصمیم نماید. ثالثا: در دادنامه بدوی نفقه ایام عده بر اساس دادنامه شماره --- - 1391/05/31 شعبه --- شورای حل اختلاف تبریز که طی آن نفقه زوجه از تاریخ 1391/02/31 لغایت 1391/05/19 ماهیانه بمبلغ یک میلیون ریال تعیین و زوج به پرداخت آن در حق زوجه محکوم گردیده تعیین شده است و چون از تاریخ صدور دادنامه مذکور تا کنون میزان تورم در تمام سطوح زندگی افزایش چشمگیری داشته لذا ضرورت قانونی داشته که دادگاه محترم تجدید نظر بر اساس میزان تورم موجود نسبت به تعیین میزان نفقه ماهیانه ایام عده زوجه و هم چنین در خصوص سکونت زوجه در منزل مشترک تا پایان عده مطابق ماده 38 قانون حمایت خانواده تصمیم مقتضی اتخاذ تصمیم نماید. بنابراین دادنامه فرجام خواسته به جهات مرقوم در فوق واجد ایراد قانونی بوده و در خور نقض است مستندا به بند 2 ماده 371 و بند ج ماده 401 قانون آیین دادرسی مدنی ضمن نقض دادنامه فرجام خواسته رسیدگی مجدد به شعبه هم عرض دادگاه محترم صادر کننده رای منقوض ارجاع میگردد تا با توجه بمراتب اشعاری نسبت به صدور رای مقتضی اقدام نماید.

شعبه --- دیوان عالی کشور - رئیس و مستشار و عضو معاون

حسن عباسیان - مسعود کریم پورنطنزی - سیروس کیقبادی