مفهوم حق زارعانه

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1387/10/23
برگزار شده توسط: استان اصفهان/ شهر اصفهان

موضوع

مفهوم حق زارعانه

پرسش

«حق زارعانه» چیست؟

نظر هیئت عالی

نشست قضایی (1) مدنی: «حق زارعانه» از جمله حقوق شناخته شده عرفی است که در ماده 31 آیین‌نامه قانون ثبت و قانون نحوه خرید اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی، عمرانی و نظارتی دولت و سایر مقررات موضوعه پیش‌بینی شده است که باید ناشی از عقود اجاره یا مزارعه یا مأذون بودن زارع در تصرف و غرس نهال یا بذر از طرف مالک باشد. بنابراین اتفاق‌نظر جامع بوده و مورد تأیید است.

نظر اتفاقی

با توجه به ماده 225 قانون مدنی و رأی اصداری شماره 1 مورخ 1379/1/23 دیوان‌عالی کشور و همچنین اشاره به «حق زارعانه» در قوانین دیگری مثل ماده 31 آیین‌نامه قانون ثبت و تبصره 2 ماده 5 لایحه قانون نحوه خرید اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی و عمرانی... و ماده 4 لایحه قانونی طریقه رفع مشکلات پیش‌بینی شده در قوانین و مقررات اصلاحات ارضی و پذیرش حق زارعانه در عرف که باید در رسیدگی‌های مربوط این حق پذیرفته شود؛ چنان‌چه زمین زراعی به یکی از عقود اجاره یا مزارعه، جهت زراعت به دیگری واگذار گردد تحت شرایطی بعد از انقضای مدت، تخلیه آن منوط به تأدیه وجهی از سوی مالک به زارع خواهد بود و میزان آن بر اساس عواملی مانند طول مدت اجاره یا مزارعه هزینه‌هایی که برای احیا و آبادانی زمین و نظایر آن توسط زارع انجام پذیرفته و حق ریشه و حق غرس اشجار با توجه دقیق به عرف محل تعیین می‌شود.