هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
شماره پرونده: ه- ع/9802430 شماره دادنامه: 9909970906010091 تاریخ: 18/3/99
شاکی: آقای وحید تمبرچی
طرف شکایت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی- هیات وزیران
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 1 آیین‌نامه اجرایی ارتقا بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت مورخ 20/10/1388
شاکی دادخواستی به طرفیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به خواسته ابطال ماده 1 آیین‌نامه اجرایی ارتقا بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت مورخ 20/10/1388 و مصوبه 43616/ت222168 مورخ 11/11/1388 هیات وزیران به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
ماده 1- شاغلین بالینی به کارکنان رسته بهداشتی، درمانی اطلاق می‌شود که در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی شبانه‌روزی دولیت (کشوری و لشکری) و غیردولتی به بیماران بستری به صورت مستقیم ارایه خدمت می‌دهند و شامل پرستاران، بهیاران، کمک بهیاران، ماماها، پزشکان، کاردان‌ها و کارشناسان اتاق عمل، کاردان‌ها و کارشناسان هوشبری و شاغلین رشته شغلی فوریتهای پزشکی می‌باشند.
ابطال مصوبه 43616/ت222168 مورخ 11/11/1388 هیات وزیران نیز بعد از تقدیم به دادخواست افزوده شده است. توضیح آنکه طی مصوبه مزبور صرفا آیین‌نامه معترض عنه ابلاغ شده است که ماده 1 آن مورد اعتراض شاکی است. مصوبه مزبور ماهیت مستقلی فی النفسه ندارد و چون با ابطال ماده مورد شکایت، شکایت از مصوبه مزبور نیز سالبه به انتفای موضوع خواهد بود، بنابراین شکایت از آن وجهی ندارد.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
1- مطابق تبصره 5 ماده 4 قانون اصلاح بعضی از مواد قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب 1367 صفت بالینی برای رشته های آزمایشگاهی منظور شده است. آیین‌نامه نمی تواند خلاف آن مقرر دارد.
2- مطابق ماده 1 قانون مربوط بمقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب 1334,03,29با اصلاحات و الحاقات بعدی آزمایشگاه های تشخیص طبی موسسه پزشکی محسوب می‌شوند.
3- رشته های علوم آزمایشگاهی به دلیل مواجهه با بیماران جزء رشته های بالینی هستند.
در پاسخ به شکایت مذکور،معاون امور حقوقی دولت به موجب لایحه شماره 149039/40470 مورخ 21/11/1398 به طور خلاصه توضیح داده است که:
1- شاکی به جهات مغایرت مقرره و مواد قانونی اشاره نکرده است. بنابراین شکایت قابلیت طرح ندارد.
2- مطابق ماده واحده قانون ارتقا بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت تهیه آیین‌نامه اجرایی قانون بر عهده هیات وزیران بوده که در این راستا تدوین و تصویب شده است.
3- مطابق ماده 1 آیین‌نامه، رشته های بالینی تعریف و احصا شده اند. مطابق این ماده شاغلین بالینی به کارکنان رسته بهداشتی درمانی اطلاق می‌شود که در بیمارستان ها و مراکز درمانی شبانه روزی و غیردولتی به بیماران بستری به صورت مستقیم ارائه خدمت می نمایند و شامل پرستاران، بهیاران، کمک بهیاران، ماماها، پزشکان، کاردان ها، کارشناسان اتاق عمل کاردان ها و کارشناسان هوشبری و شاغلین رشته فوریت های پزشکی می‌باشد.
4- شاکی موسسه پزشکی بودن آزمایشگاه های تشخیص طبی را مترادف بالینی بودن آنها دانسته است. در حالی که همه حرفه ها و رشته های پزشکی محسوب نمی شوند. تعیین رشته های بالینی نیز با هیات وزیران است که هیات مزبور مطابق اختیار قانونی مبادرت به تعیین آنها نموده است.
5- پیشتر دادنامه شماره 137 مورخ 23/3/1394 هیات تخصصی آموزشی فرهنگی پزشکی دیوان، اعتراض به عدم شمول رشته های بالینی بر کارکنان فیزیوتراپی را رد نموده است.
نظریه تهیه کننده گزارش:با عنایت به اینکه قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت قانون خاص و آخرین اراده قانونگذار بر مشاغل بالینی پزشکی است و تدوین آیین‌نامه اجرایی نیز به هیات وزیران واگذار شده است و با توجه به مفاد رای شماره 137 مورخ 23/3/94 هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی از نظر اینجانب تعیین رشته های بالینی پزشکی به شرح مصوبات مورد شکایت منطبق با قانون و در حدود اختیارات مرجع صدور می‌باشد و قابل ابطال نیست. تهیه کننده گزارش: ذبیح اله واحدی
رای هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
در خصوص شکایت مطروحه مبنی بر درخواست ابطال ماده یک آیین‌نامه اجرایی قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت مورخ 20/10/88 هیات وزیران از این جهت که آن آیین‌نامه شاغلین در آزمایشگاه های تشخیص طبی به عنوان شاغلین بالینی تعریف نشده اند و لذا مغایر با تبصره 5 ماده 4 قانون اصلاح بعضی از مواد قانونی مربوط به مقررات پزشکی و داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال 1367 و مغایر با ماده یک قانون مربوط به مقررات پزشکی و داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب سال 1334 است. با توجه به اوراق و محتویات پرونده و مدافعات طرف شکایت نظر به اینکه اولاً مواد قانونی استنادی شاکی ناظر به تعریف و تعیین شاغلین در آزمایشگاه های تشخیص طبی به عنوان شاغلین بالینی نمی‌باشد. ثانیاً قانونگذار در قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت مصوب سال 88 به شرح بند 5، تدوین آیین‌نامه اجرایی را با طی تشریفات به هیات وزیران واگذار نموده و هیات وزیران در چارچوب اختیار و با کسب نظر وزارت بهداشت که مرجع تخصصی تشخیص و تعیین مصادیق مشاغل بالینی است اقدام به تدوین آیین‌نامه نموده و مصداق مشاغل بالینی را معین کرده است مغایر قانون یا خارج از اختیار تشخیص نمی گردد. لذا رای به رد شکایت صادر و اعلام می‌گردد. این رای ظرف مهلت بیست روز پس از صدور از سوی رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا ده تن از قضات قابل اعتراض می‌باشد.
ذبیح اله واحدیرئیس هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری