صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1389/04/03
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر شیرگاه
موضوع
لحاظ فوت شدگان ناشی از نشت گاز در مصادیق هدم
پرسش
افرادی که در اثر نشت گاز در یک خانه فوت کرده‌اند، آیا مشمول قاعده هدم می‌شوند؟ به عبارت دیگر از یکدیگر ارث می‌برند یا آن قاعده تنها مشمول غرق شدگی و هدم است؟
نظر هیئت عالی
: با توجه به فتوای حضرت امام خمینی (ره) در تحریرالوسیله (کتاب المواریث، جلد 2، صفحه 401، مسئله 3) که به موجب آن انهدام با وسیله نقلیه مانند اتومبیل، قطار و هواپیما یا در مکانی به علت شدت برخورد، انفجار، اصابت بمب و موشک و نظایر آن را از مصادیق هدم شناخته‌اند و این مصادیق مبیّن نحوه فوت که ناشی از برخورد و انفجار و اقدامات آنی منجربه فوت است، لذا به نظر قضایی این گروه و با استنباط از فتوای حضرت امام خمینی (ره) و این‌که در قانون مدنی هدم تعریف نشده است، مورد از مصادیق هدم تشخیص داده نمی‌شود. با این توضیح که در هدم اطمینان از فوت همزمان وجود دارد، لکن در گازگرفتگی، با توجه به قدرت جسمی فرد، پیری و جوانی و نزدیکی یا دور بودن به منشأ نشت گاز، موضوعاتی است که موجب تقدم و تأخر فوت خواهد بود و نمی‌توان فوت را در این وضع همزمان و مشابه هدم تصور نمود. بنا به مراتب، موضوع از مصادیق صدر ماده 873 قانون مدنی بوده که زمان فوت اشخاص از حیث تقدم و تأخر نامعلوم می‌باشد؛ لذا در فرض سوال از یکدیگر ارث نمی‌برند. بنابراین، اتفاق‌نظر مورد تأیید نمی‌باشد.
نظر اتفاقی
از آنجا که در غرق و هدم علت و عامل فوت برای همگی یکی و واحد می‌باشد، در این صورت با فرض این‌که تقدم و تأخر فوت افرادی که از هم ارث می‌برند منتفی باشد، از یکدیگر ارث خواهند برد. در خصوص این حادثه نیز که منشأ و علت واحد است، به نظر می‌رسد قاعده مقرر در قسمت ماده 873 قانون مدنی در مورد آنان قابل اجرا باشد