هیات تخصصی شوراهای اسلامی
شماره پرونده: ه- ع/9803207 شماره دادنامه: 9909970906010752 تاریخ: 6/5/99
شاکی: آقای محمدرضا حاجی نصراله فرزند عبدالحسین
طرف شکایت: شورای اسلامی شهر اسلامشهر
موضوع شکایت و خواسته: ابطال 1- مصوبه 2111-3 مبنی بر اخذ وجه به صورت نقدی توسط پارکبان 2- بند (خ) ماده 1، تبصره 2 و 3 ماده 3 آیین‌نامه 147423 - 11/11/94
شاکی دادخواستی به طرفیت شورای اسلامی شهر اسلامشهر به خواسته ابطال مصوبه 2111-3 مبنی بر اخذ وجه به صورت نقدی توسط پارکبان به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
جناب آقای مهندس علی میرزایی- شهردار محترم اسلامشهر
سلام علیکم، با احترام، حسب بند (8) مصوبات دویست و سی و ششمین جلسه رسمی شورای اسلامی مورخ 12/10/91 لایحه دو فوریتی شماره (1785-3) مورخ 30/5/89 پیشنهادی شهرداری موضوع درخواست صدور مجوز مبنی بر ساماندهی پارک حاشیه خودروها در معابر اصلی شهر از طریق اجرای طرح پارکبان مطرح و پس از بحث و تبادل نظر به اتفاق آراء به شرح ذیل اتخاذ تصمیم گردید؛
(مصوبه شماره 2111-3): به منظور بهبود وضعیت پارک حاشیه ای در شهر و جلوگیری از توقف طولانی مدت خودروها در معابر اصلی، اجازه داده می‌شود شهرداری نسبت به واگذاری مدیریت پارک حاشیه ای «پارکبان» برخی معابر اصلی شهر همچون (صیاد شیرازی، نواب صفوی، آیت اله کاشانی و خیابان هادی مجاور دانشگاه سماء) به شرکتهای ذیصلاح و مورد تایید نیروی انتظامی مطابق با صورتجلسه مورخ 18/3/89 از طریق مزایده عمومی به استناد آیین‌نامه مالی شهرداریها، به صورت آزمایشی تا (6) ماه با رعایت کامل کلیه قوانین، مقررات و ضوابط مربوطه مشروط به اینکه در قرارداد تنظیمی و تعهد طرف مقابل مبنی بر رعایت نظم ترافیکی خیابان های مذکور مقدم بر درآمد حاصله باشد (هدف طرح ایجاد نظم ترافیکی در خیابانها می‌باشد) و چنانچه مرحله آزمایشی با موفقیت همراه باشد مرحله بعدی طرح اجرا شود، اقدام نماید. (مزایده براساس اجاره پیشنهادی ماهیانه برای هر واحد پارکینگ مشخص شده براساس نظریه کارشناس رسمی دادگستری توسط خط کشی صورت خواهد پذیرفت و پیمانکار ملزم به رعایت قیمتهای پیشنهادی براساس صورتجلسه مورخ 18/3/89 بوده و علاوه بر مبلغ اجاره پرداختی به شهرداری می‌بایست 30% اجاره ماهیانه را جهت همکاری عوامل نیروی انتظامی و راهنمایی و رانندگی طی قرارداد جداگانه به تعاون ناجا پرداخت نماید) ضمناً چنانچه شهرداری می‌تواند راساً نسبت به انجام موضوع با تفاهم نامه با نیروی انتظامی اقدام نماید.»
توضیح: فرماندار محترم شهرستان اسلامشهر در اجرای ماده (80) قانون شوراها، طی نامه ی شماره 1882/2122/2921 مورخ 27/10/91 اعلام داشته «لازم است موضوع در شورای هماهنگی حمل و نقل و ترافیک شهرستان مطرح و پس از بررسی نسبت به اتخاذ تصمیم نهایی اقدام گردد.». امین اسدی - رئیس شورای اسلامی شهر اسلامشهر
بند (خ) ماده 1، تبصره 2 و 3 ماده 3 آیین‌نامه 147423 - 11/11/94
ماده 1 بند خ- پارکبان: افرادی که توسط متصدی برای تسهیل استفاده قانونمند شهروندان از فضاهای پارک حاشیه ای به کارگیری می‌شوند.
ماده 3، تبصره 2: قیمت گذاری هزینه توقف در حاشیه معابر باید بر طبق مقررات اخذ عوارض با محاسبه هزینه های عملیاتی اجرا (نصب و نگهداری تجهیزات مورد نیاز)، تامین نیروی انسانی و مدیریت طرح با ملاحظه منطقه بندی و اهمیت معابر تعیین شود.
تبصره 3: قیمت گذاری پارکینگ های حاشیه ای باید به گونه ای باشد که شهروندان به کاهش زمان توقف، کاهش استفاده از وسیله نقلیه شخصی و یا ترجیح استفاده از پارکینگ های عمومی غیر حاشیه ای ترغیب شوند.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
1- شهرداری اسلامشهر در اقدامی غیر قانونی با قراردادن تعدادی پارکبان در خیابان شهید صیاد شیرازی اسلامشهر اقدام به اخذ وجه پارک به صورت دستی و صدور قبض پارک می‌نماید. در حالی که اخذ وجه جهت پارک غیر قانونی بوده و شهروندان نباید به صورت دستی مبلغی بابت پارک حاشیه ای خودرو پرداخت نمایند.
2- به موجب بندهای 16-26 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی و انتخاب شهرداران مصوب 1375 تصویب و برقراری عوارض در صلاحیت شورای اسلامی می‌باشد. فلذا وصول مبلغ توسط پارکبان به صورت نقدی فاقد وجاهت قانونی می‌باشد.
3- مصوبه مورد شکایت مغایر با ماده 15 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی می‌باشد.
در پاسخ به شکایت مذکور، شورای اسلامی شهر اسلامشهر به موجب لایحه شماره 98-3207-19 مورخ 13/2/99 به طور خلاصه توضیح داده است که:
1- به موجب آیین‌نامه اجرایی معابر شهری پرترافیک که مطابق با شاخص های طرح موضوع ماده 2 آیین‌نامه موقوفه بنا به پیشنهاد شهرداری مربوطه و تصویب شورای اسلامی استان مصوبه ای تصویب می‌گردد که براساس آن پارک وسیله نقلیه در معابر و پرترافیک بدون پرداخت حق توقف پس از نیم ساعت اولیه به منزله ارتکاب تخلف توقف ممنوع بوده و اعمال مقررات در این خصوص توسط مامورین موضوع ماده 2 قانون مذکور انجام می پذیرد و شهرداری ها هم مکلفند در معابر شهری پرترافیک مصوب نسبت به مشخص نمودن فضای پارک حاشیه ای مدیریت شده اقدام نمایند.
2- هیات تخصصی عمران و شهرسازی و اسناد دیوان عدالت اداری به موجب آراء به شماره 1375/95 مورخ 1/9/96- 495/89 مورخ 6/5/94 در موارد مشابه حکم به تصدیق و تایید مصوبات شورای اسلامی شهر و رد شکایت شاکی صادر نموده است.
3- مصوبه مورد شکایت موجب جلوگیری از توقف بی مورد خودروها و کاهش مصرف سوخت در سطح شهر و مدیریت پارک حاشیه ای می‌باشد.
هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری با حضور اعضاء تشکیل، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرائت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره به اتفاق آراء اعضاء حاضر به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌نماید.
رای هیات تخصصی شوراهای اسلامی
طبق ماده 15 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی مصوب 1389 در شبکه معابر شهری پر ترافیک که برابر مقررات راهنمایی و رانندگی ممنوعیت توقف وجود ندارد با تصویب شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور و شهرداریها می‌توانند برای مدیریت پارک های مجاز حاشیه ای ابزارها و وسایل لازم از قبیل ایست سنج (پارکومتر) یا کارت پارک نصب و برای توقف بیش از نیم ساعت در محدوده زمانی 7 صبح تا 9 شب حق توقف مناسبی که میزان آن به پیشنهاد شوراهای اسلامی شهرها و تصویب وزیر کشور تعیین می‌شود و بر طبق مقررات مربوط به اخذ عوارض دریافت نمایند. توقف بدون مجوز به منزله ارتکاب تخلف توقف ممنوع خواهد بود. بنابراین مصوبه شماره (2111-3) صدور مجوز ساماندهی پارک حاشیه خودروها و معابر اصلی شهر از طریق اجرای طرح پارکبان و بند (خ) ماده 1، تبصره 2 و 3 ماده 3 از تصویب نامه هیات وزیران به شماره 14749/ت52018 ه- مورخ 11/11/94 مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات نبوده و به استناد مواد 12 و 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رئیس محترم دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
جواد جباری - رئیس هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری