صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1388/12/15
برگزار شده توسط: استان آذربایجان غربی/ شهر بوکان
موضوع
الزاه به تنظیم سند رسمی توسط یکی از خریداران ملکی که بدون مجوز قانون تفکیک شده
پرسش
ملکی با متراژ دو هزار مترمربع بدون مجوز قانونی به قطعات مختلف تفکیک شده و یکی از خریداران دادخواستی به خواسته الزام به تفکیک سند رسمی و انتقال سند ملک مطرح کرده است، آیا این دعوا قابلیت استماع دارد؟
نظر هیئت عالی
با توجه به این‌که انتقال اولیه با سند عادی بوده و این موضوع از متن سوال به دست می‌آید، چنان‌چه فروشنده قصد بر تفکیک رسمی نموده باشد، این دعوا قابلیت استماع خواهد داشت. بدیهی است در غیر این‌صورت خریدار می‌تواند بدواً به نسبت زمین خریداری شده از کل پلاک، تقاضای الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی انتقال مشاعی ملک را بنماید و پس از اخذ سند از طریق واحد ثبتی محل، در صورتی‌که مراحل ثبتی کامل باشد و به استناد قانون افراز و فروش املاک مشاع مصوب سال 1356، تقاضای افراز یا تفکیک نماید و اگر عملیات ثبتی خاتمه نیافته و یا محجور بین مالکین باشد، تصمیم با دادگاه خواهد بود. بنابراین، اتفاق‌نظر تا حدودی که با این نظر مطابقت دارد مورد تأیید است.
نظر اتفاقی
چنان‌چه موضوع خواسته الزام به تفکیک توسط دادگاه باشد، با استناد به ماده 150 قانون ثبت، موضوع در صلاحیت واحد ثبتی است. ولی اگر موضوع خواسته الزام به ایفای تعهد خوانده مبنی بر تفکیک ملک موضوع قرارداد و سپس انتقال رسمی آن باشد، موضوع در محدوده ماده 10 قانون مدنی و مبحث تعهدات، قابلیت استماع در دادگاه را دارد خواهد بود. دادگاه پس از استعلام ثبت محل مبنی بر این‌که ملک موضوع دعوا قابلیت تفکیک را دارا می‌باشد یا خیر، در صورت صحت و مثبت بودن موضوع استعلام، حکم به الزام خوانده به تفکیک و سپس انتقال رسمی صادر می‌نماید و در مرحله اجرای حکم، چنان‌چه محکومٌ‌علیه نسبت به اجرای حکم (تعقیب مراحل تفکیک) اقدام نماید بحثی نیست و حکم اجرا می‌شود. لیکن اگر محکومٌ‌علیه نسبت به انجام عملیات تفکیک، از طریق مراجع قانونی اقدام نکند، ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی راهگشا خواهد بود.