وضعیت معامله اموال غیرمنقول مولی علیه در صورت عدم تصوییب دادستان

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1385/08/10
برگزار شده توسط: استان فارس/ شهر آباده

موضوع

وضعیت معامله اموال غیرمنقول مولی علیه در صورت عدم تصوییب دادستان

پرسش

در مورد بیع اموال غیرمنقول مولیعلیه توسط قیم که بدون اطلاع و تصویب دادستان صورت می‌گیرد، چنان‌چه دادستان معامله (بیع) را تنفیذ نکند، وضعیت معامله از نظر صحت و ابطال چگونه است؟

نظر هیئت عالی

نشست قضایی (1) مدنی: معاملاتی که نیاز به تصویب دادستان دارد در مواد 1241 و 1242 قانون مدنی و ماده 83 قانون امور حسبی پیش‌بینی شده است. لحاظ غبطه مولی‌علیه و تصویب دادستان، از شرایط اساسی بوده و بدون رعایت غبطه و تصویب دادستان، معامله باطل و بلااثر است. همان‌گونه که در اتفاق‌نظر استدلال شده، نظارت دادستان در مواد مذکور نظارت استصوابی است. با این ترتیب اتفاق‌نظر قضات مورد تأیید است.

نظر اتفاقی

با توجه به ماده 1241 قانون مدنی و ماده 83 قانون امور حسبی و نظریه مشورتی شماره 50204/7 مورخ 1381/6/9 اداره حقوقی قوه قضاییه، قیم باید قبل از فروش مال غیرمنقول مولی‌علیه اجازه دادستان را بخواهد و در صورتی‌که بدون اجازه دادستان مال غیرمنقول مولی‌علیه را بفروشد، آن معامله فضولی محسوب می‌شود و در صورت عدم تنفیذ معامله توسط دادستان آن معامله کان‌لم‌یکن تلقی خواهد شد و فاقد اعتبار است. هر چند رعایت غبطه مولی‌علیه شده باشد؛ زیرا اولاً: منع قانونی اثر بیع است و توجه قانونگذار به تصویب دادستان که از قواعد آمره می‌باشد، آثار عمومی بیع است نه آثار فرعی آن. ثانیاً: نظارت دادستان در موارد مذکور نظارت استصوابی است نه استطلاعی؛ یعنی عمل قیم (فروش مال غیرمنقول مولی‌علیه) باید به تصویب دادستان برسد. ضمن این‌که ماده 83 قانون امور حسبی به صراحت مقرر داشته است: «رعایت غبطه مولی‌علیه و تصویب دادستان».