صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1383/03/15
برگزار شده توسط: استان مازندران/ شهر تنکابن
موضوع
قابلیت مطالبه قسمتی از مَهر یا وصول آن به دفعات
پرسش
چنانچه مَهر زن هزار سکه بهار آزادی باشد آیا میتواند در هر مرحله تعدادی از سکهها را مطالبه کند یا اینکه باید تمامی سکهها را به عنوان مَهر یکجا مطالبه نماید؟
نظر هیئت عالی
مطابق ماده 1082 قانون مدنی به مجرد عقد، زن مالک مَهر میشود و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید. ماده 1083 همان قانون تأدیه مَهر را در مدت معین یا به اقساط ممکن دانسته که به طور طبیعی مربوط به حالتی است که طرفین در خصوص مدت یا تعداد و میزان اقساط مَهر توافق کرده باشند، اما کاشف از این مطلب نیز هست که مطالبه مَهر در چند نوبت امکانپذیر است. در فرض سوال، نظر به اینکه مَهر به مجرد عقد در مالکیت زوجه استقرار مییابد و زوج مکلف به تأدیه آن، عندالمطالبه است، در حالیکه قانونگذار زوجه را محق در مطالبه تمامی آن در هر زمان میداند، به طریق اولیٰ باید بتواند قسمتی از آن را از زوج بخواهد و وصول کند و دلیلی برای سلب حق زوجه در مطالبه بخشی از مَهر یا وصول آن به دفعات وجود ندارد. مشروط بر اینکه مَهر قابل تجزیه و تفکیک باشد نظیر آنچه که در مسئله مزبور طرح شده است و در قانون مدنی نیز حکمی که قابلیت مطالبه جزیی از مَهر یا وصول آن را به دفعات منع کرده باشد، به نظر نرسید.
نظر اتفاقی
تمامی قضات حاضر بر این نظر اتفاق دارند که با توجه به اینکه مطالبه مَهر حق قانونی زوجه است او میتواند یکجا مطالبه کند یا اینکه در هر مرحله قسمتی مثلاً پنجاه عدد سکه را مطالبه نماید و منافاتی با قانون ندارد.