تاریخ نظریه: 1397/03/09
شماره نظریه: 7/97/413
شماره پرونده: 96-187/3-2443
استعلام:
احتراماً استدعا دارد در خصوص سوال زیر ارائه نظریه فرمائید.
به پیوست تصویر بخشنامه ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) در خصوص دیات افراد مجهول الوارث به حضور ارسال می‌شود استدعا دارد ارشاد فرمائید دیه افراد مجهول الوارث به چه ترتیبی و به چه مرجعی پرداخت شود؟
متن پیوست (بخشنامه ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره):
مدیران کل و مدیریت های محترم نمایندگی های ستاد در سراسر کشور
سلام علیکم
احتراماً، با توجه به اعلام موارد عدیده از سوی ادارات کل نمایندگی های ستاد در سراسر کشور مبنی بر اینکه مراجع قضایی و یا شرکت های بیمه، درخواست اعلام شماره حساب جهت واریز مبلغ دیه متعلق به متوفی مجهول الهویه و یا مجهول الوارث را درند، به آگاهی می رساند:
این موضوع در جلسه مورخ 1390/05/11 کمیسیون اصلی حقوقی مطرح گردیده و پس از بحث و تبادل نظر، اعضای محترم کمیسیون ورود ستاد در باب دیه اشخاص مجهول الهویه و مجهول الوارث را
به صلاح و صرفه ستاد ندانستند و از طرفی مطابق بخشنامه های صادره از سوی حوزه ریاست محترم قوه قضاییه خطاب به روسای کل دادگستری استان ها، اعلام گردیده دیه متوفی مجهول الوارث باید از طریق اجرای احکام به حساب خاصی که به همین منظور به نام ریاست محترم قوه قضاییه افتتاح گردیده، واریز شود.
لذا در اینگونه موارد، مراتب به مرجع مربوط اعلام و از قبول دیه اینگونه افراد خودداری گردد.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
چون دیه در حکم ترکه متوفی است و ارث بلاوارث نیز با توجه به ماده 866 قانون مدنی در اختیار ولی فقیه زمان قرار گرفته است، بنابراین اموال بلاصاحب و مجهول المالک و بلاوارث (از جمله دیه متوفی بلاوارث که در استعلام آمده) تا مضی مهلت های مقرر در ماده 4 قانون راجع به اموال بلاصاحب مصوب 1313/2/16 نزد مقام قضایی مروبط نگهداری می‌شود (دادستان یا معاون مأذون وی در امور سرپرستی) و پس از گذشت مواعد مزبور یا احراز بلاصاحب، بلاوارث یا مجهول المالک بودن آن توسط دادستانی با توجه به بخشنامه شماره 100/15658/9000 مورخ 27/3/92 ریاست محترم قوه قضاییه تحویل ستاد اجرایی فرمان امام (ره) می‌گردد.