امکان ابطال گزارش اصلاحی

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1396/10/18
برگزار شده توسط: استان قزوین/ شهر الوند

موضوع

امکان ابطال گزارش اصلاحی

پرسش

آیا وفق مقررات ماده 184 قانون آئین دادرسی مدنی مصوب 1379 امکان ابطال گزارش اصلاحی وجود دارد؟

نظر هیئت عالی

گزارش اصلاحی که بر مبنای مصالحه و سازش طرفین دعوی تنظیم می‌شود هم قابل اصلاح است و هم قابل ابطال؛ اما نه در قالب اعتراض و تجدیدنظرخواهی؛ بلکه با تقدیم دادخواست نخستین مبنی بر ابطال گزارش اصلاحی با رعایت شرایط مقرر در ماده 51 قانون آئین دادرسی مدنی.

نظر اکثریت

با توجه به مقررات ماده 330 قانون آئین دادرسی مدنی امکان ابطال گزارش اصلاحی وجود ندارد؛ به بیان دیگر طبق مقررات ماده 330 قانون آئین دادرسی مدنی موارد اعتراض عادی و فوق العاده به آراء محاکم مشخص شده است و اعتراض صرفاً در قالب همین موارد قابل پیگیری است؛ ضمن اینکه قانون آئین دادرسی مدنی یک قانون شکلی است و امکان تفسیر موسع وجود ندارد؛ به بیان دیگر در قوانین شکلی ما ماخوذ و محدود به نصوص می باشیم، اگر طریقه ای برای ابطال گزارش اصلاحی در محاکم مدنظر مقنن بود علی القائده می بایست در قالب مواد و مقررات مربوطه تجویز می شد؛ طبق ماده 184 قانون آئین دادرسی مدنی گزارش اصلاحی با اراده مشترک طرفین ایجاد شده است، وفق قواعدحقوقی صرفاً از همین مجرا قابل باطل شدن است؛ اگر بپذیریم که گزارش اصلاحی قابل ابطال می‌باشد، یکی از مهم ترین شیوه های فصل خصومت را با تزلزل مواجه کردیم که مخالف اتقان آراء قضایی می‌باشد.

نظر اقلیت

گزارش اصلاحی قابل اصلاح می‌باشد؛ زیرا 1- ماهیتاً گزارش عقد صلح می‌باشد؛ آن هم در اکثر موارد صلح بر دعوی، نه صلح ابتدایی؛ سپس مانند سایر قراردادهای عادی یا رسمی دیگر می‌تواند موضوع بطلان دعوی یا فسخ قرار گیرد. 2- گزارش اصلاحی نه حکم است نه قرار، عنوان رای ندارد؛ بلکه به نظر صریح ماده 1291 قانون مدنی فقط اعتبار سند رسمی را دارد. 3- گزارش اصلاحی از اعتبار امر مختومه برخوردار نبوده و قابل تجدیدنظرخواهی نیست و سایر راه های اعتراض به آراء نیز در خصوص آن قابل اعمال نمی‌باشد. 4- بر فرض که ضمن گزارش اصلاحی توافقی خلاف نظم عمومی مقرر گردد با توجه به عدم قابلیت اعتراض، آیا نباید راهی برای اصلاح اشتباه وجود داشته باشد. 5- با توجه به ماهیت گزارش اصلاحی که یک قرارداد در قالب عقد صلح و یا هر نوع قالب دیگر مانند ماده 10 قانون مدنی می‌باشد، در موارد استثنایی امکان بررسی شرایط اساسی قرارداد مانند مفاد ماده 190 قانون مدنی وجود دارد. بدیهی است منظور از امکان ابطال گزارش اصلاحی این نیست که یکی از اطراف آن موضوعات واهی مانند ورود ضرر را به عنوان مبنای ابطال اعلام نماید.

نظر ابرازی

اگر طریقه ای برای ابطال گزارش اصلاحی در محاکم مدنظر مقنن بود علی القائده می بایست در قالب مواد و مقررات مربوطه تجویز می شد، طبق ماده 184 قانون آئین دادرسی مدنی گزارش اصلاحی با اراده مشترک طرفین ایجاد شده است، وفق قواعد حقوقی صرفاً از همین مجرا قابل باطل شدن است؛ اگر بپذیریم که گزارش اصلاحی قابل ابطال می‌باشد، یکی از مهم ترین شیوه های فصل خصومت را با تزلزل مواجه کردیم که مخالف اتقان آراء قضایی می‌باشد.