ملاک تعیین سوءرفتار موجب عسر و حرج

تاریخ دادنامه قطعی: 1394/02/19
شماره دادنامه قطعی: ---

پیام: سوء رفتار و سوء معاشرت زوج بحدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل نماید ناظر بر آنچنان رفتار و معاشرتی است که زوج با عملکرد غیر متعارف خود نسبت به زوجه موجبات اضطراب درونی او را در تداوم زندگی مشترک فراهم ساخته باشد.

در تاریخ 93/6/4 آقای س.ه. ر.ه. وکیل پایه 1 دادگستری به وکالت از خانم ن. الف. به طرفیت آقای الف. ن.گ. دادخواستی به خواسته طلاق و صدور گواهی عدم امکان سازش به لحاظ سوء رفتار خوانده و تخلف او از شرایط ضمن عقد در محاکم حقوقی تبریز مطرح نموده که به شعبه --- شورای حل اختلاف خانواده ارجاع شده است در متن دادخواست وکیل خواهان با استناد به سند نکاحیه... تنظیمی در دفترخانه ازدواج شماره... تبریز که در مورخ 92/1/8 عقد زوجیت بین موکلش و خوانده با مهریه 314 عدد سکه بهار آزادی منعقد شده و شروط ضمن العقد و کلیه موارد 12 گانه را زوجین پذیرفته اند نظر به اینکه خوانده موکله را تهدید به اسید پاشی نموده و به موجب دادنامه --- شعبه --- جزایی تبریز محکوم به تحمل 30 ضربه شلاق تعزیری شده است که این رای در شعبه اول تجدیدنظر نیز مورد تایید قرار گرفته و تخلف زوج از شرایط ضمن عقد نکاح محقق گردیده است علیهذا مستندا به ماده 1119 قانون مدنی ناظر به شرایط ضمن عقد نکاح صدور گواهی عدم امکان سازش جهت اجرای صیغه طلاق مورد استدعاست. چون در شورای حل اختلاف هیچگونه سازش و اصلاحی میسر نگردیده است شورا به شایستگی دادگاه خانواده قرار عدم صلاحیت صادر نموده است پرونده به شعبه --- خانواده ارجاع شده است دادگاه برای روز 93/8/26 وقت رسیدگی تعیین نموده است در جلسه دادرسی 93/8/26 زوجه لایحه ای با امضا و مهر وکیلش تقدیم نموده در این لایحه ضمن استناد به دادنامه --- دادگاه کیفری تخلف زوج را از بند 2 مواد 12 گانه مندرج در سند نکاحیه محرز دانسته و گفته است طلاق را که 314 سکه بهار آزادی مهریه ام می‌باشد و ده عدد آن را بذل می نمایم با نفقه خودم که برابر دادنامه اصداری شعبه --- شورای حل اختلاف خانواده در شعبه --- حقوقی به تایید رسیده است مطالبه می نمایم جهیزیه ندارم فاقد فرزند مشترک هستم صدور گواهی عدم امکان سازش را خواستارم در شعبه دادرسی خوانده حضور نداشته وکلای خواهان گفته اند موکله 1/5 سال قبل به عقد نکاح دائم خوانده درآمده و بین آنها نزدیکی و مواقعه صورت نگرفته و موکله غیر مدخوله و در دوران نامزدی است با توجه به سوء رفتار و اذیت های مستمر خوانده نسبت به خواهان و خانواده است به حدی که تهدید جدی به اسید پاشی به صورت موکله کرده که از دادگاه کیفری حکم قطعی بر محکومیت وی صادر شده اخیرا نیز مادر موکله را شدیدا در کلانتری مورد ضرب و جرح قرار داده است لذا ادامه این زندگی برای موکل سخت و مشقت بار بوده و قابل تحمل نمی‌باشد با توجه به تحقق بند 2 شروط ضمن العقد صدور حکم نقض را تقاضا دارد موکله تعداد 10 قطعه سکه تمام بهار آزادی از مهریه اش را به اضافه نحله در قبال طلاق بذل می کند و الباقی مهریه و نفقه معوقه اش را وفق دادنامه اصداری از شعبه --- شورای حل اختلاف مطالبه می کند موکله جهیزیه ای نزد خوانده ندارد دادگاه قرار ارجاع امر به داوری صادر نموده است از الف. ن.گ. نیز لایحه ای واصل شده که در برگ 53 پرونده اعلام کرده است در پرونده موضوع محکومیت بابت دادنامه --- شعبه --- جزایی که در شعبه اول تجدیدنظر تایید شده درخواست اعاده دادرسی داده است که نقض شده است درخواست استعلام این شماره پرونده را نموده است. در اوراق 51 و 52 پرونده دادنامه های 934/93 صادره از شعبه --- جزایی تبریز که در رابطه با شکایت آقای الف. ن.گ. و خانم گ. ط. علیه خانم که الف. خ. دایر بر توهین پس از رسیدگی دادگاه مستندا به ماده 608 قانون مجازات اسلامی خانم ک. الف. خ. را ظاهرا به جزای نقدی محکوم کرده است و همچنین دادنامه --- و 953 صادره از شعبه --- جزایی تبریز که مفادا حاکی است حسب شکایت خانم ف. ن.گ. بر علیه خانم ک. الف. خ. دائر بر توهین و اهانت دادگاه اتهام متهم را ثابت دانسته و او را از بابت توهین و اهانت با رعایت ماده 134 قانون مجازات اسلامی به 74 ضربه شلاق تعزیری محکوم و از بابت افترا به تحمل دو سال حبس تعلیق محکوم نموده است داوران زوجین معرفی شده اند نظریه داور خوانده ارائه نشده است دادگاه با تلقی عدم سازش فیمابین زوجین به لحاظ اینکه نظر داور زوج اعلام نشده و با اعلام ختم دادرسی به شرح دادنامه --- در تاریخ 93/6/16 رای خود را بدین شرح صادر نموده است « رای دادگاه »; در خصوص دعوی خانم ن. ب.الف. با وکالت آقای ر. و آقای و. به طرفیت آقای الف. ن.گ. به خواسته صدور حکم بر احراز تحقق شرایط اعمال وکالت مندرج در سند نکاحیه به جهت سوء رفتار خوانده و سوء معاشرت وی با خواهان به حدی که خواهان را تهدید به پاشیدن اسید به صورتش نموده است شرح دعوی و مدارک ابرازی خواهان بر این سیاق است که خواهان و خوانده حدود بیست ماه قبل به عقد دائم همدیگر در آمده اند که بین آنها نزدیکی و مواقعه صورت نگرفته و خواهان غیر مدخوله می‌باشد و در دوران نامزدی هستند حال به علت سوء معاشرت خوانده به خواهان به حدی که تهدید جدی به اسید پاشی به صورت خواهان کرده است، ادامه این زندگی برای خواهان سخت و مشقت آمیز بوده قابل تحمل نمی‌باشد و با توجه به تحقق بند دوم شروط ضمن العقد نکاح اینکه خواهان قصد متارکه دارد و خواستار حکم به شرح خواسته گردیده است با توجه به دادخواست تقدیمی خواهان و ضمائم پیوست آن خصوصا برابر اصل سند نکاحیه و با احراز رابطه زوجیت دائم بین طرفین و عنایتا به اینکه دادنامه قطعی صادره از شعبه --- دادگاه جزایی تبریز که حکم بر محکومیت خوانده به اتهام تهدید به اسیدپاشی به تحمل سی ضربه شلاق صادر و در دادگاه تجدیدنظر تایید شده دلالت بر صحت ادعای خواهان دارد خواهان تعداد ده قطعه سکه ی تمام بهار آزادی از مهریه و نحله را در قبلا طلاق به زوج بذل می کند و اینکه مساعی دادگاه و داوران منتخب در اصلاح ذات البین مثمر ثمر واقع نگردید و زوجه اصرار بر متارکه دارد لذا دادگاه دعوی مطروحه را محول بر صحت تشخیص و به استناد مواد 1119 و 1143 و 1145 قانون مدنی و 27 و 26 و 34 قانون حمایت خانواده حکم بر احراز تحقق شرایط اعمال وکالت مندرج در سند نکاحیه فیمابین به نفع خواهان صادر و اعلام می‌دارد زوجه با استفاده از این حکم با حضور در یکی از دفاتر رسمی ثبت طلاق نسبت به مطلقه نمودن خود به طلاق بائن خلعی غیر مدخوله اقدام خواهد نمود مدت اعتبار این حکم سه ماه از تاریخ ابلاغ رای قطعی یا قطعی شدن رای است عدم حضور زوج مانع اجرای صیغه طلاق با توجه به وکالت تفویضی به زوجه نخواهد بود زوجه الباقی مهریه و نفقه معوقه اش را وفق دادنامه اصداری شعبه --- شورای حل اختلاف تبریز مطالبه می کند از این رای آقای ک. ع.ز. وکیل پایه 1 دادگستری تجدیدنظرخواهی نموده است موارد اعتراض او در لایحه پیوست به دادخواست تجدیدنظر این است که زوجین تنها دو ماه به عنوان دوره نامزدی با هم ارتباط و معاشرت داشته اند که هیچگونه اختلافی بین آنان موجود نبوده اختلافات بعدی منشا آن غیر از رابطه زوجین با همدیگر بوده از دخالت های بی مورد مادر زوجه در امور خانوادگی زوجین حاصل گردیده و به استثنای شکایت واهی اسید پاشی که به تحریک اطرافیان صورت گرفته در بقیه موارد اختلاف با اطرافیان و بین اطرافیان بوده است نه اختلاف زوجین و معاشرتی بعد از 2 ماه نداشته اند تا موجب تحقق سوء معاشرت شود پرونده اسیدپاشی که حاصل حوادث چند ماه گذشته است پرونده در معاونت محترم قوه قضائیه در جریان رسیدگی برای اعاده دادرسی است. که دادگاه محترم بدوی در آن هیچگونه تحقیقی به عمل نیاورده است و دادگاه محترم بدوی در این پرونده آن را مطالبه و ملاحظه نکرده است تا از کم و کیف قضیه مطلع شود به فرض صحت تهدید به اسید پاشی این تنها یک مورد خطا و یک رفتار آنی بوده است که منقضی شده است و سوء معاشرت محسوب نمی شود چرا که استمرار در رفتار زوج نبوده و تکرار نگردیده است دادگاه محترم بدون اظهارنظر داور زوج و عدم تعیین داور برای زوج از خود رفع تکلیف کرده لذا نقض رای را خواستار شده است پس از تبادل لوایح پرونده به شعبه --- تجدیدنظر ارجاع شده است که داور زوج در این مرحله نظریه خود را در برگ 78 پرونده به دادگاه ارائه کرده است که پیوست پرونده شده است دادگاه در تاریخ 93/11/25 در وقت فوق العاده که زوج در معیت والدین خودش حضور داشته است اظهارات او را در برگ 86 پرونده بدین صورت منعکس نموده که او گفته است با توجه به اینکه من غیر مدخوله و باکره ام مستحق 157 سکه بهار آزادی هستم از این تعداد یکصد سکه را در قبلا طلاق به زوج بذل و به اعتبار وکالت قبول بذل می نمایم شوهرم محکومیت یافته و محکومیت او برخلاف شئونات خانوادگی می‌باشد درخواست طلاق دارم عرض دیگری ندارم دادگاه تجدیدنظر در تاریخ 93/11/26 با اعلام ختم دادرسی به شرح دادنامه --- ضمن اینکه تجدیدنظرخواهی به عمل آمده از رای بدوی را واجد اعتراض موثر در نقض رای که وفق موازین قانونی و با رعایت اصول و قواعد دادرسی صادر شده ندانسته لکن رای را بدین شرح اصلاح می‌نماید 1 - برابر نظریه پزشکی قانونی زوجه غیر مدخوله می‌باشد و نوع طلاق بائن خلفی غیر مدخوله خواهد بود 2 - مدت اعتبار این حکم شش ماه از تاریخ ابلاغ رای فرجامی یا انقضاء مهلت فرجامی خواهد بود و مدت سه ماه از دادنامه بدوی حذف می‌گردد. 3 - به لحاظ تخلف زوج از شرط ضمن عقد دادگاه به زوجه اجازه می دهد با مراجعه به یکی از دفاتر طلاق با بذل تمامی حق و حقوق خودش حتی مهریه به استثنای پنجاه هفت سکه تمام بهار آزادی که به صورت عندالمطالبه در ذمه زوج است در قبال طلاق و قبول بذل به اعتبار وکالت با داشتن حق توکیل به غیر جهت اجرای صیغه طلاق خود را مطلقه به طلاق خلعی غیر مدخوله نماید و لازم به ذکر است که محکومیت زوج علاوه از اینکه با بند دوم سند ازدواج مطابقت دارد با بند نهم سند ازدواج نیز مطابق است دادنامه معترض عنه را با رد اعتراض به عمل آمده مستندا به ماده 358 قانون آیین دادرسی مدنی تایید نموده است اکنون از این رای زوج فرجام خواهی نموده که هنگام شور لایحه وی با گزارش پرونده قرائت می‌شود. هیات شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید. پس از قرائت گزارش آقای عبدالعلی ناصح عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای درخشان نیا دادیار دیوان عالی کشور اجمالا مبنی بر صدور رای شایسته با توجه به محتویات پرونده مدورد استدعاست. در خصوص دادنامه شماره --- فرجام خواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:

الفاظ به کار برده شده در بند 2 مواد 12 گانه مندرج در سند نکاحیه که مورد توجه طرفین عقد نکاح بوده است « درجات و سوء رفتار و سوء معاشرت زوج بحدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل نماید »; ناظر بر آنچنان رفتار و معاشرتی است که زوج با عملکرد غیر متعارف خود نسبت به زوجه موجبات اضطراب درونی او را در تداوم زندگی مشترک فراهم ساخته باشد اینکه فردی به کسی با تهدید بگوید من تو رامی کشم یا اسید می پاشم و مخاطب حاضر نبوده و خطری او را تهدید نکند بلکه امنیت فکری او لحظه ای دچار تزلزل شود چون چنین رفتاری معلوم نیست تداوم داشته یا خواهد داشت نمی تواند مصداق بند 2 شروط ضمن عقد بین زوجین محسوب شود عرفا نیز زن و شوهری که زندگی مشترک را زیر یک سقف شروع نکرده اند تهدیدات تلفنی آنان نسبت به هم باید مستمر باشد تا سوء رفتار تلقی شود پرونده موضوع تهدید ادعایی زوجه که توسط زوج مورد تهدید واقع شده مورد ملاحظه دادگاه قرار نگرفته است تا مشخص شود تهدید ادعایی به چه کیفیت بوده است آیا می‌تواند مصداق بند 2 موارد 12 گانه مندرج در سند نکاحیه باشد یا خیر ؟ غیر قابل تحمل بودن این رفتار زوج نسبت به زوجه با توجه به اصرار او بر حفظ حقوقش در ابتدا و نهایتا بیش از یک ششم مهریه اش در حالی که هنوز زندگی مشترک را شروع نکرده است خواستار شده و باکره است و از طرفی اختلافات خانوادگی بین دو خانواده آنان است مورد ارزیابی دادگاه قرار نگرفته لذا به لحاظ نقص تحقیقات قابل تایید نمی‌باشد با نقض رای مستندا به بند 5 ماده 371 قانون آیین دادرسی مدنی پرونده جهت رسیدگی به شعبه دادگاه صادر کننده رای فرجام خواسته ارجاع می‌شود.

شعبه --- دیوان عالی کشور - رئیس و مستشار و عضو معاون

علی رازینی - عبدالعلی ناصح - محسن یکتن خدایی