هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
شماره پرونده: ه- ع/9901529
شماره دادنامه: 140009970906010168
تاریخ: 1400/03/25
شاکی: خانم مهرناز عطایی
طرف شکایت: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 1 ماده 1 آیین‌نامه پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری به شماره 299574/2 مصوب شورای هدایت استعدادهای درخشان مورخ 16/12/96
متن مقرره مورد شکایت:
در راستای تسهیل اجرای آیین‌نامه پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در دوره تحصیلی کارشناسی ارشد و آیین‌نامه پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در دوره تحصیلی دکتری مصوبات شصت و پنجمین جلسه شورای هدایت استعدادهای درخشان تاریخ 12/12/96 برای اجرا از سال 98-97 ابلاغ می‌شود.
ماده 1 آیین‌نامه پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در دوره تحصیلی کارشناسی ارشد به شرح زیر اصلاح می‌شود. بند 1-1 پس از 6 نیمسال و با گذراندن حداقل سه چهارم واحدهای درسی به لحاظ میانگین کل، جزو 15 درصد برتر دانشجویان هم رشته و هم ورودی خود باشند.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
1- در خصوص ابطال مصوبه مورد نظر لازم به توصیح است که دانشجویان در تمامی رشته ها در مقطع کارشناسی به طور معمول با 8 نیمسال تحصیلی و گذراندن 135 تا 150 واحد فارغ التحصیل می‌شوند و به طور میانگین دو ترم پایانی شامل 20 الی 40 واحد می‌شود که سبب تغییرات فاحش در 15 درصد اولیه می‌شود.
2- به موجب بند 1 ماده یک آیین‌نامه تشکیل شورای هدایت استعدادهای درخشان اتخاذ سیاست هایی برای شکوفایی استعدادهای درخشان از وظایف اصلی شورا است و انتخاب 15 درصد صرفاً بر اساس 6 نیم سال صرفاً باعث بی انگیزگی دانشجویان برتر و تلاش آنها در ترم های پایانی می‌شود. با این شرایط مفاد بند 1-1 این آیین‌نامه و اصلاحیه آن در تعارض با بند نهم اصل سوم قانون اساسی و قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی مصوب 18/12/84 و اهداف مذکور در آیین‌نامه شورا است و در نتیجه ابطال بند 1 ماده 1 این آیین‌نامه مورد استدعاست.
خلاصه مدافعات طرف شکایت:
1- مطابق بند 5 بخش ج ماده 2 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، برنامه ریزی برای شناسایی و حمایت از شکوفایی استعدادهای درخشان و هدایت آنها به سوی اولویت های راهبردی کشور از ماموریت های اصلی و اختیارات وزارت علوم است.
2- به استناد مصوبه جلسه 502 مورخ 22 مرداد 1381 شورای عالی انقلاب فرهنگی برای نیل به هدف شکوفاسازی استعدادهای درخشان برای تعیین سیاست ها و راهنمایی های عملیاتی، در وزارت علوم شورایی با عنوان شورای هدایت استعدادهای درخشان تشکیل می‌شود و این شورا از اختیارات ویژه نسبت به وضع مقررات خاص برخوردار است.
3- مطابق با ماده 2 آیین‌نامه مذکور تعیین سیاست ها و راهنمایی های عملیاتی به منظور شکوفا سازی استعدادهای درخشان، تصویب طرح ها و آیین‌نامه ها و برنامه های آموزشی خاص استعداد درخشان، تعیین ضوابط مورد نیاز و نظارت بر نحوه اجرای برنامه های مصوب و ارزیابی اثربخشی این برنامه ها و تخصیص امتیازات و اعتبارات خاص استعدادهای درخشان به دانشگاه ها و مراکز اجرایی از وظایف و اختیارات این شورا است. لذا آیین‌نامه بخشنامه های متعاقب آن و بند 1-1 ماده یک آیین‌نامه معترض عنه در حدود اختیارات وزارت و شورای هدایت استعدادهای درخشان بوده است.
4- این آیین‌نامه و امکانات آن برای تمامی دانشجویان به صورت یکسان بوده و تبعیض ناروایی صورت نگرفته است لذا با عنایت به موارد معنونه رد شکایت مورد تقاضا است.
پرونده شماره ه- ع / 9901529 مبنی بر درخواست ابطال بند 1-1 اصلاحی ماده 1 آیین‌نامه پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در دوره تحصیلی کارشناسی ارشد مصوب سال 1393 شورای هدایت استعدادهای درخشان به شماره 299574/2 مورخ 16/12/1396، در جلسه مورخ 10/03/1400 هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی مورد رسیدگی قرار گرفت و اعضا به اتفاق آرا به شرح ذیل مبادرت به صدور رای نمودند:
رای هیات تخصصی
نظر به اینکه اولاً: مطابق بند 5 جزء «ج» ماده 2 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب سال 1383 «برنامه‌ریزی برای شناسایی و حمایت از شکوفایی استعدادهای درخشان و هدایت آنها به سمت اولویت‌های راهبردی کشور در زمینه علوم، تحقیقات و فناوری در چارچوب مقررات مصوب مراجع ذیصلاح» از ماموریت‌های اصلی و اختیارات این وزارتخانه است. ثانیاً: وفق ماده (2) آیین‌نامه تشکیل شورای هدایت استعدادهای درخشان ویژه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب جلسه 502 مورخ 22/05/1381 شورای عالی انقلاب فرهنگی، تعیین سیاست‌ها و راهنمایی‌های عملیاتی به منظور شکوفاسازی استعداهای درخشان در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تصویب طرح‌ها، آیین‌نامه‌ها و برنامه‌های آموزشی خاص استعدادهای درخشان، تعیین ضوابط و مقررات موردنیاز برای اجرای برنامه‌های مصوب، تعیین ضوابط و معیارهای انتخاب دانشگاه‌ها و مراکز اجرایی و... از جمله وظایف و اختیارات شورای مذکور می‌باشد. ثالثاً: مقررات مندرج در آیین‌نامه پذیرش بدون آزمون استعدادهای درخشان در دوره تحصیلی کارشناسی ارشد برای تمام دانشجویان به صورت یکسان اعمال می‌شود و تبعیض ناروایی صورت نگرفته است. بنا به مراتب فوق مصوبه معترض عنه در حدود اختیارات شورای هدایت استعدادهای درخشان بوده و مغایرتی با قوانین و مقررات مذکور نداشته و قابل ابطال تشخیص نشد. این رای به استناد بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا 10 نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
غلامرضا مولابیگیرئیس هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری