رای وحدت رویه شماره 93 مورخ 1382/03/04 هیات عمومی دیوان عدالت اداری

کلاسه پرونده: 294/80

شاکی: آقای محمد چمنی

موضوع: اعلام تعارض آراء صادره از شعب 6 و 13 و 20 دیوان عدالت اداری

تاریخ رای: یکشنبه 4 خرداد 1382

شماره دادنامه: 93

مقدمه: الف-1- شعبه ششم در رسیدگی به پرونده کلاسه 79/199 موضوع شکایت شرکت تعاونی مرزنشینی دوست محمد زابلی به طرفیت سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی به خواسته تقاضای صدور حکم بر محکومیت سازمان اموال تملیکی و تایید ورود خسارت به موکل به سبب قصور در انجام وظایف قانونی به شرح دادنامه شماره 621 مورخ 1379/03/24 چنین رای صادر نموده است، نظر به اینکه اموال شرکت شاکی جزء کالای متروکه بوده در صورتی که سازمان مربوطه کالای شرکت را با مقررات کالای قاچاق به فروش رسانده و با تخلف از مقررات مربوطه موجب ورود خسارت به شرکت شاکی گردیده است. بنا به مراتب مذکور شکایت شاکی وارد تشخیص و حکم به تایید ورود خسارت به شرکت شاکی صادر و اعلام می‌گردد.-2- شعبه چهارم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت4/79/893 موضوع تقاضای تجدیدنظر سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره 621 مورخ 1379/03/24 شعبه 6 بدوی به شرح دادنامه شماره 654 مورخ 1379/06/08 ضمن رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بدوی را تایید نموده است.ب-1- شعبه 13 در رسیدگی به پرونده کلاسه 78/1647 موضوع شکایت آقای کرامت حسینی‌فر به طرفیت سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی به خواسته صدور حکم بر محکومیت سازمان اموال تملیکی به شرح دادنامه شماره 269 مورخ 1380/03/06 چنین رای صادر نموده است. نظر به اینکه کالای وارداتی متعلق به شاکی که متروکه اعلام گردیده در تاریخ 1374 از پاکستان وارد کشور شده و طی احکام حاکم شرع سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی مستنداً به ماده 33 مصوبه مورخ 1370/10/24 مجلس شورای اسلامی اجازه فروش داده شده است ولی حسب اعلام معاونت فروش و بهره‌برداری سازمان به موجب نامه مورخ 1377/02/15 برنجهای متعلقه به شاکی که جزء کالاهای فاسدشدنی محسوب شده از نیمه اول سال 1376 یعنی یک سال بعد از صدور حکم حاکم شرع و تصویب مصوبه شماره 463/75/م مورخ 1375/05/25 ستاد تنظیم بازار و بیش از 2 سال از تاریخ متروکه اعلام شدن کالای مذکور نسبت به فروش آن در 2 مرحله آن هم به قیمتهای مورد اعتراض شاکی به عنوان کالای فاسد غیر قابل مصرف برای انسان اقدام گردیده است که در نتیجه علیرغم وجود مقررات قانونی و صدور به موقع حکم حاکم شرع مبنی بر فروش کالا اقدام همراه با تاخیر سازمان مشتکی‌عنه به عنوان تخلف از مقررات مربوط به کالاهای فاسدشدنی و فروش آن پس از گذشت بیش از 2 سال مذکور در فوق و تقلیل فاحش قیمت موجب ورود خسارت به شاکی گردیده علاوه بر این هزینه سنگین انبارداری تا زمان فروش و تخلیه کالا از انبارها نیز به نامبرده تحمیل گردیده است که طبق مفاد تبصره یک ذیل ماده 86 آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی مصوب 1351/01/20 فاقد مجوز قانونی است. علیهذا شکایت شاکی وارد تشخیص و حکم به ابطال اقدامات و تایید ورود خسارت به شاکی صادر و اعلام می‌گردد.-2- شعبه نهم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت9/81/1049 موضوع تقاضای تجدیدنظر سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره 269 مورخ 1380/03/06 صادره از شعبه 13 دیوان به شرح دادنامه شماره 427 مورخ 1381/09/25 ضمن رد تجدید نظر خواهی دادنامه معترض عنه را عیناً تایید نموده است.ج- شعبه بیستم در رسیدگی به پرونده کلاسه 78/1401 موضوع شکایت آقای محسن هاشمی‌فر به طرفیت سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی وابسته به وزارت دارائی به خواسته محکومیت سازمان اموال تملیکی به ورود خسارت به موکل به شرح دادنامه شماره 823 مورخ 1379/05/23 چنین رای صادر نموده است، هرچند سازمان مشتکی‌عنه اعلام کرده که تاخیر در امر فروش کالای متروکه رخ داده شده به سبب عملکرد اداره گمرک در اعلام موضوع (برنج خارجی که شاکی از خارج از کشور وارد و در گمرک مانده) بوده ربطی به سازمان طرف شکایت شاکی ندارد و می‌بایست از گمرک شکایت می‌نمود اما مع‌الوصف و با توجه به نوع خواسته و شکایت شاکی که درخواست خسارت اموال وارده و مورد خواسته از فرازهای ذیل الذکر ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری خروج موضوعی داشته و پرونده شماره 1034/75 مورخ 1375/07/30 حاکم شرع دادگاه ویژه سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی که مبادرت به صدور حکم دائر بر اجازه فروش برنجهای وارداتی را داده و با عنایت به ماده 11 قانون مسئولیتهای مدنی طرح موضوع مربوط است به دادگاه‌های صالحه و داخل در مقررات دیوان عدالت اداری نبوده است و بنا به مراتب فوق شکایت شاکی به نحو مطروحه قابلیت طرح در دیوان را نداشته و قرار عدم استماع شکایت شاکی را به لحاظ فوق صادر و اعلام می‌نماید.هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت‌الاسلام‌والمسلمین دری‌نجف‌آبادی و با حضور روسای شعب بدوی و روسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.

رای هیات عمومی

با عنایت به اینکه فروش اموال متروکه با رعایت قوانین و مقررات مربوط در زمره وظایف و مسئولیتهای قانونی سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی قرار دارد و نظر به تبصره یک ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری که مقرر داشته «تعیین میزان خسارت وارده از ناحیه موسسات و اشخاص مذکور در بندهای یک و 2 این ماده پس از تصدیق دیوان به عهده دادگاه عمومی است.» دادنامه‌های صادره از شعب 6 و 13 بدوی دیوان که به ترتیب مورد تایید شعب 4 و 9 تجدیدنظر دیوان قرار گرفته درحدی که متضمن تایید صلاحیت دیوان در رسیدگی به شکایات شاکیان به کیفیت مطروحه است موافق اصول و موازین قانونی تشخیص داده می‌شود. این رای به استناد قسمت آخر ماده 20 اصلاحی قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع ذیربط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری - درّی نجف آبادی

منبع