هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
شماره پرونده: ه- ع/9802921 شماره دادنامه: 9909970906010700 تاریخ: 21/4/99
شاکی: سازمان بازرسی کل کشور
طرف شکایت: دانشگاه تهران
موضوع شکایت و خواسته: تقاضای ابطال آیین‌نامه مدیریت پردیس های دانشگاه تهران مصوب 26/12/1383
شاکی دادخواستی به طرفیت دانشگاه تهران به خواسته ابطال آیین‌نامه مدیریت پردیس های دانشگاه تهران مصوب 26/12/1383 به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
مندرج در صفحه 1-15 پرونده
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
1- تصویب آیین‌نامه مدیریت دانشگاه و شعب آنها از وظایف هیات امنا مندرج در ماده 7 قانون تشکیل هیات امنای دانشگاه ها مصوب 1367 شورای عالی انقلاب فرهنگی نیست.
2- آیین‌نامه مدیریت دانشگاه ها در جلسه 249 مورخ 11/4/1370 و آیین‌نامه جامع مدیریت دانشگاه ها در جلسه 181 و 183 مصوب 10/12/1389 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است و در هیچکدام از آنها تصویب آیین‌نامه مدیریت جداگانه توسط دانشگاه ها پیش بینی نشده است. لذا مقرره مورد اعتراض با آیین‌نامه های شورا مغایرت دارد.
3- در قوانین برنامه توسعه، تاسیس شعب خودگردان با دریافت شهریه پیش بینی شده است اما شعب غیرخودگردان خیر. تاسیس شعب اخیر با بند 10 سیاست های کلی نظام اداری ابلاغی رهبری مبنی بر چابک سازی و کوچک سازی نظام اداری مغایر است.
4- حذف رکن هیات امنا در ماده 1 آیین‌نامه مورد اعتراض، مغایر ماده 2 آیین‌نامه جامع مدیریت دانشگاه ها و ماده 10 قانون اهداف و تشکیلات وزارت علوم مبن بر پیش بینی هیات امنا برای اداره دانشگاه است.
5- تشکیل هیات رئیسه و شوراهای تخصصی با شرایط رئیس و معاونین مندرج در آیین‌نامه جامع مدیریت دانشگاه ها مغایرت دارد.
6- ماده 19 آیین‌نامه مبنی بر جذب و استخدام اعضای هیات علمی توسط پردیس های دانشگاه مغایر با مصوبه شماره 608 مورخ 19/4/1386 شورای عالی انقلاب فرهنگی و ماده 3 مصوبه اهداف و وظایف و ترکیب هیات های مرکزی و اجرایی جذب هیات علمی دانشگاه ها مصوب 1387 هیات عالی جذب مغایر است.
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیر کل حقوقی دانشگاه تهران به موجب لایحه شماره 326792/151 مورخ 7/11/1398 به طور خلاصه توضیح داده است که:
1- مطابق ماده 2 قانون اجازه تاسیس دانشگاه تهران، دانشگاه دارای شعب ذیل است که موسوم به دانشکده هستند و ممکن است مدارس و موسسات دیگری لدی الاقتضا به دانشگاه منضم شود.
2- بر خلاف ادعای شاکی، آیین‌نامه مدیریت پردیس دانشگاه ها منجر به چابک سازی و کوچک سازی شده است. چرا که پردیس جدید ایجاد نشده و به منظور اجتناب از بوروکراسی امور اجرایی را به پردیس های موجود واگذار نموده است.
3- مطابق بند ب ماده 7 قانون تشکیل هیات امنای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و ماده 10 قانون اهداف وظایف و تشکیلات وزارت علوم و بند الف و ب ماده 49 قانون برنامه چهارم و بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم و ماده 1 قانون احکام دائمی توسعه، مبنی بر اختیارات هیات امنا در اداره دانشگاه، آیین‌نامه مصوب خارج از حدود اختیارات هیات امنا نمی‌باشد.
4- تاسیس پردیس های مستقل یا خودگردان موضوع آیین‌نامه موضوع اعتراض نیست و صرفا برخی امور اجرایی به پردیس های موجود واگذار شده است و هیچ یک از مواد این آیین‌نامه مقرره ای در خصوص تصویب پردیس جدید مقرر نمی دارند.
5- پردیس ها شخصیت حقوقی مستقلی نداشته و جزئی از دانشگاه تهران هستند بنابرایت عدم پیش بینی هیات امنا برای آنها دقیقا مطابق قوانین و مقررات مربوط است.
6- در آیین‌نامه جامع جامع مدیریت دانشگاه ها منظور از موسسه، دانشگاه ها و دانشکده های مستقل است. مطابق آیین‌نامه مورد اعتراض، پردیس ها شخصیت حقوقی مستقلی ندارند و جزئی از دانشگاه محسوب می‌شوند. بنابراین مغایرتی با آیین‌نامه جامع ندارند.
7- مغایرت ماده 19 آیین‌نامه مورد اعتراض با مصوبه شماره 608 مورخ 19/4/1386 شورای عالی انقلاب فرهنگی موضوعیت ندارد. چرا که ماده 19 سال 1383 تصویب و مصوبه شورا در سال 1386 تصویب شده است و در حال حاضر نیز جذب هیات علمی در پردیس ها بر اساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت می‌گیرد.
نظریه تهیه کننده گزارش:
مطابق بند ب ماده 7 قانون تشکیل هیات امنای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و ماده 10 قانون اهداف وظایف و تشکیلات وزارت علوم و بند الف و ب ماده 49 قانون برنامه چهارم و بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم و ماده 1 قانون احکام دائمی توسعه، اداره دانشگاه ها مطابق مصوبات هیات امنا صورت می‌گیرد. تصویب آیین‌نامه مدیریت دانشگاه ها و آیین‌نامه جامع مدیریت دانشگاه ها از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز بدین معنا نیست که هیات امنای دانشگاه ها اختیار تصویب مصوباتی غیرمغایر با آیین‌نامه های مزبور در زمینه اداره دانشگاه ها را نداشته باشند. آیین‌نامه جامع دانشگاه نیز دانشگاه ها و دانشکده های مستقل و موسسات آموزش عالی را مورد حکم قرار داده و تشکیل هیات امنا در آنها را مقرر ساخته است. پردیس ها نیز مطابق آیین‌نامه مدیریت پردیس های دانشگاه تهران از شخصیت حقوقی مستقلی برخوردار نیستند و ذیل هیات امنای دانشگاه و مطابق مصوبات آنها اداره می‌شوند. واگذاری اختیارات اجرایی به پردیس ها نیز مطابق بند 11 سیاست های کلی نظام اداری مبنی بر انعطاف پذیری و عدم تمرکز اداری و سازمانی با رویکرد افزایش اثربخشی، سرعت و کیفیت خدمات کشوری می‌باشد. ماده 19 آیین‌نامه مورد اعتراض نیز توسط مصوبه شماره 608 مورخ 19/4/1386 شورای عالی انقلاب فرهنگی نسخ شده است و بنابر اظهار طرف شکایت، جذب هیات علمی در پردیس ها نیز مطابق مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت می‌گیرد. بنابر مراتب فوق، صدور رای به رد شکایت مورد پیشنهاد است. تهیه کننده گزارش: ذبیح اله واحدی
رای هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
مطابق بند ب ماده 7 قانون تشکیل هیات امنای دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و ماده 10 قانون اهداف وظایف و تشکیلات وزارت علوم و بند الف و ب ماده 49 قانون برنامه چهارم و بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم و ماده 1 قانون احکام دائمی توسعه، اداره دانشگاه ها مطابق مصوبات هیات امنا صورت می‌گیرد. تصویب آیین‌نامه مدیریت دانشگاه ها و آیین‌نامه جامع مدیریت دانشگاه ها از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز بدین معنا نیست که هیات امنای دانشگاه ها اختیار تصویب مصوباتی غیرمغایر با آیین‌نامه های مزبور در زمینه اداره دانشگاه ها را نداشته باشند. آیین‌نامه جامع دانشگاه نیز دانشگاه ها و دانشکده های مستقل و موسسات آموزش عالی را مورد حکم قرار داده و تشکیل هیات امنا در آنها را مقرر ساخته است. پردیس ها نیز مطابق آیین‌نامه مدیریت پردیس های دانشگاه تهران از شخصیت حقوقی مستقلی برخوردار نیستند و ذیل هیات امنای دانشگاه و مطابق مصوبات آنها اداره می‌شوند. واگذاری اختیارات اجرایی به پردیس ها نیز مطابق بند 11 سیاست های کلی نظام اداری مبنی بر انعطاف پذیری و عدم تمرکز اداری و سازمانی با رویکرد افزایش اثربخشی، سرعت و کیفیت خدمات کشوری می‌باشد. ماده 19 آیین‌نامه مورد اعتراض نیز توسط مصوبه شماره 608 مورخ 19/4/1386 شورای عالی انقلاب فرهنگی نسخ شده است و بنابر اظهار طرف شکایت، جذب هیات علمی در پردیس ها نیز مطابق مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی صورت می‌گیرد. لذا به استناد بند « ب » ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 رای به رد شکایت شاکی صادر می‌گردد. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور، از سوی رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می‌باشد.
ذبیح اله واحدی - رئیس هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری