تاریخ نظریه: 1398/07/09
شماره نظریه: 7/98/982
شماره پرونده: 98-127-982 ح
استعلام:
در صورتی که دعوایی مالی مطالبه یکصد میلیون تومان گزارش اصلاحی یا توافق طرفین با مفاد اینکه در قبال طلب خواهان خوانده اتومبیل خاص با پلاک معینی را به خواهان تملیک کند صادر می‌شود و پس از قطعی شدن گزارش اصلاحی خواهان آن دعوا به جهت عدم مالکیت خواهان برای تومبیل مذکور دادخواست ابطال گزارش اصلاحی طرح کند و دادگاه با استدلال مناسب بر بطلان عقد صلح عدم مالکیت مبیع حکم بربطلان گزارش اصلاحی صادر کند آیا وضعیت دعوای اصلی چگونه است؟
تفاسیر حقوقی بر 2 گروه هستند عده‌ای معتقدند که خواهان برای احقاق حق اصلی خود مطالبه وجه باید که دعوای جدید مطالبه وجه مطرح کند دیگران هم معتقدند که دعوا اول به جریان می‌افتد چرا که رأی نهایی آن دعوا گزارش اصلاحی باطل شده است و خواهان در قبال پرداخت هزینه دادرسی خدمت قضایی نگرفته است و جریان دعوا ادامه دارد قصور قاضی در تحقیق جامع در مورد مالیت اتومبیل موجب بطلان گزارش شده و پرونده اول به جریان می‌افتد نظر آن اداره چیست؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
با تقدیم دادخواست کامل، دادگاه مکلف به رسیدگی می‌شود (قاعده اشتغال) و این تکلیف تا زمان صدور رأی نهایی (اعم از حکم یا قرار) ادامه می‌یابد (قاعده فراغ). در فرض سوال که در اثنای رسیدگی طرفین صلح و سازش نموده‌اند و دادگاه به علت قطع دعوا در اثر صلح آن (ماده 761 قانون مدنی) و در اجرای ماده 184 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379، مبادرت صدور گزارش اصلاحی نموده است و متعاقباً حکم قطعی مبنی بر به بطلان گزارش اصلاحی صادر شده است، چون دادگاه قبلاً رأیی اعم از حکم یا قرار صادر نکرده است و با بطلان صلح، کشف شده که دعوای مطروحه قطع نشده است، دادگاه با عنایت به ملاک ماده 491 قانون یاد شده، بدون نیاز به تقدیم دادخواست جدید، به رسیدگی قبلی خود ادامه می‌دهد و تمام اقدامات و رسیدگی‌های قبلی انجام شده به اعتبار و قوت خود باقی است.