صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1380/11/10
برگزار شده توسط: استان اصفهان/ شهر نجف آباد
موضوع
مطالبه باقی مانده مهر با توجه به تبصره الحاقی ماده 1082 قانون مدنی
پرسش
آیا باقیمانده مَهر با توجه به الحاق تبصره به ماده 1082 قانون مدنی به نرخ روز قابل مطالبه است؟
نظر هیئت عالی
مستفاد از رأی وحدت رویه شماره 647 - 28/10/78 هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور که مطالبه کل مَهر تعیین شده زوجه را که مربوط به قبل از تصویب قانون الحاق یک تبصره به ماده 1082 قانون مدنی مصوب سال 76 بوده بر اساس آن قانون پذیرفته و با عطف به ماسبق نمودن موضوع، مطالبه کل مَهر به نرخ روز را موجه دانسته است و از آن‌جا که هدف قانون‌گذار از تشریع و تصویب ماده واحده اشعاری، حفظ ارزش ریالی مَهر زوجه بوده است و این امر در مورد باقیمانده مَهر هم صادق است، در صورتی‌که زوجه باقیمانده مَهر خود را به نرخ روز مطالبه کند دادگاه می‌تواند حسب درخواست زوجه، زوج را به پرداخت باقیمانده مَهر بر اساس شاخص بانک مرکزی و به نرخ روز محاسبه و محکوم کند.
نظر اکثریت
اگر داین قبل از قانون مصوب 1376 با اعلام مبلغ دین نسبت به وصول آن به نحو مقرر در اجرای ثبت، توافق کرده و تمکین کرده دیگر نمی‌تواند با توجه به قانون مذکور بقیه آن را به نرخ روز مطالبه کند؛ زیرا اولاً: «المومنون عند شروطهم»، ثانیاً: در ماده واحده به مواردی‌که مَهر مطالبه نشده است تصریح گردیده و ثالثاً: این ماده واحده استثنا بر اصل می‌باشد و تا آن‌جا که صراحت دارد قابل اعمال است و نه بیشتر.
نظر اقلیت
اگر پرداخت قسمتی از مَهر با اراده شوهر نبوده و از اموالش تأمین شده است باقیمانده به نرخ روز محاسبه می‌شود و نظریه قبلی تا وقتی صحیح است که داین و مدیون هر دو در مرجع رسمی به پرداخت دین توافق کرده باشند و اگر اجرای ثبت با استفاده از قوانین از اموال او، قسمتی از دین (مَهر) را وصول کرده باشد موضوع شامل استثنا بر اصل یعنی ماده واحده مصوب 1376 و مَهر وصول شده محسوب نمی‌شود و مابه‌التفاوت به نرخ روز محاسبه می‌گردد.