صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1386/08/07
برگزار شده توسط: استان قم/ شهر قم
موضوع
اعتبار و اثر قانونی سوگند در دعاویی که با قسم خاتمه یافته
پرسش
بر اساس ماده 1331 قانون مدنی قسم قاطع دعوا است و هیچ‌گونه اظهاری که منافی با قسم باشد پذیرفته نمی‌شود. هرگاه دادگاه بدوی با انجام تشریفات سوگند حکم صادر نماید در صورت تجدیدنظرخواهی چنان‌چه دادگاه تجدیدنظر با توجه به دلایل موجود در پرونده اعتراض را موجه تشخیص دهد آیا می‌تواند رأی را نقض کند؟
نظر هیئت عالی
نشست قضایی (4) مدنی: به حکم ماده 1257 قانون مدنی هر کس مدعی حقی شود باید آن را ثابت کند و سپس در ماده 1258 قانون مرقوم تصریح شده دلایل اثبات دعوا عبارت است از اقرار، اسناد کتبی، شهادت و امارات و در نهایت قسم لیکن مطابق ماده 1335 اصلاحی قانون مدنی مصوب 1361/10/8 توسل به قسم وقتی ممکن است که سایر دلایل مذکور برای اثبات ادعا موجود نباشد در این صورت مدعی می‌تواند حکم به دعوای خود را که مورد انکار مدعی‌علیه واقع شده منوط به قسم او کند؛ با اتیان سوگند مدعی‌علیه، دعوای اقامه شده مردود و به عبارت دیگر قسم مدعی‌علیه قاطع دعوا می‌باشد و هیچ‌گونه اظهاری که منافی با قسم باشد پذیرفته نیست و در صورتی‌که محکومٌ‌علیه به مقام تجدیدنظرخواهی برآید چون دعوا با قسم خاتمه یافته تقاضای وی قابل استماع نیست مگر این‌که مطابق بند (ه-) ماده 348 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی قسامه با موازین شرعی منافات داشته باشد.
نظر اتفاقی
بر اساس ماده 1335 قانون مدنی توسل به قسم وقتی ممکن است که دعوا نزد حاکم به موجب اقرار، شهادت یا علم قاضی بر مبنای اسناد یا امارات ثابت نشده باشد در این صورت است که مدعی می‌تواند حکم به دعوای خود را که مورد انکار مدعی‌علیه است منوط به قسم او نماید. بعد از قسم مدعی‌علیه دعوای مدعی ساقط می‌گردد و ادامه رسیدگی به آن بر اساس دلایل دیگر در مراحل بعدی مجوز قانونی ندارد مگر این‌که دادگاه تجدیدنظر تشخیص دهد که دادگاه بدوی در تشخیص مدعی و منکر و تعیین مورد اتیان سوگند اشتباه کرده است که در این صورت سوگند اثر قانونی ندارد و دادگاه تجدیدنظر می‌تواند بر اساس ادله موجود دعوا را رسیدگی نماید.