هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی
شماره پرونده: ه- ع/9900163، 9900672، 9900671
شماره دادنامه: 1449-1448-9909970906011447 تاریخ: 28/11/99
شاکی: 1- شرکت رویای گلبرگ خاطره با مدیریت حسن بیرانوند و با وکالت مجتبی عینی (مستعنی) 2- سندیکای تولید کنندگان مکمل های رژیمی غذایی ایران به ریاست عباس کبریایی زاده و با وکالت مرزبان طاهری و هادی فرخ نیا 3- سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران با وکالت کاظم کاظم زاده و یعقوب نمازی
طرف شکایت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - سازمان غذا و دارو
موضوع شکایت و خواسته: ابطال نامه شماره 98144/655 مورخ 28/10/98 رئیس سازمان غذا و دارو
متن مقرره مورد شکایت:
شکات اجمالاً بیان داشته اند سازمان غذا و دارو با ابلاغ نامه فوق (به عنوان مصوبه، دستورالعمل یا بخشنامه) باعث شده است که موقع ثبت دارو، فرآورده های آرایشی - بهداشتی، به ازای ثبت هر قلم دارو، تعرفه اخذ نشود ؛ بلکه بر خلاف جداول شماره 4، 5 و 16 منابع و مصارف بودجه سالانه و تصویب نامه مورخ 6/1/1391 هیات وزیران که به استناد ماده 24 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 1380 مصوب شده است، به ازای اجزای تشکیل دهنده هر محصول تولیدی که معمولاً متعدد هستند، تعرفه به مبلغ مصوب (00/000/65 ریال) اخذ می‌شود. و این امر باعث افزایش هزینه تولید و تبعاً افزایش قیمت تمام شده محصول و تضعیف رقابت پذیری محصولات تولید داخل در برابر محصولات وارداتی و قاچاق می‌شود. اخذ هزینه تعرفه ثبت محصول و صدور پروانه ساخت آن، مطابق نامه مورد شکایت، بر اساس تعرفه بندی با IRC (مخفف Iran Registration Code) و کدینگ اجزای محصول تولیدی، خارج از حدود اختیارات سازمان و بر خلاف ماده 24 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و تصویب نامه مورخ 1391 هیات وزیران صورت گرفته است و تقاضای ابطال آن را دارند.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
1- افزایش هزینه های ثبت محصول بر اساس تعرفه بندی نسبت به اجرای هر محصول تولیدی، خارج از حدود اختیارات سازمان غذا و دارو است.
2- نامه مورد شکایت، بر خلاف ماده 24 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و مصوبه مورخ 6/1/1391 هیات وزیران صادر شده است.
در پاسخ به شکایت مذکور، معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو به موجب لایحه شماره 38631/655 مورخ 24/04/1399 به طور خلاصه توضیح داده است که:
1- نامه مورد شکایت در حد ابلاغ مفاد تصویب نامه شماره 14336/ت45510/ه- مورخ 30/1/91 هیات وزیران در خصوص تعرفه های موضوع ماده 24 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به ادارات زیر مجموعه خود بوده و فی نفسه، تعرفه یا مقرره ای وضع نکرده است.
2- شکایت باید به طرفیت مرجع واضع تعرفه مطرح می شد. چون تعرفه را هیات وزیران به موجب مصوبه فوق تصویب و تعیین نموده است و دعوی توجهی به سازمان غذا و دارو ندارد.
3- نامه مورد شکایت، تصریح و تاکیدی بر اجرای آخرین مصوبه دولت به شماره مذکور بوده و برای هر قلم مواد اولیه بسته بندی، تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی، دارو یا مواد خوراکی، آشامیدنی، بهداشتی در سامانه شناسه گذاری کالاها با کد IRC تعرفه مشخص شده است و مغایرتی با موازین قانونی ندارد و در حدود اختیارات قانونی تنظیم و تقریر یافته است.
4- هزینه حق الثبت دارو و مواد اولیه، منتج از تبصره های قانون بودجه از سال 1384 همه ساله در قوانین بودجه تکرار و مطابق جدول شماره 5 با کد درآمدی 140121 تحت عنوان حق الثبت دارو یا مواد اولیه آن، کارخانه تولید شده، فرآورده های آرایشی، بهداشتی، غذایی یا مواد اولیه تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی ذیل ردیف 12940 سازمان غذا و دارو پیش بینی شده و تعرفه های هر کدام از موارد نیز در جدول شماره 16 قانون بودجه در ردیف 20 تعرفه های درآمدی موضوع جدول شماره 5 قانون درج و تصویب می‌شود. با توجه به تصویب هر ساله قانون بودجه توسط مقنن و شورای نگهبان، لغو اجرای آن محمل قانونی ندارد.
5- مصوبه هیات وزیران مربوط به وصول درآمدهای 9 سال قبل و ماده 24 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مربوط به 19 سال قبل و مصوبه حق الثبت مربوط به قانون بودجه 15 سال قبل بوده و هر سال تکرار شده و ایرادی تاکنون به آن وارد نشده است.
نظریه تهیه کننده گزارش: راجع به درخواست ابطال نامه شماره 98144/655 مورخ 28/10/1398 معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو، نظر به این که مفاد نامه مورد شکایت، در حد ابلاغ تعرفه های مصوبه سال 1391 هیات وزیران به ادارات زیر مجموعه بوده و تاکید به لحاظ نمودن تعرفه ماده 24 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت به ازای هر IRC در صدور، تمدید و اصلاح هر پروانه، وضع قاعده جدید نبوده است ؛ ضمن اینکه، در جداول شماره 4، 5 و 16 تعرفه های درآمد قانون بودجه سالانه، با شماره طبقه بندی 140121 و ذیل ردیف 21، تصریح به درآمد حاصل از حق الثبت دارو، کارخانه، فرآورده های آرایشی، بهداشتی، غذایی یا مواد اولیه آن شده است و اخذ تعرفه به ازای هر IRC نسبت به محصول تولیدی یا اجزاء تشکیل دهنده آن، مغایرتی با مصوبه سال 1391 هیات وزیران، ماده 24 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و جداول بودجه سنواتی ندارد و خارج از حدود اختیارات مرجع واضع نیز تشخیص نمی گردد. رد شکایات پیشنهاد می‌گردد. تهیه کننده گزارش: احمد اشرفی
رای هیات تخصصی
در خصوص شکایت مطروحه به خواسته ابطال بخشنامه شماره 98144/655 مورخ 28/10/98 سازمان غذا و دارو که طی آن به شرح سطور پایانی در خصوص وصول درآمدهای موضوع ماده 24 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1384 بر اساس مصوبه 16/1/91 هیات وزیران تاکید نموده که به ازای هر (IRC) از قبل صدور، تمدید و اصلاح هر پروانه مبلغی طبق تعرفه ماده 24 مذکور مد نظر قرار گیرد. از این جهت که در مصوبه هیات وزیران دریافت تعرفه برای هر حکم دارو مقرر شده حال آنکه در بخشنامه مورد شکایت (IRC) که کد شناسائی اجزاء و نهاده های متعدد لازم برای هر حکم دارد دارو است و مستقلاً مجوز محسوب نمی گردد، پیش فرآیند تولید هر محصول داروئی است و لذا مغایر مصوبه هیات وزیران و صراحت ماده 24 فوق الذکر است. با توجه به اوراق و محتویات پرونده پرونده از نظر اکثریت بیش از 4/3 قضات هیات تخصصی با توجه به اوراق و محتویات پرونده و مدافعات طرف شکایت نظر به اینکه مقرره مذکور در مقام تبیین مصوبه هیات وزیران بوده و در مصوبات ادوار مختلف هیات وزیران از جمله به شرح بند (ش) مصوبه 30/1/91 حق الثبت دارو یا مواد اولیه را مشمول دریافت تعرفه دانسته و (IRC) نیز ناظر به همین حکم است. و با عنایت به اختیار هیات وزیران ناشی از ماده 24 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، بخشنامه مورد شکایت مغایر قانون و خارج از اختیار تشخیص نمی گردد و قابل ابطال نیست. این رای ظرف مهلت بیست روز پس از صدور از سوی رئیس محترم دیوان عدالت اداری یا ده تن از قضات وفق بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می‌باشد.
ذبیح اله واحدی - رئیس هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری