تاریخ نظریه: 1402/04/25
شماره نظریه: 7/1401/1033
شماره پرونده: 1401-115-1033 ح
استعلام:
الف) در مورد سفته واخواست‌نشده مسئولیت صادرکننده و ضامن در مقابل دارنده سفته، چگونه است؟ با توجه به این‌که دارنده سفته به وظیفه خود عمل نکرده و سفته را واخواست نکرده است، آیا سفته وصف تجاری خود را از دست میدهد و به سند عادی مدنی تبدیل میشود و مطابق ماده 698 قانون مدنی ضمان نقل ذمه به ذمه رخ میدهد و صادرکننده از پرداخت وجه سفته بریء میشود و مسئولیت پرداخت وجه سفته متوجه ضامن میشود و دارنده فقط میتواند به ضامن مراجعه کند و یا آن‌که به رغم عدم واخواست سفته توسط دارنده آن، سفته همچنان وصف تجاری خود را حفظ میکند و دارنده طبق ماده 249 قانون تجارت مصوب 1311 میتواند به صورت تضامنی به صادرکننده سفته و ضامن آن برای دریافت وجه سفته مراجعه کند؟
ب) در صورتی که دارنده سفته واخواست‌نشده بتواند به صورت تضامنی به صادرکننده سفته و ضامن آن مراجعه کند، بین سفته واخواست‌شده و واخواست‌نشده چه تفاوتی وجود دارد؟ در صورتی‌که دارنده سفته آن را واخواست نکند، از چه حقوق و مزایایی محروم خواهد شد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
الف و ب- به موجب ماده 249 قانون تجارت مصوب 1311 «برات‌دهنده و کسی که برات را قبول کرده و ظهرنویس‌ها در مقابل دارنده برات مسئولیت تضامنی دارند.... ضامنی که ضمانت برات‌دهنده یا محال‌علیه یا ظهرنویس را کرده فقط با کسی مسئولیت تضامنی دارد که از او ضمانت نموده است»؛ بنابراین چنانچه سفته واخواست نشده باشد، دارنده سفته نمی‌تواند به امضاء‌کنندگان آن به اعتبار ماده یاد‌شده مراجعه کند؛ اما اگر به صورت موردی احراز شود ضامن صادرکننده سفته با قصد مسئولیت تضامنی آن را امضاء کرده است، با لحاظ ماده 403 همین قانون، مسئولیت وی با مضمون‌عنه تضامنی خواهد بود.