رای شماره 791 مورخ 1400/06/08 هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی دیوان عدالت اداری

شاکی دادخواستی به طرفیت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به خواسته ابطال اطلاعیه شماره 7 مورخ 16/7/1399 دستیاری دندانپزشکی سازمان سنجش آموزش پزشکی و اصلاح پذیرش سهمیه بومی منطبق به قوانین و رعایت حدود علمی در پذیرش داوطلبین آموزش دستیاری، دندانپزشکی سال 1399 به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:

« به آگاهی داوطلبان سی وچهارمین دوره ی آموزش پذیرش دستیار در رشته های تخصصی دندانپزشکی (سال تحصیلی 1400-1399) می رساند:

با توجه به تغییر ظرفیت پذیرش سهمیه ی بومی و حذف شرط احراز 85 % نمره ی حد نصاب علمی برای متقاضیان استفاده از این سهیمه، تمام داوطلبان سهمیه های آزاد، رزمندگان (25 % و 5 %)، مازاد نیروهای مسلح و استعداد درخشان که مجاز به انتخاب رشته/ محل بوده و انتخاب های خود را در بازه ی 31/6/99 تا 12/7/99 انجام داده اند و نیز کلیه ی واجدان شرایط استفاده از سهیمه ی بومی، در صورت تمایل می‌توانند از ساعت 12:00روز چهارشنبه 16/7/99 تا ساعت15:00روز دوشنبه 21/7/99 نسبت به ویرایش اولویت های انتخابی قبلی یا انتخاب اولویت های جدید اقدام کنند....»

دلائل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:

1-طبق رای وحدت رویه شماره 1748 - 15/8/97 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، اعمال سهمیه مناطق محروم و بومی مصرح در قوانین به کسب 85 % حد نصاب قبولی در رشته محل انتخابی موکول شده است.

2- طبق بند « ت» ماده 3 قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دوره های تخصیلات تکمیلی در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور مصوب 1394، تعیین نصاب قبولی در مرحله سنجش عمومی برای ورود به مرحله بعدی سنجش از وظایف و اختیارات شورا در خصوص سنجش و پذیرش ددانشجوی تحصیلات تکمیل است و براساس مصوبه شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی کسانی که حداقل حد نصاب 50 % از نمره قابل کسب را کسب کرده اند، مجاز به انتخاب رشته هستند. این شرط در بند انتخاب رشته/ محل صفحه 4 دفترچه ثبت نام دستیاری دندانپزشکی نیز قید شده است که تنها داوطلبی که با در نظر گرفتن احراز حداقل 50 % کل نمره خام آزمون مجاز به انتخاب رشته می‌شوند، می‌توانند رشته / محل ها / مورد علاقه خود را به ترتیب اولویت دلخواه انتخاب کنند؛ اما به یک باره، طی اعلامیه مورد شکایت کلیه داوطلبان بومی بدون رعایت حد نصاب علمی مجاز به انتخاب رشته گردیده اند. اقدام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در عدم رعایت حد نصاب نمره، غیر قانونی بوده است.

3-همچنین اطلاعیه مورد اعتراض با تبصره 3 ماده واحده قانون بر قراری عدالت آموزش مصوب 10/7/92 مغایرت دارد که طی آن، وزارت یاد شده مجاز شده است تا به شرط کسب نمره و حد نصاب علمی 30 درصد ورودی های رشته های پزشکی عمومی، دستیاری تخصصی پزشکی و سایر رشته های گروه پزشکی را از طریق جذب دانشجوهای بومی با اولویت مناطق محروم پذیرش نماید. با توجه به این که همه استانها دارای دانشگاه تخصصی نیستند، پذیرش دستیاری تخصصی دندانپزشکی در دانشگاه های کلان شهر ها بدون احراز نمره آن دانشگاه صورت می پذیرد و اقدام وزارت مزبور در عدم رعایت حد نصاب نمره غیر قانونی است.

پرونده شماره ه- ع/9901984 مبنی بردرخواست ابطال اطلاعیه شماره 7 مورخ 16/7/1399 دستیاری دندانپزشکی سازمان سنجش آموزش پزشکی و اصلاح پذیرش سهمیه بومی منطبق به قوانین و رعایت حدود علمی در پذیرش داوطلبین آموزش دستیاری، دندانپزشکی سال 1399 در جلسه مورخ 7/6/1400 هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی مورد رسیدگی قرارگرفت و اعضای محترم هیات به اتفاق به شرح ذیل مبادرت به صدور رای نمودند:

رای هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی

اولا براساس بند 3 ماده واحده قانون برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دوره‌های تحصیلات تکمیلی و تخصصی اصلاحی مصوب 1392 «وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است سی‌درصد (30٪) ورودی‌های رشته‌های پزشکی عمومی، دستیاری تخصصی پزشکی و سایر رشته‌های گروه پزشکی را از طریق جذب دانشجوی بومی با اولویت مناطق محروم و متناسب با نیاز استانها و در چهارچوب نظام سطح‌بندی پذیرش نماید.» براساس تبصره 3 بند مذکور نیز «تحصیل دانشجویان بومی موضوع این بند در دانشگاههای استان مربوطه در اولویت می‌باشد. در صورتی که داوطلب مذکور نمره لازم برای تحصیل در دانشگاههای دیگر را کسب کرده باشد، تحصیل او برابر مقررات این بند منوط به موافقت وی خواهد بود.»

ثانیا براساس رای شماره 1748 مورخ 15/8/1397 هیات عمومی دیوان عدالت اداری «مطابق بند 3 ماده واحده قانون برقراری عدالت آموزشی در پذیرش دانشجو در دوره های تحصیلات تکمیلی و تخصصی مصوب سال 1389 مقرر شده است، ده درصد سهمیه مازاد بر ظرفیت در رشته های دستیاری پزشکی (رشته های مورد نیاز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) به مناطق محروم به داوطلبان بومی اختصاص می یابد و پذیرفته شدگان مکلفند به مدت 3 برابر طول مدت تحصیل را صرفاً در مناطق محروم خدمت کنند و افرادی که سابقه خدمت در این مناطق را دارند حداکثر تا پنج سال از تعهد خدمتشان کسر می‌گردد. در قانون اصلاح بند 3 قانون پیش گفته مصوب سال 1392 مقرر شده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است سی درصد ورودی های رشته های پزشکی عمومی، دستیاری تخصصی پزشکی و سایر رشته های گروه پزشکی را از طریق جذب دانشجوی بومی با اولویت مناطق محروم و متناسب با نیاز استانها و در چهارچوب نظام سطح بندی پذیرش نمایند. نظر به اینکه در بند 2/3 از بخش سوم صفحه 12 دفترچه راهنمای آزمون و قسمت آخر بند 2-2 صفحه 7 دفترچه راهنمای انتخاب رشته محل چهل و چهارمین دوره پذیرش دستیاری ملهم از تصمیم هشتادمین نشست مورخ 1393/09/01 شورای آموزش پزشکی و تخصصی که به تایید وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده، اعمال سهمیه مناطق محروم مصرح در قوانین یاد شده به کسب 85% حد نصاب قبولی در رشته محل انتخابی موکول شده، مقررات مذکور موجب تحدید حکم مقنن شده و وضع آن هم از حدود اختیارات شورای آموزش پزشکی و تخصصی و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خارج است و هم مغایر قوانین مذکور است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.»

بنابه مراتب مذکور و با عنایت به اینکه اطلاعیه معترض عنه در راستای اجرای رای شماره 1748 مورخ 15/8/1397 هیات عمومی دیوان عدالت اداری و سایر آرای صادره از هیات مذکور در این زمینه صادر گردیده و متضمن امری مغایر قوانین و مقررات مذکور و خارج از حدود اختیارات مقام صادرکننده آن نیست، لذا قابل ابطال نمی‌باشد. این رای به استناد بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رییس محترم دیوان عدالت اداری یا 10 نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.

غلامرضا مولابیگی

رئیس هیات تخصصی فرهنگی، آموزشی و پزشکی

دیوان عدالت اداری

منبع