هیات تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری
شماره پرونده: 9901842
شماره دادنامه: 140009970906010028
تاریخ: 1400/01/23
شاکی: خانم مریم شریعتی کلاته با وکالت آقای محمد پورفتح
طرف شکایت: هیات وزیران
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره 2 ماده 16 آیین‌نامه اجرایی "قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانبازان از کارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی" مصوب سال 1372 (موضوع تصویب نامه شماره 245؍9866ه مورخ 2؍7؍1373 هیات وزیران)
متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد: ماده 16- افراد تحت تکفل موضوع تبصره 2 قانون عبارتند از:...
تبصره 1- فرزندان دختر و خواهر تحت تکفل در صورتی که پس از پایان (20) سالگی و یا (25) سالگی حسب مورد شوهر نداشته و با تایید بنیاد شهید انقلاب اسلامی برای تامین زندگی خود درآمدی نداشته باشند، تا زمانی که درآمد ندارند.
تبصره 2- تشخیص مصادیق افراد تحت تکفل پس از طی تشریفات قانونی با دستگاه پرداخت کننده حقوق حالت اشتغال یا بازنشستگی یا وظیفه یا مستمری است.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت: به موجب بند (ب) ماده 86 قانون استخدام کشوری و همچنین اصلاح تبصره 2 ماده واحده قانون اجازه پرداخت مستمری به وارث اناث و بند 2 ماده 111 قانون مدیریت خدمات کشوری و همچنین بند 3 ماده 48 قانون حمایت خانواده و ماده 81 قانون تامین اجتماعی و رای مورخ 27؍8؍1398 هیات عمومی دیوان عدالت اداری فرزندان اناث مورث فوت شده که ازدواج نکرده و یا مطلقه هستند مشمول مستمری مورث خود می‌باشند در حالی که به موجب مقرره مورد شکایت و نامه بنیاد شهید فرزندان اناث در صورت ازدواج از تکفل پدر خارج می‌شوند و تحت هیچ شرایط از جمله طلاق مشمول مستمری پدر خود نمی‌باشند که بنیاد شهید با تمسک به مقرره مورد شکایت از پرداخت مستمری مورث فوت شده به فرزندان اناث مطلقه خودداری می کند.
خلاصه مدافعات طرف شکایت: به موجب بند (ب) ماده 88 قانون برنامه ششم توسعه تشخیص افراد تحت تکفل قانونی جانبازان و آزادگان متوفی بر عهده بنیاد شهید می‌باشد که به نوعی تایید مقرره مورد شکایت است و به استناد ماده 86 قانون استخدام کشوری حقوق مستخدمین شهید صرفاً به عائله تحت تکفل قابل پرداخت است و به استناد تبصره 2 ماده واحده قانون حالت اشتغال، حقوق حالت اشتغال شهدا و جانبازان متوفی به عائله تحت تکفل آنها پرداخت می‌شود و ماده 7 قانون مذکور عائله تحت تکفل را که می‌توانند از این حقوق استفاده نمایند احصا کرده است که در مانحن فیه افراد غیر تحت تکفل شرایط دریافت حقوق را ندارند. دادنامه شماره 22 مورخ 31؍1؍1382 نیز بر لزوم تحت تکفل بودن شخص حین الفوت و همچنین لزوم احراز آن توسط دستگاه پرداخت کننده حقوق تاکید کرده است همچنین در خصوص موضوع مشابه آرای شماره 3348 مورخ 25؍3؍1394 و 335-7؍5؍1386 و 41-30؍10؍1364 نیز بر لزوم تحت تکفل بودن شخص برای دریافت کننده حقوق تاکید دارد.
پرونده در هیات تخصصی استخدامی مطرح و مورد رسیدگی قرارگرفت و بر اساس نظر اتفاق آراء اعضای هیات تخصصی مقرره مورد شکایت قابل ابطال تشخیص داده نشد و بنابراین با استعانت از خداوند متعال و به استناد بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در مورد آن به شرح زیر رای صادر می‌شود.
رای هیات تخصصی
با توجه به این که اولاً به موجب تبصره 2 ماده واحده قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز از کارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی مصوب سال 1372 مقرره شده:« حقوق موضوع این قانون به آزاده و یا جانباز از کارافتاده کلی و عائله شهید و یا مفقودالاثر موضوع ماده 7 قانون برقراری حقوق وظیفه عائله تحت تکفل جانبازان و شهدا... مصوب 25؍11؍1361 و تبصره ذیل آن پرداخت خواهد شد.» و ثانیاً به موجب ماده 7 قانون برقراری حقوق از کارافتادگی و وظیفه عایله تحت تکفل جانبازان و شهدا انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و پرداخت حقوق و مزایای مجروحین جنگ تحمیلی و انقلاب اسلامی مصوب سال 1361 مقرر شده:« عائله تحت تکفل مستخدم که می‌توانند از حقوق وظیفه مقرر در این قانون استفاده نمایند از لحاظ این قانون عبارتند از: الف- افراد موضوع ماده 86 قانون استخدام کشوری ب- برادر و خواهر علیل یا ناقص العضو مستخدم متوفی که در کفالت متوفق بوده و قادر به انجام کار نباشد مادام العمر ج- خواهر (به شرط نداشتن شوهر) و برادری که در کفالت متوفی بوده اند تا پایان 20 سالگی مگر این که به موجب مدارک مثبته در یکی از دانشگاه ها یا موسسات آموزشی رسمی عالی مشغول تحصیل باشند در این صورت تا پایان 25 سالگی. تبصره- فرزندان اناث و خواهر تحت تکفل متوفق در صورتی که تا پس از پایان 20 سالگی و یا 25 سالگی بر حسب مورد شوهر نداشته و به تایید بنیاد شهید برای تامین زندگی خود درآمدی نداشته باشند تا زمانی که درآمدی ندارند از حقوق وظیفه موضوع این قانون می‌توانند استفاده کنند». بنابراین از آنجائی که عائله تحت تکفل مستقیم شهید که از حقوق وظیفه او برخوردار می‌شوند به موجب مواد قانونی مذکور تعیین شده و مفاد مصوبه مورد شکایت مغایرتی با قوانین یاد شده ندارد، فلذا رای به رد شکایت صادر می‌شود. این رای مستند به بند «ب» ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و ظرف بیست روز پس از صدور، از سوی ده تن از قضات یا رئیس محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می‌باشد.
رضا فضل زرندیرئیس هیات تخصصی استخدامی