تاریخ نظریه: 1398/07/08
شماره نظریه: 7/97/2584
شماره پرونده: 97-186/2-2584
استعلام:
...
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
1- با توجه به آنکه ماده 705 قانون مجازات اسلامی 1375 وسیله قماربازی را محدود نکرده است و در صورت تحقق شرایط قمار، فارغ از اینکه به صورت رایانهای یا غیر رایانهای محقق شود قابل کیفر است و در صورت ایجاد سایتی منحصرا برای قمار یا برای امری اعم از قمار، به گونهای که در کنار فعالیتهای مشروع و یا شرطبندی، بازیهایی مثل پاسور و تختهنرد را نیز به قصد برد و باخت ارائه دهد، مشمول ماده 708 قانون یادشده مبنی بر دایر کردن قمارخانه میباشد؛ زیرا نظر مقنن در زمان وضع این مقرره، جعل ممنوعیت در ایجاد فضایی برای انجام امور بوده است.
2- آنچه در نصوص کیفری جرمانگاری شده است، ارتکاب قمار است و با توجه به مواد 705 تا 707 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375، قماربازی به معنای برد و باخت به وسیله بازی با آلاتی است که به این منظور (قمار) ساخته شده است؛ اعم از آنکه این ابزار سنتی باشد یا مدرن. لیکن شرطبندی که در آن هم برد و باخت وجود دارد، وسیله مخصوص ندارد و به جز سبق و رمایه به شرح مذکور در ماده 656 قانون مدنی، از نظر شرعی حرام و بنا به تصریح مقنن در ماده 654 قانون مدنی، باطل و دعاوی راجع به آن مسموع نخواهد بود. با این وصف، شرطبندی مشمول مقررات ماده 705 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) 1375 در مورد قمار نیست و نمیتوان این ماده را به شرطبندی تسری داد؛ لکن تشخیص اینکه عملی قمار یا شرطبندی است، تطبیق مصداق بر حکم است که بر اساس محتویات پرونده توسط مقام قضایی به عمل خواهد آمد.
3- با توجه به پاسخ بند (1) استعلام، پاسخ این سوال نیز مشخص است که با لحاظ مواد 7 و 8 قانون مجازات اسلامی 1392 اقدام خواهد شد.
4- رفتارهای موضوع مواد 705 الی 711 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب 1375 در حدی که در فضای مجازی قابل تحقق باشد؛ مانند طراحی سایت قمار (ماده 707) و یا تشکیل سایت قمار (ماده 709) که با احکام موضوع مواد قانونی پیشگفته قابل تطبیق است.