امکان مطالبه شخص ثالث از مدیون

صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1398/05/02
برگزار شده توسط: استان گلستان/ شهر کرد کوی

موضوع

امکان مطالبه شخص ثالث از مدیون

پرسش

اگر ثالثی دین مدیون را بدون اذن وی پرداخت نماید آیا ثالث امکان مطالبه از مدیون را دارد؟ (حتی در صورت وجود شرایط اضطرار) مثلا فردی یک باب مغازه را با کاربری تجاری جهت تاسیس شعبه بانک خریداری می‌نماید اما به لحاظ تخلفات انجام شده از سوی مالک و عدم اخذ پایان کار، بانک ناگزیر به پرداخت جرایم تخلفات به شهرداری می‌گردد، آیا بانک می‌تواند به مالک رجوع نماید؟

نظر هیئت عالی

در صورتی که پرداخت با اختیار و بدون وجود اضطرار یا الزامات قانونی باشد، حق رجوع به مدیون اصلی را ندارد، لیکن اگر پرداخت بدهی مدیون اصلی بر مبنای اضطرار یا الزاماتی باشد که ناگزیر از تسویه بدهی مدیون اصلی باشد، برای بازیافت و مطالبه وجوه پرداختی حق مراجعه به مدیون اصلی را دارد.

نظر اکثریت

امکان رجوع به مالک وجود دارد: زیرا بانک ناگزیر به پرداخت جرائم تخلفات ارتکابی از سوی مالک شده که قانوناً برعهده مالک بوده است و چون از باب اضطرار و برای جلوگیری از تعطیلی بانک مجبور به پرداخت جرائم و عوارض شده که منشاء آن تخلفات مالک می‌باشد با توجه به قاعده لاضرر و تسبیب مکلف به جبران خسارت وارده به مستاجر می‌باشد و از موارد شمول ماده 267 قانون مدنی خارج است به عبارت دیگر با پرداخت دین مدیون بدون اذن وی از سوی غیرمدیون، در وضعی که عدم ایفای تعهد مدیون موجب بروز ضرر برای شخص غیرمدیون شود مراجعه وی به مدیون بر مبنای قاعده لاضرر و نه بر مبنای اذن مدیون امکان پذیر است.

نظر اقلیت

امکان رجوع به مالک وجود ندارد: زیرا از موارد شمول ماده 267 قانون مدنی می‌باشد و اقدامات ثالث بدون اذن مدیون مشمول قاعده اقدام است و از موارد شمول قاعده لاضرر خارج است.