تاریخ نظریه: 1399/04/07
شماره نظریه: 7/99/360
شماره پرونده: 99-127-360 ح
استعلام:
در نتیجه حکم صادره از دادگاه تجدیدنظر مبایعه نامه ای فسخ و مالکیت خریدار زایل شده است؛ متعاقب آن مالک علیه فرد متصرف که مستاجر خریدار سابق بوده و قرارداد اجاره وی پس از فسخ معامله، تمدید نشده است، طرح دعوا کرده است؛ در فرض سوال آیا مالک باید دادخواست خلع ید تقدیم کند یا دادخواست تخلیه؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
مطابق ماده‌ی 454 قانون مدنی «هرگاه مشتری مبیع را اجاره داده باشد و بیع فسخ شود اجاره باطل نمی‌شود...»؛ مستفاد از این ماده و فراز نخست ماده‌ی 455 این قانون، فسخ معامله تأثیری در حقوقی که از سوی مشتری و پیش از فسخ به دیگری واگذار شده است ندارد. بنابراین در فرض سوال که متصرف براساس قرارداد اجاره ملک را در تصرف دارد، با توجه به وجود رابطه استیجاری، دعوای خلع ید فاقد مجوز قانونی است و مالک رسمی می‌تواند با اقامه دعوای تخلیه حقوق خود را استیفا کند و این‌که رابطه استیجاری متصرف عین مستأجره ناشی از قرارداد با مالک رسمی نبوده، موثر در مقام نیست. /ب ر