هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی
شماره پرونده: ه- ع/9803377 شماره دادنامه: 9909970906010807 تاریخ: 2/6/99
شاکی: سیدمحمد دامادی
طرف شکایت: هیات وزیران
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره 1 تصویب نامه کمیسیون موضوع اصل 138 قانون اساسی به شماره 124610/ت 44547 ک مورخه 6/6/1389 (اصلاح آیین‌نامه اجرایی بند 5 جزء ب ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 الحاقی ماده 76 قانون اصلاح مواد 72 و 77 و تبصره ماده 76 قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده 76 مصوب 1371- مصوب 1380)
شاکی دادخواستی به طرفیت هیات وزیران به خواسته ابطال تبصره 1 تصویب نامه کمیسیون موضوع اصل 138 قانون اساسی به شماره 124610/ت 44547 ک مورخه 6/6/1389 (اصلاح آیین‌نامه اجرایی بند 5 جزء ب ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 الحاقی ماده 76 قانون اصلاح مواد 72 و 77 و تبصره ماده 76 قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده 76 مصوب 1371- مصوب 1380) به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:
تبصره 1- در مورد کارگاه هایی که پس از تصویب قانون یادشده ایجاد می‌گردد، کارفرمایان مربوط مکلفند به منظور اخذ گواهی لازم از وزارتخانه های کار و امور اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر رعایت ایمنی بهداشت و استاندارد بودن آن ها طبق قانون کار تقاضای خود را ارائه نمایند. وزارتخانه های یادشده موظفند ظرف یک ماه از طریق سامانه الکترونیکی مراتب تایید یا عدم تایید رعایت استانداردها را به متقاضیان اعلام و در صورت عدم تایید، مراتب را برای رفع نقص به متقاضیان اعلام نمایند. به هر حال اجازه فعالیت این قبیل کارگاه ها مشروط به اخذ گواهی یادشده می‌باشد.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت: شاکی به موجب درخواست خود اعلام کرده است که:
1. طبق تبصره 3 الحاقی به ماده 3 آیین‌نامه فوق الذکر، کلیه شاغلین مشاغل سخت و زیان آور، مشمول این آیین‌نامه اجرایی خواهند بود. در تبصره 1 آیین‌نامه مذکور نیز بیان شده است که کارفرمایان کارگاه هایی که پس از تصویب قانون ایجاد می‌شوند، مکلف به اخذ مجوز تایید مراتب ایمن سازی و استانداردهای فنی می‌باشند. به این ترتیب، در صورتی که کارفرمایان از این اقدام، خودداری کنند، وصف سخت و زیان آور برای مشاغل کارگاه آنان اطلاق نخواهد شد و از این جهت، حقوق کارگرانی که در این مشاغل در حال فعالیت هستند، تضییع خواهد گردید.
2. علاوه بر این، در قانون کار نیز چنین تکلیفی برای کارفرمایان ایجاد نشده و این امر، تکلیفی فراتر از قانون می‌باشد.
خلاصه مدافعات طرف شکایت: لایحه دفاعیه واصل نشده است.
پرونده شماره ه- ع/9803377 مبنی بر درخواست ابطال تبصره 1 تصویب نامه شماره 124610/ت 44547 ک مورخ 27/4/1389 کمیسیون موضوع اصل 138 قانون اساسی با موضوع اصلاح آیین‌نامه اجرایی بند 5 جزء ب ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 الحاقی ماده 76 قانون اصلاح مواد 72 و 77 و تبصره ماده 76 قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده 76 مصوب 1371- 1380 به شماره 15365/ت36005 ه- مصوب 26/12/1385 هیات وزیران در جلسه مورخ 20/5/1399 هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی مورد رسیدگی قرار گرفت و اعضاء به اتفاق به شرح ذیل مبادرت به صدور رای نمودند:
رای هیات تخصصی
نظر به این که ؛ اولاً هدف اصلی قانونگذار از تصویب ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 الحاقی ماده 76 قانون اصلاح مواد 72 و 77 و تبصره ماده 76 قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده 76 مصوب 1371 - 1380 کاهش یا حذف صفت سخت و زیان آوری از مشاغل سخت و زیان آور از طریق به کارگیری تمهیدات فنی، مهندسی، بهداشتی و ایمنی و غیره بوده و تبصره 1 مصوبه معترض عنه نیز در راستای همین هدف و مطابق با ماده واحده مذکور و ماده 6 آیین‌نامه اجرایی بند 5 جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره 2 الحاقی ماده 76 قانون اصلاح مواد 72 و 77 و تبصره ماده 76 قانون تامین اجتماعی مصوب 1354 و الحاق دو تبصره به ماده 76 مصوب 1371 - 1380 به شماره 15365/ت36005 ه- مصوب 26/12/1385 هیات وزیران تصویب گردیده است. ثانیاً تبصره 1 مصوبه معترض عنه صرفاً اجازه فعالیت کارگاه هایی که پس از تصویب ماده واحده فوق الذکر ایجاد گردیده اند را منوط به اخذ گواهی های لازم از وزارتخانه های کار و امور اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مبنی بر رعایت ایمنی بهداشت و استاندارد بودن آنها طبق قانون کار نموده و برخلاف برداشت شاکی منافاتی با سخت و زیان آور شناخته شدن مشاغل کارگران شاغل در کارگاه های مذکور ندارد. بنابراین تبصره مذکور خارج از حدود اختیارات مرجع وضع کننده آن و مغایر قانون تشخیص نگردید و قابل ابطال نمی‌باشد. این رای به استناد بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از سوی رییس محترم دیوان عدالت اداری یا 10 نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.
غلامرضا مولابیگی- رئیس هیات تخصصی کار، بیمه و تامین اجتماعی دیوان عدالت اداری