صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1386/09/09
برگزار شده توسط: استان سمنان/ شهر شاهرود
موضوع
انجام امور مالی صغیر در صورت عدم دسترسی به ولی قهری او
پرسش
در مواردی که به ولی قهری طفل صغیر، دسترسی نبوده محل اقامت او مشخص نیست، انجام امور مالی برعهده چه کسی است و چگونه باید صورت گیرد؟
نظر هیئت عالی
به موجب ماده 1180 قانون مدنی طفل صغیر تحت ولایت قهری پدر و جد پدری خود است. به دستور ماده 1182 همان قانون، هرگاه یکی از آن‌ها محجور شود و یا به علتی ممنوع از تصرف در اموال مولی‌علیه گردد ولایت قانونی ساقط می‌شود. گاهی ممکن است ولی قهری منحصر به واسطه غیبت یا حبس یا به هر علتی نتواند به امور مولی‌علیه رسیدگی کند و کسی را هم برای ادای امور صغیر معین نکرده باشد، در این‌صورت حاکم به پیشنهاد دادستان برای صغیر یک نفر امین برای تصدی و اداره اموال معین می‌کند که موقتاً به اداره امور صغیر رسیدگی کند. در صورت حضور ولی و خاتمه محرومیت وی حکم امین موقت زایل می‌گردد. عدم توانایی ولی برای اداره امور مولی‌علیه خود، مقوله دیگری است، در این حالت مطابق ماده 1184 قانون مدنی به تقاضای اقربای طفل یا دادستان با اثبات عدم توانایی ولی قهری، برای صغیر یک نفر امین به ولی منضم می‌شود و هرگاه ولی قهری مرتکب حیف و میل اموال مولی‌علیه شود و یا رعایت غبطه صغیر را ننماید به ترتیبی که گفته شد دادگاه ولی مذکور را عزل و از تصرف در اموال صغیر منع می‌کند و شخص صالحی را برای اداره امور مالی طفل صغیر به عنوان قیم تعیین می‌کند.
نظر اتفاقی
وفق ماده 1187 قانون مدنی در مواردی‌که ولی قهری در حبس یا غیبت باشد یا به وی دسترسی نباشد برای انجام امورات مالی صغیر امین موقت نصب می‌شود که به منزله وکیل است و جهت انجام امورات مالی صغیر منفرداً و به صورت تام‌الاختیار عمل می‌کند در فرض سوال چون به ولی قهری دسترسی نیست، مورد از موارد امین منضم به ولی قهری خارج و مشمول ماده قانونی فوق‌الاشاره است. بدیهی است با حضور ولی و اتمام مدت حبس یا غیبت وی سمت امین که به صورت موقت نصب شده بود، زایل می‌شود. اگر ولی قهری طفل حاضر ولی عاجز از اداره اموال صغیر باشد فقط باید یک نفر امین به ولی قهری ضم شود و نمی‌توان به صورت مطلق، امینی موقت به شرح فوق نصب کرد.