صورتجلسه نشست قضایی
تاریخ برگزاری: 1389/07/10
برگزار شده توسط: استان آذربایجان غربی/ شهر ارومیه
موضوع
تکمیل مشخصات ناقص مندرج در شناسنامه بعد از سن رشد
پرسش
با توجه به تبصره ماده 16 قانون ثبت احوال، هرگاه اتفاق پدر و مادر در اعلام ولادت میسر نباشد، سند طفل (شناسنامه) با اعلام یکی از ابوین که مراجعه می‌کند با قید نام کوچک طرف غایب تنظیم خواهد شد و اگر مادر اعلام‌کننده باشد، نام خانوادگی مادر به طفل داده می‌شود. آیا با توجه به مراتب، طفل پس از رشادت لازم است دادخواست اثبات نسب مطرح کند یا با مراجعه والدین او به اداره ثبت احوال و اعلام مراتب، آن اداره مکلف به قید نام و مشخصات والدین در سند سجلی او است؟
نظر هیئت عالی
با توجه به راهکار پیش‌بینی شده در ماده 16 قانون ثبت احوال و با توجه به فرض سوال که شناسنامه فرد با اعلام مادر وی و ذکر نام پدر، بدون قید نام خانوادگی تنظیم شده است، در صورت مراجعه بعدی والدین و شخص مورد نظر به اداره ثبت احوال جهت تکمیل مندرجات سند سجلی و این‌که نام کوچک غایب در سند رسمی آمده و مطابق با ماده 1287 قانون مدنی، اصل بر صحت مندرجات سند رسمی است؛ مگر این‌که خلاف آن اثبات و یا ادعای جعلیت شود، بنابراین، نیازی به صدور رأی اثبات نسب نیست و با احراز هویت نامبردگان، توسط اداره ثبت احوال، این اداره مکلف به تکمیل نام خانوادگی پدر در سند مذکور است. بدیهی است چنان‌چه اداره ثبت احوال از این خواسته تمکین نکند، طرح دعوای اضافه کردن نام و مشخصات پدر به عنوان والد شخص به طرفیت اداره ثبت احوال مجاز خواهد بود. لذا نظر اکثریت در نشست قضایی ارومیه مورد تأیید است.
نظر اکثریت
به استناد مواد 16 و17 قانون ثبت احوال، نیازی به ارائه دادخواست نیست و اداره ثبت احوال مکلف به قید نام و مندرجات است.
نظر اقلیت
باید قائل به تفکیک شد. بدین صورت که چنان‌چه والدین در قید حیات باشند، با اقرار مشارٌالیهم اداره ثبت احوال مکلف به قید نام و مندرجات است. در صورتی‌که ابوین یا یکی از آن‌ها در قید حیات نباشد و خواهان مدعی نسب باشد، جهت احراز نسبیت و اثبات آن طرح دادخواست مبنی‌بر اثبات نسب الزامی است.