تاریخ نظریه: 1403/02/25
شماره نظریه: 7/1403/91
شماره پرونده: 1403-168-91ک
استعلام:
الف- آیا در ماده 483 قانون آیین دادرسی کیفری در صورتی که شاکیان متعدد باشند و صرفاً رضایت احدی از شاکیان اخذ شود، امکان تخفیف مجازات وجود دارد یا اینکه تخفیف مجازات منوط به اخذ رضایت کلیه شاکیان می‌باشد؟
ب- در صورتی که محکوم‌علیه درخواست موضوع ماده 483 را از دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان بنماید، در حالی که دادگاه صادر‌کننده حکم قطعی دادگاه تجدیدنظر استان باشد و با وجود تعدد شکات صرفاً رضایت احدی از ایشان اخذ شود، با توجه به اینکه اتخاذ تصمیم درخصوص تخفیف مجازات با دادگاه تجدیدنظر می‌باشد، آیا دادسرا می‌تواند درخواست محکوم‌علیه را به جهت اینکه صرفاً رضایت احدی از شاکیان اخذ شده است بایگانی نموده و از ارسال آن به دادگاه تجدیدنظر خودداری نماید؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه:
:
الف) نظر اکثریت: مستفاد از ماده 483 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصل تفسیر قوانین کیفری به نفع متهم و لحاظ اینکه گذشت برخی از شکات در مراحل قبل از صدور حکم قطعی نیز از موجبات تخفیف مجازات وفق بند «الف» ماده 38 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 است، بنابراین گذشت برخی از شکات (محکوم‌لهم) نیز می‌تواند محکوم‌علیه را از ارفاق‌های قانونی مقرر در ماده 483 قانون پیش‌گفته (تبدیل یا تخفیف مجازات) برخوردار کند.
نظر اقلیت: چنان‌چه در پرونده‌ای شاکیان بیشتر از یک نفر باشند، اعمال مقررات مندرج در ماده 483 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 موکول به گذشت تمامی شکات است.
ب) در فرض سوال (گذشت برخی از شکات پس از صدور حکم قطعی) دادستان یا قاضی اجرای احکام موظف است تقاضای محکوم‌علیه در خصوص بهره‌مندی از ارفاق قانونی مقرر در ماده 483 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 را به دادگاه ارسال کند و در هر حال تشخیص اقتضاء تخفیف یا تبدیل مجازات با دادگاه است.